Kunstgeschiedenis
Klassieke oudheid- 800 v.Chr. tot 400 n.Chr.
De Griekse cultuur heeft veel aanzien in kunstgeschiedenis. Ze brachten grote leiders, filosofen
en kunstenaars voort maar ook veel wetenschap en de democratie hebben ze uitgevonden.
Door de veroveringen van Alexander de grote werden de Griekse taal en cultuur verspreid over
een groot gebied. Diverse culturen kwamen in contact met elkaar en hieruit werd de beeldende
kunst beïnvloed.
Godsdienst speelt een belangrijke rol, ze vereren vele goden in grote tempels.
Maar toch ook zochten ze een verklaring voor diverse verschijnselen. De bekendste filosofen
waren Socrates, Plato en Aristoteles. Hun zijn ook een grote ontwikkeling geweest in de kunst.
Grieken
Grieken 800 t/m 50 v. Chr.
Inleiding
We kunnen de Griekse oudheid onderverdelen in drie periodes.
De archaïsche periode van ± 800 – 500 v. Chr.
De klassieke periode ± 500 – 400 v. Chr.
De hellenistische periode ± 350 – 140 v. Chr.
De Grieken hadden veel kennis van de Griekse mythen en sagen. Dit zijn verhalen over goden,
halfgoden en de interactie tussen goden en mensen. Deze mythologie gaf veel verklaringen
voor het ontstaan van de wereld, de mensen, goden, het kwaad, ziektes, natuurverschijnselen
en oerelementen. Dit vormde de basis van het geloven en denken van de Oude Grieken.
Gulden snede : maatverdeling die gebaseerd is op een maatverhouding in de natuur. Het is een
verhouding van twee lijnstukken ten opzichte van elkaar.
Contrapost houding: een houding waarbij de stand van de heupen tegengesteld is aan die van
de schouders. Deze natuurlijke ontspannen houding ontstaat wanneer één been het gewicht
draagt, het standbeen. Het andere been (speelbeen) dient om het evenwicht te bewaren.
De Grieken zoeken vooral naar de ideale verhoudingen en streven naar perfectie. Bekende
filosofen legde in hun werken hun ideeën vast, vooral belangrijk voor theater. Er worden weel
openluchttheaters gebouwd, maar ook tempels, concertzalen, raadszalen, badhuizen en nog
veel meer.
Veel schilderkunst is verloren gegaan en ook het merendeel van de beeldhouwkunst of
verscheept naar eng, dui of fr. We kennen veel Griekse werken omdat de romeinse
kunstenaard veel hebben gekopieerd.
architectuur
De ontwikkeling van een Grieks huis naar een tempel. Het begint bij de basis, een kubus met
een zadeldak, en breidt zich dan steeds verder uit.
De Grieken kenden drie verschillende bouwordes van de zuilen: Dorisch, Ionisch en
Korinthisch.
vormgeving- de ruimte tussen de verschillende zuilen
wordt overbrugd door architraven, de bouwkundige
constructie van deze tempel wordt daarom
architraafbouw genoemd. De oudste tempels zijn van
hout gemaakt, en de zuilen ontstaan oorspronkelijk uit
samengebonden rietstengels. Vanaf 600 v.Chr. worden
, de tempels van steen en marmer gebouwd. De groeven in de zuilen verwijzen naar de
rietstengels.
De kenmerken van de griekse tempels is de eenvoud en de harmonie. Ze hebben
vaste maatverhoudingen die overeenkomen met het menselijk lichaam. Zelfde
verhouding als sommige lichaamsdelen met elkaar hebben. De architecten zijn
meesters, de zuil van beneden naar boven iets dunner. En de zuilen op de hoek zijn
dikker gemaakt en dichterbij elkaar gezet, omdat ze anders te dun lijken door het
licht.
-Dorische stijl: is de oudste stijl rond 700 v.Chr. tot ontwikkeling. De vorm is zwaar en
massief, de zuilen hebben geen voetstuk.
-Ionische stijl: vanaf 570 v.Chr. het is sierlijker dan de Dorische stijl, met krullen.
-Korintische stijl: is vanaf 400 v.Chr. bladvormen op het kapiteel en het bestaat uit 3
lagen steen boven elkaar.
Bouw griekse theaters: een rond middelpunt, de orchestra. Hierachter staat een
rechthoekig gebouw: prosekion( podium) en skene ( kleedruimte, decor). Links en rechts
van het podium zijn de ingangen, paradoi. En de tribune is halfrond, het theatron.
Functie- Het altaar staat voor de tempel er worden offers aan goden geboden. Het gebouw zelf
dient als onderdat voor de beelden van de god. Alleen de priesters mogen het gebouw
betreden. Door de indrukwekkende tempels zijn ze symbolen van religiositeit, rijkdom en macht.
De theaters zijn gebouwd voor het vermaak, en ze waren zeer populair. De grieken waren er
van overtuigd dat men door naar de voorstellingen te kijken, wat te leren over het leven.
Schilderkunst en toegepaste vormgeving
Heel veel van de Griekse schilderkunst is verloren gegaan. We gaan ervan uit dat de tempels
en beelden beschilderd waren.
Er werden ook heel veel gebruiksvoorwerpen beschilderd, zoals vazen.
De Griekse vazen waren beschilderd met mythologische voorstellingen maar ook met taferelen
uit het dagelijks leven.
We onderscheiden:
de zwartfigurige periode
de roodfigurige periode
Voorstelling- De afbeeldingen op vazen zijn figuren uit de godenwereld, ook staan er vaak
taferelen uit het dagelijks leven op. Op de oudste vazen staan mensen en dieren en veel
geometrische motieven.
Vormgeving- De hoekige mensen en dieren op de vazen zijn kenmerkend voor de
geometrische, archaïsche stijl. De mensen en dieren van de latere attische stijl zijn realistischer
en dynamischer. De zwarte figuren horen bij de zwartfigurige keramiek. Later in de 5 e eeuw
v.Chr. is een roodfigurige keramiek toegepast. De figuren zijn rood en de achtergrond is zwart.
Uit de zwarte vaas worden de figuren uit gespaard. Dunne zwarte lijnen zijn erop geschilderd.
Functie- De schilderkunst gaat over het dagelijks leven (gebruiksaardewerk) of godsdienst
(tempels, beelden en vaatwerk) en neemt een belangrijke plaats in. Aan de vorm van een vaas
is te zien wat voor functie hij had. Aardewerk dient voor: dier, drink en toiletgerei, geschenk,
ereprijs, grafversiering en voorraden.
Beeldhouwkunst
1. In de beeldhouwkunst zie je een duidelijke ontwikkeling, De oudste beelden stammen uit de
archaïsche periode. Ze worden ook wel kouros- en kouroibeelden genoemd, je herkent ze
aan de stramme houding en de gemaakte glimlach.
2. Omstreeks 490 voor Christus komt er meer aandacht voor de anatomie van het lichaam. De
beelden stellen veelal goden, godinnen en helden voor, maar ook het gewone volk wordt
afgebeeld. De beelden uit deze klassieke periode stralen natuurlijke harmonie uit. Dat wordt