Samenvatting
Samenvatting Memo H8 voor VWO 5: De verlichting en revoluties
Korte, maar volledige en bondige samenvatting van hoofdstuk 8 van MeMo VWO.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 8 - Verlichting en Revoluties§8.1 - De Verlichting
Wat was de Verlichting?
De verlichting was een periode in europa (1650-1800)
Hierbij speelden het ontstaan van een kritische houding jegens geloof en traditie +
groot vertrouwen in de mens, ratio en vooruitgang een grote rol.
Gevolgen van wetenschappelijke Revolutie:
- Optimisme: ‘de wereld wordt beter’, is maakbaar —> Onderwijs.
- Maatschappelijk: de maatschappij zal “Verlicht” worden met verstand.
- Kritiek: Oude hindernissen moeten weg, kritiek op kerk want houdt rationeel denken
tegen
Verlichte denkers zijn niet perse atheïsten: bewonderen god als wetgever van
natuurwetten/krachten = Deïsme.
Verlichtingsprincipes:
Verlichting begint bij adel: hebben geld + kunnen vaak lezen, schrijven
Belangrijk: Kritiek op standenmaatschappij —> valt uit elkaar door verlichting.
Wetenschap: Rationeel denken past goed bij wetenschap —> is meetbaar
John Locke (1632 - 1704):
“Tabula Rasa” - Mens = een onbeschreven blad: Vooruitgangsdenken —> mens kan
gemaakt worden wie hij/zij is, dus is de mens ook verbeterbaar.
Volgens Locke heeft mens van nature al rechten.
Voltaire: Religieuze tolerantie, vrijheid v. Meningsuiting, toneelstukken
Rousseau: Regering moet collectieve wil van volk aanhoren en uitvoeren =
volkssoevereiniteit
Montesqieu: Onderwijs Trias politica,
macht verdelen om Optimisme
misbruik te
voorkomen (i.t.t. Deïsme
Droit divin) Verlichti
Tabula Rasa
ng
Humanisme
Cultuurrelativisme ;
Andere Mechanisch
cultuur niet met eigen
Censuur
normen en Wereldbeeld
waarden beoordelen.
, Rationalisme
Verlichte denkers
Groei ratio
8.2 - Vorsten en verlichte ideeën
Verlichting begon bij adel, niet bij ‘het volk’ —> want meer kennis en geld bij adel
Verlicht absolutisme:
Vorsten willen land efficiënter leiden, o.a. Frederik van Pruissen voert veranderingen
door zoals:
- Religieuze vrijheid
- Scholing
- Stimuleren kunst & wetenschap
- Nationaal wetboek —> (enigzins) eerlijke rechtspraak
Lijfeigenschap (voorloper slavernij) werd in Pruisen niet afgeschaft. Dit omdat Frederik
de adel te vriend wilde houden —> Oostenrijk Schafte lijfeigenschap wél af —> adel
ontevreden -> opstand
Grenzen aan veranderingen in het bestuur:
- Scheiding der machten
- Inspraak van het volk —> geen tot nauwelijks
- Vaak wel praktische motivatie
Verspreiding van verlichte ideeën (in rep & gb) doormiddel van:
- Spectators - tijdschriften met verlicht gedachtegoed —> doel: burgers rationeel
laten denken
- Koffiehuizen - Plaats waar men tijdschriften kon lezen en kon praten over van alles
—> burgers richten genootschappen op om samen onderzoek te doen. B.v.
Natuurkundig onderzoek
Burgers nemen niet alles voor waar aan —> waarheid controleren —> publieke opinie
(zelf gevormde mening)
In Frankrijk minder drastische hervormingen: blijft ‘oud’ absolutisme/ ancien régime,
dus:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jurpasman46. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62555 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen