Gebruikersnaam: | Instelling:ROC Midden Nederland |
Nederlands Lezen 3F Vraag 2 van 20
Fair Trade: 'We juichten toen de laatste juten tas de deur uit was'
Olav Velthuis
De wereldverbeteraars van Fair Trade Original willen af van hun imago van juten tasjes
en opdringerige bezorgdheid om de Derde Wereld. De slag om de eerlijke consument
moet in de supermarkt gewonnen worden.
Bij Fair Trade Original is het sinds kort een koud kunstje om de wereld te verbeteren. 'Change
the world shopping', luidt een van de nieuwe reclameslogans. Of: 'Change the world looking
good.' Koffie drinkend, feestend, of - nog makkelijker: slapend - lukt het trouwens ook. Breed
glimlachend consumeren de jonge, vlotte modellen op de reclamefoto's thee, koffie, wijn of
andere producten die Fair Trade uit ontwikkelingslanden importeert.
Je hoeft er niet eens meer voor naar de Wereldwinkel, traditioneel de belangrijkste afnemer
van Fair Trade-producten. 'Onze producten zoals pandan rijst, pure hagelslag of Zuid-
Afrikaanse wijnazijn liggen nu bij de meeste filialen van Albert Heijn en binnenkort ook bij
de Super de Boer', zegt directeur Johan Wouters tegen pakweg veertig journalisten tijdens een
perslunch in het hippe Amsterdamse restaurant Fifteen. Waarmee voor eens en voor altijd
duidelijk moet zijn: met eerlijke waar kan heel lekker worden gekookt. 'Geniet van de leuke
producten', wenst Wouters zijn gasten toe.
De wereld verbeteren was niet altijd zo leuk. Fair Trade, toen nog S.O.S. Wereldhandel, werd
in 1959 opgericht door een groep katholieke Kerkradenaren. Zij stuurden melkpoeder naar het
indertijd straatarme Sicilië. In 1967 maakten zij de oversteek naar ontwikkelingslanden, waar
SOS Wereldhandel in eerste instantie alleen handnijverheidsproducten vandaan haalde.
In de jaren zeventig koos de organisatie voor relaties met anti-kapitalistische landen zoals
Algerije, Cuba en Tanzania. 'Toen waren wij nog heel geëngageerd', zegt Wouters grinnikend,
terwijl zijn powerpointpresentatie een foto vertoont van een sobere winkeletalage met de
strenge, zwarte letters S.O.S. Wereldhandel erboven, en een bruin Dafje voor de deur.
Wouters zelf werkte indertijd nog voor commerciële banken als ABN Amro en ING.
Geleidelijk '
Die overgang is heel geleidelijk gegaan', zegt woordvoerster Ellie Tap op het hoofdkantoor in
Culemborg. In 1994 werd de naam veranderd in Fair Trade, onlangs kwam daar de
toevoeging 'Original' bij. Eind jaren negentig haalde de handelsorganisatie multinationals als
ING, Shell en KPN binnen als klant. Voor het postbedrijf TNT, dat zich profileert als een
maatschappelijk verantwoorde onderneming, maakte Fair Trade in 2003 en 2004 75 duizend
kerstpakketten. De Wereldwinkels staken zichzelf in een nieuw, moderner jasje en gingen in
de binnensteden naar A-locaties op zoek.
Ook bij de inkoop van de producten komt die zakelijke aanpak terug. In de jaren tachtig kon
het nog gebeuren dat Fair Trade met een enorme voorraad juten tassen kwam te zitten. Tap:
'Die verkochten niet meer. Toen de laatste de deur uitging, juichten we hier. Nu zien we veel
eerder aankomen als een trend aan zijn eind is.'
, 'Wij pretenderen niet dat alles wat we leveren authentiek is', vervolgt Tap. 'Als hier de mode
roze is, en in een ontwikkelingsland wordt de handnijverheid groen gemaakt, dan is er een
probleem. We helpen hen dan met de vertaalslag van hun cultuur naar de Westerse smaak.'
Een grafiek met merknamen van het onderzoeksbureau TNS Nipo laat zien waar het Fair
Trade allemaal om te doen is. In die grafiek staat de organisatie rechts bovenaan, wat duidt op
een 'hoog ideëel' imago. 'Wij willen meer naar links, minder ideëel', zegt manager Cathrien de
Kruijff-de Liagre Böhl, die eerder bij de marketingafdeling van Honig en Douwe Egberts
werkte. Op naar de klant die 'welbewust' is 'maar geen principiële keuzes maakt.'
De supermarkten hebben zo hun eigen redenen om bij Fair Trade te gaan inkopen. 'Dit zou
wel eens een uitweg kunnen zijn uit de wurggreep van de prijzenoorlog', zegt woordvoerder
Frits Kremer van Laurus, die in zijn Super de Boer-winkels Fair Trade-producten gaat
verkopen.
Dat wil zeggen: niet op prijs concurreren, maar op maatschappelijke verantwoordelijkheid.
'Wij hebben nu nog de mogelijkheid om tot de koplopers te behoren op dat gebied. De enige
die daar tot dusver wat aan doet, is Albert Heijn. Daar willen wij graag bij gaan horen. En met
het nieuwe design zien de producten er zo goed uit dat we ze ook hadden opgenomen als het
geen eerlijke handel was.'
Ook de Wereldwinkels zijn enthousiast over de nieuwe aanpak. 'Dat de grote supermarkten
ook Fair Trade-producten gaan brengen, betekent voor ons natuurlijk meer concurrentie', zegt
Huub Jansen, directeur van de Landelijke Vereniging van Wereldwinkels. 'Maar het geeft aan
eerlijke handel nog meer bekendheid.'
De vrijwilligers die op een doordeweekse dag bij het magazijn van Fair Trade inkopen komen
doen, mogen nog altijd overwegend oudere vrouwen zijn; ook de Wereldwinkels willen
tegenwoordig vooral 'dienstbaar zijn aan de klant'. Jansen: 'Je hoeft bij ons geen kritisch
stencil meer te lezen voor je een pak eerlijke koffie koopt.'
Ellie Tap zegt onder het kopje 'Geleidelijk': "die overgang is heel geleidelijk gegaan". Over
welke belangrijke overgang heeft zij het vooral?
van een ouderwetse organisatie naar een supermoderne organisatie
van een puur idealistische naar een meer zakelijke aanpak
van handel met anti-kapitalistische landen naar handel met kapitalistische landen
Ga verder
Help
Resterende tijd: 00:43:09
à, ë, ó …
Terug Vooruit