Een complete, super duidelijke en overzichtelijke samenvatting (met veel uitleg) over de ETRUSKEN – een hoorcollege tijdens Inleiding I. (1e jaar kunstgeschiedenis)
Het vak 'Inleiding I' krijg je in het 1e jaar kunstgeschiedenis. Ik heb mijn best gedaan de opmaak prettig en mooi te maken, want ...
DE ETRUSKEN
Italië bestond vroeger uit vele gebieden/volkeren zo ook: Etrurië, van de Etrusken.
In Etrurië lagen 12 belangrijke steden. Etrurië was echter niet een gebied en cultuur die macht
uitstraalde: de steden waren erg onafhankelijk van elkaar en waren ook niet versterkt. (Het
einde van de Etruskische beschaving (rond 100 vC) heeft daar dus ook mee te maken.
Etrusken waren heel erg welvarend volk. Ze zaten er 1000 – 100 vC. (was ook voorspelt).
In hun bloeiperiode (700 en 600 vC): zij hadden de macht op zee: hegemonie op zee:
hierdoor konden zij met veel gebieden handel drijven (klein Azië en Griekenland) → in
deze graven dus ook veel Grieks aardewerk: bijna al het belangrijke Griekse aardewerk dat
we nog hebben komt uit Etruskische graven. (Ook was dit een vruchtbaar gebied)
Herkomst & Begin
De Etrusken worden vaak als mysterieus genoemd, omdat:
• Geen literatuur van de Etrusken over, alleen ‘materiële getuigenissen’ (e.g. grafvondsten).
• Hun herkomst is onbekend.
Vermoedens:
Herodotus beschreef ooit: de Etrusken komen uit het oosten (Turkije) waar een
hongersnood was, en Tirennous daarom een deel van dat volk naar het westen heeft
geleid. Andere personen echter menen weer dat de Etrusken uit het Noorden kwamen.
Mogelijke bewijzen:
• DNA onderzoek vermoed een combinatie: zowel Noord-Italië als invloeden Oosten.
• Deze grafsteen (gevonden in Lemnos) is gevonden in Turkije, en is heel vergelijkbaar Stele van Kaminia.
met Etruskische grafstenen (er werd gereisd tussen de gebieden?) 6de eeuw vC. Lemnos
Waar we van uitgaan:
De Etruskische cultuur heeft zich ín Italië ín Etrurië ontwikkelt (onder allerlei invloeden)
, Chronologie
Late bronstijd 1200-900 vC
Etnische formatie van de Etrusken
Etrusken vormen zich uit verschillende volkeren en invloeden
Ca 900 – 725 vC
Villanova of proto-Etruskische periode
De vroege proto-Etrusken vestigden zich rond Villanova
Ca 725 – 580 vC
Oriëntaliserende periode
Veel invloeden uit Oosten
Ca 580 – 480 v. Chr.
Archaïsche periode – Griekse invloed
Veel invloed uit Griekenland
Ca 480 – 300 v. Chr.
Klassieke periode – minder welvarend
Romeinen nemen langzaam steeds meer over
Ca 300 – 100 v. Chr.
Etrusco-Romeinse periode
Hier zijn de Romeinen veel dominanter, en hebben al het meeste overgenomen
Relatie met de Romeinen
In het begin waren de Etrusken eigenlijk welvarender en een hogere cultuur dan de
Romeinen.
Zo had je in de Romeinen de koningstijd (753 – 509 vC). In deze tijd waren ook 3
Etruskische belangrijke koningen van Rome.
, Wat er over is van de taal
Bijna geen Etruskische teksten over. Wel veel inscripties, in zelfde schrift als Grieken. Maar
bijna alle inscripties zijn namen van mensen of goden, en zeggen maar weinig.
Mini-potje: abcdarium(?): dit is grappig: om te leren schrijven.
Orvieto: Necropool: meeste overgebleven teksten zijn namen: inscripties
Deze 3 geschriften ‘plaatjes van Pyrgi’ (=belangrijke
havenplaats) (500 vC), belangrijk omdat (1) het een tweetalige
tekst is die wetenschappers in staat stelt om hun kennis van
het Fenicisch te gebruiken om het Etruskisch beter te
begrijpen, en (2) omdat het bewijzen levert voor de
Fenicisch/Punische invloed op westen v.d. Middellandse Zee.
asurnen
Het meeste over de Etrusken weten we via secondaire bronnen (Etrusken integreerde namelijk
sterk in de Romeinse cultuur, en verdwenen daar later in) en via materiële bronnen.
Belangrijke materiële bronnen zijn (objecten gevonden in en rondom) de Etruskische graven.
Zowel crematie als begraven (hing af van periode).
Vaak werd gebruikt gemaakt van ‘biconische’ asurnen.
Met de hand gemaakte potten. Vaak verschillende
deksels: links een eetnap. Rechts is een helm-deksel (hier
gaan we ervan uit dat het een krijger was).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LucyImme3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
