Samenvatting
Kennisbasis Nederlands Samenvatting
- Instelling
- Hanzehogeschool Groningen (Hanze)
Een samenvatting van het hele boek Kennisbasis Taalonderwijs. Leer je de samenvatting, dan haal je hem zeker!
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Basiskennis TaalonderwijsHoofdstuk 2 Taalonderwijs en taal
2.1 Taalonderwijs
2.1.1. Belang taalonderwijs
Vijf argumenten om apart onderwijs te geven in taal:
- Schriftelijke taalvaardigheid leer je niet spontaan
- Niet alle kinderen kunnen zelfstandig een bepaald niveau eigen maken
→ Anderstalige kinderen, maar ook taalzwakke kinderen
- Op school leer je ander taalgebruik dan in het dagelijks leven
- Bepaalde taalvormen leer je alleen met behulp van taalonderwijs
→ Het leren maken van een brief, een verslag, een samenvatting etc.
- Als je plezier in lezen wil bijbrengen, moet je hier aandacht aan besteden
2.1.2 Taalonderwijs op de basisschool
Domeinen van het taalonderwijs:
- Mondelinge taalvaardigheid → Spreken en luisteren staat centraal.
- Woordenschat → aanleren van betekenis van nieuwe woorden
- Beginnende geletterdheid → vermogen om schriftelijke taal te begrijpen en te gebruiken. Aanvankelijk
lezen is het leren lezen in groep 3.
- Voortgezet technisch lezen → dit komt na het aanvankelijk lezen.
- Begrijpend lezen → Een andere vorm van voortgezet lezen.
- Stellen → Het schrijven van teksten
- Jeugdliteratuur → kinderen in aanraking brengen met literaire genres. Motiveren tot zelfstandig lezen,
waarderend lezen of leesbevordering.
- Taalbeschouwing → leren reflecteren op taalvormen, de manier waarop iets is verwoord en het gebruik
van taal. Traditionele grammatica.
- Spelling → meest voorkomende woorden correct kunnen schrijven en regels toepassen
2.2 Het taalsysteem
2.2.1 Functies van taal
Functies van taal:
- De communicatieve/sociale taalfunctie → Taal gebruiken als communicatiemiddel. Interactie tussen
mensen. Je hebt verschillende sociale taalfuncties:
• Zelfhandhaving → Opkomen voor jezelf, jezelf beschermen en verdedigen
• Zelfsturing → Handelingen met woorden benoemen, plannen aankondigen
• Sturing van anderen → Taal om gedrag van anderen te beïnvloeden
• Structurering van het gesprek → taal gebruiken om het gespreksverloop te beïnvloeden
- De conceptualiserende/cognitieve taalfunctie → Taal gebruiken als hulpmiddel om je gedachten te
ordenen en greep te krijgen op de werkelijkheid. Cognitieve functies:
• Rapporteren → Verslag doen over iets wat in de werkelijkheid voorkomt.
• Redeneren → Je bouwt een extra denkstap in, gaat verder dan alleen beschrijven. Bijvoorbeeld
door chronologisch te ordenen.
• Projecteren → Proberen te verplaatsen in
gedachtes/gevoelens van anderen
- De expressieve taalfunctie → Taal gebruiken om gevoelens te
uiten, taal gebruiken als expressiemiddel.
2.2.2 De verschillende niveaus van taal
Er kunnen in zinnen fouten gemaakt worden op verschillende niveaus
van taal. Dit komt in hoofdstuk 10 verder aan bod. Taal is een recursief
systeem: een element van de taal kan weer eenzelfde element van de
taal bevatten. Bijvoorbeeld: er kan een zin in een zin staan.
, Hoofdstuk 3 Mondelinge taalvaardigheid
3.1 Taalverwerving
3.1.1 Theorieën over taalverwerving
Er zijn verschillende theorieën over hoe kinderen hun taal verwerven:
- Behaviorisme → Gaat ervanuit dat kinderen leren door imitatie. Ze bootsen taal uit de omgeving na.
Goedkeuring van ouders speelt een belangrijke rol: wordt een kind geprezen omdat hij ‘mama’ zegt, zal
het kind dit vaker zeggen. Toch leren kinderen als eerst zelfstandig naamwoorden, terwijl de frequente
woorden ‘ik’ ‘de’ niet als eerste geleerd worden. Voorbeeld van ouders is wel noodzakelijk om de taal
te leren.
- Creatieve constructietheorie → Gaat ervanuit dat kinderen zelf over een aangeboren taalvermogen
beschikken waarmee ze op een creatieve manier zinnen kunnen bouwen. Dit omdat kinderen elke
willekeurige taal kunnen aanleren. Kinderen zijn in staat zelf taalstructuur te ontdekken. De volgorde
waarin een kind de taal eigen maakt, ligt aan de biologische rijping. In deze theorie werd veel nadruk
gelegd op de creatieve manier, taalaanbod raakte op de achtergrond.
- Interactionele benadering → Men onderschrijft hier het belang van het aangeboren taalleervermogen,
maar men benadrukt dat het taalaanbod van de omgeving en de interactie tussen een kind en andere
moedertaalsprekers belangrijk is bij het leren van een taal. Het taalaanbod moet wel afgestemd zijn op
de mogelijkheden van het kind (hogere stem praten, ‘papa gaat lopen’ i.p.v. ‘ik ga lopen’).
3.1.2 Eerstetaalverwerving
Allereerst op fonologisch niveau: spraakklanken → baby’s maken al geluiden als ‘ah’ ‘buh’.
Ook ontwikkeling op morfologisch niveau: woordvorming → ‘geloopt’ wordt ‘gelopen’
Op semantisch niveau: betekenis gaat dit stapsgewijs. Ze leren een betekenis niet in een keer.
Op syntactisch niveau leren ze regels die er zijn voor het combineren van woorden.
Op pragmatisch niveau maken kinderen regels eigen voor het gebruik van de taal en om te communiceren tussen
mensen. ‘Zou ik er even langs mogen’ in plaats van ‘aan de kant!’.
In het taalverwervingsproces onderscheidt je twee perioden:
1. De prelinguale periode (0-1 jaar)
2. De linguale periode. Valt onder te verdelen in:
• De vroeglinguale periode (1-2 ½ jaar)
• De differentiatiefase (2 1/2 – 5 jaar)
• De voltooiingsfase (5-9 jaar)
Prelinguale fase: de periode voordat het kind zijn eerste woordjes spreekt. Ze produceren al wel geluiden, maar
dit is nog geen taal. Het zijn onsamenhangende reeksen klanken. Er is wel communicatie, bijvoorbeeld door te
huilen.
Vocaliseren: het kind gaat zelf klinkers/vocalen produceren, ontdekt klanken en oefent met spraakmechanisme.
Gaat luisteren naar stemgeluiden → Na zes weken.
Vocaal spel: het kind gaat experimenteren met klanken, zowel klinkers als medeklinkers. Het wordt steeds
gevarieerder. Dit levert ook interactie met ouders → Na vier maanden
Brabbelen: klankgroepen herhalen ‘bababa’ en ‘mamama’, zonder betekenis. De klanken worden aangepast aan
de moedertaal → Na 7 maanden
Linguale periode: In deze periode gaat het kind woorden en zinnen als communicatiemiddel gebruiken. Deze
periode valt weer uiteen in drie perioden:
- Vroeglinguale periode (1 – 2 ½ jaar)
Van brabbelen naar betekenisvol taalgebruik. Eerst zijn woorden nog sterk verbonden aan een specifieke
context. Klanken kunnen wegvallen omdat het spreekmechanisme nog niet zover is ontwikkeld dat ze alles uit
kunnen spreken.
Fase van de eenwoordzin: Ze ontdekken dat je met woorden kunt verwijzen naar concrete voorwerpen uit de
werkelijkheid. Vaak spreken met 1 woord. Rond eerste levensjaar. Eigenschap aan woorden koppelen (kachel is
warm). Eerste woorden verwijzen vooral naar personen, dieren, voorwerpen en acties uit het dagelijks leven.
Fase van de tweewoordzin: Na een half jaar beginnen kinderen woorden te combineren, bij het gebruik van de
tweewoordzin maken ze een enorme stap vooruit in hun taalvaardigheid. Ze kunnen nu ook relaties aangeven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ClaudiaW. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen