Samenvatting
Samenvatting week 3 CMI-3
- Vak
- CMI-3
- Instelling
- Universiteit Van Amsterdam (UvA)
Samenvatting van week 3 van het blok CMI-3. Bevat zowel college-aantekeningen als studiestof vanuit de ZSA's.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Week 3 CMI-3PC Patiënt met chronisch onverklaarbare moeheid
Achtergrond
- Na hoest de meest gepresenteerde klacht in huisartsenpraktijk
- Jaarlijks 20% van de Nederlanders last
- Verklaring ligt vaak voor de hand
- Jaarlijkse bezoekt maar 1% van de Nederlanders hiervoor de HA
- Bij ruim de helft is er geen diagnose
- 10% van patiënten komt een tweede keer dat jaar op het spreekuur i.v.m. moeheid
- Dus 19 van de 20 komt niet meer terug, terwijl de helft geen diagnose krijgt
Diagnoses
- Onverklaarde moeheid= 50%
- Psychisch/sociaal= 25%
o Depressie, angst, stress gerelateerd (gezin, werk) overspanning/surmenage
- Lichamelijk= 20%
o Veel symptoomdiagnoses: bewegingsapparaat
o Anemie, schildklier, hart- en long, darmaandoeningen
o Bijwerkingen geneesmiddelen
Waar denkt de patiënt aan?
- In volgorde van voorkomen:
o Psychosociale problematiek; werk, gezin, leefstijl
o Psychiatrie: vooral depressie, angst
o Lichamelijke oorzaken: kanker, bloedarmoede, operatie
o Omgevingsinvloeden zoals milieuvervuiling
o Chronisch vermoeidheidsyndroom
- Maar, je moet er natuurlijk wel naar vragen anders kom je er niet achter wat de patiënt
denkt
Het verhaal van de patiënt
Somatiek
- Aard klacht (moe bij opstaan?), intensiteit, begin en beloop, andere klachten, familie, wat
helpt, maar ook aanwijzingen
o Lichamelijke oorzaak: moeheid bij inspanning, niet bij rust
o Als steeds erger en bijkomende klachten > dan verder denken
o Als het bij rust beter gaat > lijkt het op minder ernstige oorzaak
- Voorgeschiedenis
o Maligniteiten: vaak bij instellen nieuwe medicatie, soms jaren later
o Infectie: moeheid past bij het klinische beeld
, Echter: langdurige moeheid (>3 maanden) past daar niet bij, ook niet bij
Pfeiffer
Er zijn enige uitzonderingen: Q-koorts, COViD-19?
o Endocrien: diabetes type 2, schildklier (hypo)
o Chronische aandoeningen hart, longen, nieren etc. (hartfalen, COPD, chronische
nierinsufficiëntie)
- Bijkomende klachten
o Koorts > infectie
o Nachtzweten > hematologische maligniteit, overgang, stress
o Langdurig hoesten > COPD/ bronchusca
o Dikke benen en kortademig > hartfalen
o Etc.
o Nadrukkelijk vragen naar somberheid en anhedonie (kernklachten depressie)
- Ongeveer 4% heeft serieuze chronische somatische ziekte
o Bij 0.3% wordt kanker vastgesteld, meestal binnen 2 weken
o Dus: bij chronische ziekte is 70% moe, maar bij moeheid heeft <3% een chronische
ziekte
Cognitief
- Patiënten wijzen hun klachten vaak toe aan: chronische overbelasting, psychische
problematiek
Emotioneel
- Bedenk dat 5-10% van de mensen lijdt aan depressie
- Actief vragen naar de symptomen hiervan
- Kernvragen:
o Bent u somber?
o Heeft u nog zin in de normale zaken van het leven?
o Bij 1 van de 2 positief > wilt u daar dan hulp voor?
Gedrag
- Of patiënten hun gedrag veranderd hebben door de klachten
o Probleem is dus groot voor de patiënt
- Ook enige informatie over oorzaak
Sociaal
- Uitvragen of steun nodig is
Diagnostiek: lab
- Huisartsen vragen bij 50% lab aan
- Bedenk dat per bepaling de kans op een afwijking 5% is (als patiënt gezond is)
- Dus bij 5 bepalingen kans van ruim 20% op minstens eenmaal afwijkend zonder
onderliggende aandoening
- Dus niet altijd een betrouwbare methode
- Als je bloedonderzoek nodig vindt, doe dan onderstaande van de landelijke afspraken en niet
meer:
Diagnostiek lab 1
- Uitsluiten infectieziekten en/of maligniteit
o Prior kans gemiddeld 2%
- BSE
, o Afhankelijk van acute fase eiwitten, maar ook van Hb
o Reageert traag op verandering ziekteproces (duurt enkele dagen na ontstaan ziekte
voordat bezinking stijgt, maar ook dalen)
o Gebruik je voor prognose op lange termijn
- CRP
o Is een acute fase eiwit, dat reageert op trauma, ontsteking en infectie
o Reageert veel sneller dan BSE (6-8 uur)
o Gebruik je in acute fase
- Pas op; dit sluit kanker niet uit
Diagnostiek lab 2
- Uitsluiten anemie
o Priorkans zou 3% zijn, maar mogelijk lager
- Hb
o Bij bepaling capillair overdoen in veneus bloed (maar goede meting voor moeheid)
o Bij afwijkende waarde verdere diagnostiek naar oorzaak
Behalve postinfectieus bij kinderen en bij vrouwen met hevige menstruatie
(kan Hb <6 hebben hierdoor)
Diagnostiek lab 3
- Uitsluiten DM
o Priorkans gemiddeld <0.5%
o Is anders bij:
Richtinggevende klachten als dorst, polyurie, vermagering
Verhoogde kans op basis van afkomst, familie, BMI
- Glucose
o Bij bepaling capillair en marginale waarde overdoen in veneus bloed (capillaire
bepaling iets minder betrouwbaar)
o Bij afwijkende waarde verdere diagnostiek
Diagnostiek lab 4
- Uitsluiten nierfunctiestoornis
o Priorkans gemiddeld <0.5%
o Is anders bij:
Verhoogde kans op basis van cardiovasculair risicoprofiel (bv. ernstige
hypertensie)
- eGFR-bepaling en creatinine
o Schatting op basis van serumcreatinine
o Overschatting bij: te weinig spiermassa (spieratrofie bij bedlegerigheid, amputatie
etc.)
o Onderschatting bij: spierhypertrofie (bodybuilders, zware ademarbeid, soms
negroïde as)
Diagnostiek lab 4
- Uitsluiten leveraandoening
o Priorkans gemiddeld <0.5%
o Niet bij iedereen, maar leg de drempel laag
- ALAT
o Specifieke merkstof voor levercelschade
o Verstoord door gering alcoholgebruik
, o <1.5x de bovengrens van normaal: geen klinische betekenis, expectatief (reageert
heel makkelijk op verstoring)
o 1.5-10x de bovengrens: herhaal bepaling na ongeveer 4 weken
o >10 x de bovengrens: verdere diagnostiek
Voorbeeld van foutieve diagnostiek
- Dus bij erythema migrans en tekenbeet > weet je eigenlijk zeker dat iemand de diagnose
heeft dus gelijk behandelen
o Als je dan nog lab wilt > kan je juist mensen onterecht niet behandelen
Chronisch vermoeidheidssyndroom (onverklaarde moeheid)
- > 3 maanden vermoeid zonder verklaring
o Chronisch of recidiverend
o Aanzienlijke impact op activiteiten
o Rust helpt niet
- 3 effectieve behandelingen:
o Gezonde leefstijladviezen
o Graded-activity
Tijdscongruent activiteiten uitbreiden (dus ook bij moeheid)
o Cognitieve gedragstherapie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliajongejan98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen