Afweer
Aangeboren immuunsysteem
- Macrofagen, natural killer cellen,
granulocyten
- Gespecialiseerd in herkennen en
verwijderen van hoofdklassen van
pathogenen
- Hoe herkennen aangeboren
immuuncellen de verschillende
klasse van pathogenen?
o Middels TLR= receptoren op
aangeboren immuuncellen
o Op buitenmembraan cel voor herkenning van liganden die op bacteriën/virussen
voorkomen
o Onderdeel van pattern recognition receptors (die PAMPS herkennen op pathogeen)
o Doel is ontstekingsreactie op gang te brengen
- Herkenning van pathogenen door macrofagen:
o 1= expressie van receptoren voor fagocytose (mannose receptor, glucan receptor),
endocytose
o 2= expressie van receptoren voor signalering (TLR-2/4, CD14), leidt tot activatie van
een ontstekingsreactie
o Activatie van TLR4 op macrofaag door LPS afkomstig van gramnegatieve bacterie >
mobilisering van neutrofielen uit het bloed:
Cytokines voor activatie endotheellaag > wat openingen zodat neutrofielen
uit het bloed naar het weefsel kunnen treden
Neutrofielen gaan richting haard van infectie > dragen bij aan opruimen van
de bacteriën
Neutrofielen ruimen pathogeen op nadat ze gelokt zijn door chemokines/ na
activatie endotheel door cytokinen
o Virussen > NK-cellen nodig
Ook gelokt door inflammatoire respons waardoor chemokines gemaakt > NK-
cellen uit bloedbaan naar haard van infectie
- Aangeboren afweer: meestal effectief, maar lokaal en soms onvolledig
Adaptieve immuunsysteem
,B-cellen
- Aangemaakt in beenmerg vanuit stamcellen > via bloed naar lymfoïde organen
o Unieke antigeen receptor (BCR) op membraan > grote diversiteit door random
genherschikking van C, (D) en J gensegmenten
- BCR-activatie > proliferatie en differentiatie tot antilichaam producerende plasmacel (of
memory B-cel)
o Plasmacel= scheiden de receptor uit; deze antilichamen kunnen op de bacterie gaan
zitten > bacterie afgebroken
o Geheugencel= bij 2e keer infectie met hetzelfde pathogeen reageer je veel sneller
- Alle B-cel receptoren op 1 cel herkennen hetzelfde antigeen
- Vijf klassen (isotypen) van antilichamen: IgG, IgD, IgE, IgA, IgM
o Verschillen in constante gedeelte dat ze tot expressie brengen
o Functioneel op verschillende plekken in lichaam
o Naieve B-cellen in bloed: IgM en IgD (monomeer) op oppervlak (IgM is een groot
molecuul, pentameer, dus kan niet makkelijk uit bloedbaan treden)
o Memory B-cellen in bloed en weefsels: IgE (monomeer)
o Memory B-cellen in weefsels: IgG (monomeer)
o Memory B-cellen in slijmvliezen: IgA (dimeer)
- Functie antilichamen: antigeen + antilichaam > antigeen-antilichaamcomplex
o Inactivatie: versterkt fagocytose
Neutralisatie gevaarlijke toxines
Agglutinatie
Precipitatie
o Fixatie en activatie: complement
Leidt tot cel lysis en versterkt fagocytose en ontstekingsreactie
o Staart van antilichaam is bepalend of fagocytose plaatsvindt of versterken van
afweerreacties
- Na activatie B-cellen > klonale expansie van die antigeen herkennende B-cel gevolgd door
differentiatie
o Deel van de kloon differentieert tot plasmacel, en ander deel tot memory cel
o Plasmacel= secretie van
antilichaam naar bloed of
slijmvliezen
o Memory B-cel= recirculatie
van memory B-cel naar alle
lymfoïde organen
o Immuniteit door klonale
expansie en memory cel
distributie: snellere en
hevigere secundaire B-cel
respons bij herinfectie
o Eerst lekfase (aangeboren), na
een week begint adaptieve
immuunsysteem
T-cellen
- Aangemaakt in thymus > via bloed naar lymfoïde organen
- Unieke antigeen receptor (TCR) op membraan > grote diversiteit door random
genherschikking van V, (D) en J gensegmenten
- Effector T-cellen:
, o CD4+ T-helper cellen= bieden hulp door cytokineproductie
o CD8+ cytotoxische T-cellen (killer cel)= doden (virus) geïnfecteerde cellen
- TCR-activatie > differentiatie tot effector T-cel (of memory T-cel)
- Verschil in antigeen herkenning door lymfocyten
o TCR bindt afgebroken eiwit (peptide) als aangeboden door MHC-moleculen
MHC presenteren alleen peptides van eiwitten
MHC-klasse 1 voor stimulatie CD8 T-helper cellen
MHC klasse 2 voor stimulatie CD4 cytotoxische T-cellen
o BCR bindt natief (normaal gevouwen, 3D-structuur) eiwit of suikerstructuur of lipides
etc.
- Antigeen-presenterende cellen breken eiwitten af tot peptiden en presenteren die in MHC-
moleculen
- Naïeve T-cel in drainerende lymfeknooop
o Dendritische cellen polariseren naïeve T-cellen, die natuurl ijke afweercellen selectief
ondersteunen
o Bieden hulp aan aangeboren immuuncellen
- 4 signalen van de mature DC polariseren naïeve T-cellen (Tn) in effector T-cellen
o Signaal 1= TCR- MHC/ peptide
o Signaal 2= co-stimulatie, bevestiging dat er iets gedaan moet worden
o Signaal 3= polarisatie in verschillende T-helpercellen
o Signaal 4= weefselspecifieke migratie (homing)
, Immuunrespons tegen HIV
- Normale reactie
o DC activatie en gaan naar lymfeklier > stimulatie cyt/ helper T-cel
o Antilichamen gemaakt door helpercel
o Cytotoxische cel > granzymes/peroforines > celdood
- Het grote probleem is dat HIV de helper-T cellen infecteert
o Hierdoor geen cytokines gemaakt die B-cel respons gaan helpen en de antilichamen
kunnen maken
o Geen activatie cyt CD8 cellen
- Omdat het immuunsysteem plat wordt gegooid > geen goede afweer tegen oppertunistische
infecties
o Hier kan iemand zelfs aan overlijden zonder behandeling
o Onbehandelde HIV-infectie: verlies van CD4 helper T-cellen leidt tot progressie naar
aids
HC HIV en aids
Ontdekking en epidemiologie HIV
- 1981
o Pentamidine voor behandeling van PCP (pneumocystis pneumonia)
o Niet geregistreerd en in USA alleen verkrijgbaar via CDC (Amerikaanse RIVM)
o Ook bij 26 homoseksuele mannen Kaposi’s sarcoma gevonden en 5 jonge homoseksuelen
PCP
o Clusteren van patiënten suggereerden een gemeenschappelijke onderliggende factor
o Ziekte gepaard met afname van afweer (vooral daling CD4 T-cellen)
o Niet duidelijk waardoor veroorzaakt
o Tasksforce opgezet voor Kaposi’s sarcoom en oppertunistische infecties (infectie die je
niet ziet bij een gezond persoon)
Case definition and surveillance; gebaseerd op symptomen en bloedonderzoek
(CD4 daling aangetoond)
Echter geen moleculaire biologie toen beschikbaar
o Werd vanaf toen aids genoemd
- 1982
o Infectie gepaard met onderdrukking cellulaire afweer, veroorzaakt door overdraagbaar
agens:
Seksueel contact (man/man, vrouw/man)
Bloed en bloedproducten
Moeder op kind
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliajongejan98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.