Samenvatting
Samenvatting MK 1.4a hormale- en zenuwstelsel
- Vak
- MK 1.4A
- Instelling
- Hogeschool Van Amsterdam (HvA)
Samenvatting aan de hand van de leerdoelen genoemd per hoorcollege.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting MK 1.4 hormoonstelsel + zenuwstelselLes 1:
1. De functie bij de homeostase van communicatie tussen cellen verklaren en de aanvullende
functies van het endocriene stelsel en het zenuwstelsel beschrijven.
Stelsel betrokken bij communicatie:
- Zenuwstelsel = snel en kort – signaalstoffen: neurotransmitters
- Endocriene stelsel = trager en langdurig – signaalstoffen: hormonen
Elk hormoon/neurotransmitter heeft eigen doelcel
Werking zenuwstelsel:
- Specifieke berichten worden in het lichaam overgebracht
- De bron en bestemming zijn heel specifiek + effect is van korte duur
- Tijdens crisis is communicatie ideaal
Werking hormonale stelsel:
- Gebruikt chemische signaalstoffen/hormonen om informatie onderling door te geven
- Elk hormoon heeft specifieke doelcel met receptor
- Cellen in hele lichaam worden aan hormonen blootgesteld, ongeacht of ze noodzakelijke
receptor hebben
Overeenkomsten hormonale stelsel/zenuwstelsel:
1. Homeostase handhaven
2. Afgeven van signaalstoffen voor specifieke receptoren op doelcellen
3. Gezamenlijke chemische signaalstoffen
4. Negatieve terugkoppeling
Sommige stoffen zijn zowel neurotransmitter als hormoon, vb: adrenaline
- afgegeven door bijnieren = hormoon
- afgegeven door hersenen = neurotransmitter
2. De belangrijkste groepen hormonen noemen en de algemene mechanismen van de werking van
hormonen op doelorganen verklaren.
- Endocriene cellen: geven klierproducten af aan extracellulaire vloeistof (blijft in lichaam)
- Exocriene cellen: geven klierproducten af aan epitheeloppervlak (naar buiten)
- Hormonen: chemische signaalstoffen die via bloedstroom naar doelcellen worden vervoerd
Belangrijke groepen hormonen:
- Aminozuurderivaten:
o Kleine moleculen die lijken op aminozuren
o VB: adrenaline, noradrenaline, schildklierhormonen
- Peptidehormonen:
o Ketens van aminozuren – van korte peptideketens tot kleine eiwitten
o VB: ADH, oxytocine (kleinere ketens), groeihormonen, prolactine (langere ketens)
- Vetderivaten:
o VB: steroïden, eicosanoïden
Werkingsmechanisme hormonen:
- Hormonen wijzigen het functioneren van cellen
, - Als de doelcel een specifieke receptor voor een hormoon heeft is deze cel gevoelig voor dit
hormoon – kan dus ook alleen reageren als de cel deze receptor heeft
- Het werkingsmechanisme van een hormoon wordt bepaald door de ligging van de receptor –
op het plasmamembraan of in de cel
Afgifte en transport van hormonen
- Worden afgegeven in bloed – vaak op plekken waar veel capillairen/haarvaten zitten voor
snelle opname
- Hormonen circuleren vrij in het bloed of binden aan transporteiwitten
o Vrij circulerende hormonen blijft kort functioneel – worden geactiveerd als:
Ze de bloedstroom uit diffunderen + zich aan receptor binden
Door nieren/lever worden geabsorbeerd/afgebroken
Door enzymen in bloedplasma/interstitiële vloeistof worden afgebroken
o Steroïdhormonen + schildklierhormonen blijven langer in bloed omdat deze binden
aan transporteiwitten
- Voor elk hormoon ontstaat een evenwichtsreactie tussen het eiwitgebonden hormoon en
het hormoon dat in vrije toestand aanwezig is – als vrije hormonen worden afgebroken,
worden deze vervangen door een eiwitgebonden hormoon dat vrijkomt
Regulatie hormonale activiteit
- Grotendeels gereguleerd via negatieve terugkoppeling
- Aangestuurd door:
o verandering van de samenstelling van extracellulaire vloeistof
o verandering in de concentraties van hormonen in het bloed
o een neurale prikkel: wanneer een neurotransmitter aankomt bij een verbinding
tussen zenuw en een klier
3. De ligging, de hormonen, functies en aandoeningen van de hypofyse beschrijven.
Hormonale stelsel aangestuurd door de hypothalamus + hypofyse, gereguleerd door negatieve
terugkoppeling:
- Hypothalamus:
o maakt zelf hormonen aan
o geeft ook signaalstoffen af die hypofyse aanzetten tot aansturen van
hormonaalklieren
- Hypofyse bestaat uit:
o hypofysevoorkwab – adenohypofyse
kan zelf hormonen aanmaken – 7 hormonen
o hypofyseachterkwab – neurohypofyse
Geeft hormonen af die in hypothalamus worden gevormd - zenuwen die in
hypothalamus zitten komen aan in hypofyseachterkwab
Hypofysevoorkwab kan wel zelf hormonen aanmaken, hypofyseachterkwab kan enkel hormonen van
hypothalamus “doorgeven”/afgeven
In totaal geeft hypofyse 9 verschillende hormonen af:
- Hypofysevoorkwab:
o ACTH: adrenocorticotroop hormoon – heeft effect op bijnierschors
o TSH: thyroidstimulerendhormoon – schildklier
o GH: groeihormoon – effect op alle weefsels/cellen, skelet en kraakbeencellen extra
gevoelig
o PRL: prolactine – melkklieren, van belang bij geven van borstvoeding
, o FSH: follikelstimulerend hormoon – effect op ovaria/testes
o LH: lutiniserend hormoon – effect op ovaria/testes, rijping spermacellen + stimuleert
eisprong
- Hypoefyseachterkwab:
o ADH: stimuleert meer wateropname in de nieren
o Oxytocine: stimuleert weeën + samentrekken melkklieren. Bij mannen effect op
zaadleider + prostaatklier
o Beide hormonen gemaakt in hypothalamus – afgegeven aan hypofyseachterkwab via
zenuwcellen. Vervolgens door hypofyseachterkwab afgegeven aan lichaam
Regulering afgifte hormonen:
Hypothalamus is hoogste regelorgaan – stuurt gehele endocriene stelsel aan
Kan ook regulerende hormonen afgeven, sturen hypofyse aan voor aansturen andere hormoonklier
Diabetes insipidus
- Ontstaat wanneer de hypofyseachterkwab niet langer voldoende ADH afgeeft wanneer de
nieren niet op ADH reageren.
- In de nieren wordt onvoldoende water geabsorbeerd en er gaan een enorme hoeveelheid
water met de urine verloren
- Hierdoor heeft de patiënt voortdurend dorst (= polydipsie) maar opgenomen stoffen worden
niet door het lichaam vastgehouden.
4. De ligging, de hormonen, functies en aandoeningen van de schildklier beschrijven.
Ligging schildklier:
- Onder het strottenhoofd
- Voor de luchtpijp, onder het schildkraakbeen
Twee kwabben van het schildklierweefsel zijn verbonden door het isthmus – smalle brug van
schildklierweefsel
Functies schildklier:
Verschillende cellen/delen in de schildklier hebben verschillende functies:
- Schildklierfollikels:
o Bolvormige, holle structuren, bevinden zich in grote aantallen in de schildklier
o Epitheelcellen van follikels vormen:
Thyroxine – T4
Tri-joodthyronine – T3
o Stimuleren eiwitsynthese (stofwisseling) en verhogen zuurstofconsumptie
- C-cellen:
o Bevinden zich tussen follikelcellen
o Produceren calcitocine – CT -> reguleert concentratie calciumionen
Aandoeningen schildklier:
Meest voorkomende aandoeningen zijn:
- Hypothyreoïdie: Te weinig schildklierhormoon
o Symptomen:
Traagheid, gewichtstoename, vermoeidheid
Opgeblazen gezicht, opgezette oogleden, haaruitval
Struma, stermverandering
Bradycardie
o Oorzaken:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margotvandem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,00. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82191 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen