Handhaving
doen naleven van algemene of individuele rechtsregels (‘het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk
voorschrift’
Belang van handhaving
- Geloofwaardigheid van regelgeving
- Voorkomen van precedentwerking
Als je 1 iemand niet aanpakt dan gaat de volgende zeggen, waarom pak je hem niet aan maar mij
wel? Dus je gaat willekeur krijgen als je handhavingsbevoegdheid niet consequent inzet
Handhaving van bestuursrecht
- Handhaving van bestuursrecht is meer dan bestuursrechtelijke handhaving.
Hoofdstuk 5 Awb behandelt de handhaving. Daarin staan algemene bepalingen, toezicht,
herstelacties (last onder bestuursdwang en dwangdom) en de bestuurlijke boete. Daarnaast
staan nog belangrijke bepalingen in hoofdstukken 2 en 4 Awb voor de procedures en normen
voor handhaving. Verder zijn er ook nog eens bijzondere wetten met belangrijke regels, zoals
hoofdstuk 1.4 Wet op financieel toezicht en hoofdstuk 5 Wabo. Deze wetten altijd in combinatie
met hoofdstuk 5 Awb.
- Strafrechtelijke handhaving door de overheid (OM en strafrechter)
Bij strafrecht zijn de OM en de strafrechter aan zet. Terwijl bij het bestuursrecht het
bestuursorgaan een sactie mag opleggen
, o Spanning (I): toezicht versus opsporing
o Spanning (II): cumulatie van sancties? kan het zo zijn dat een bestuursorgaan jou een
sanctie oplegt en dat tegerlijkertijd ook nog je te maken krijgt met een strafrechtelijke
vervolging
- Privaatrechtelijke handhaving door de overheid (eigendomsrecht, onrechtmatige daad, etc.)
o Twee-wegenleer (Windmill)
Het bestuursrecht kan door zowel de overheid als particulieren privaatrechtelijk worden
gehandhaafd bij de burgerlijke rechter. Voor het bestuur zijn echter wel flinke
beperkingen aangebracht (windmill)
Als je 2 wegen ter beschikking hebt, namelijk en de bestuursrechtelijke weg en de
privaatrechtelijke weg, ben je dan zomaar vrij om te kiezen welke weg je bewandeld?
Wat zegt de wet? (bv. art. 5.26 Wabo)
Ten eerste moet je denken, wat zegt de wet? Als je 2 wegen ter beschikking
hebt, moet je eerst jezelf afvragen of de wet hier iets over zegt. En soms zegt de
wet of je wel of niet de privaatrechtelijke weg mag nemen ipv de
publiekrechtelijke weg.
Als uit de wet niet blijkt of privaatrechtelijke handhaving toegestaan is, moet er gekeken worden naar de
Windmill-doctrine en de andere vragen daaruit beantwoorden:
a. Is handhaving langs publiekrechtelijke weg mogelijk? Zo ja,
b. Biedt de publiekrechtelijke weg meer waarborgen aan de burger? Zo ja,
c. Leidt de publiekrechtelijke handhaving tot een vergelijkbaar resultaat als de privaatrechtelijke
handhaving?
Als deze vragen allemaal met ‘ja’ beantwoord kunnen worden, zal privaatrechtelijke handhaving
hoogstwaarschijnlijk een doorkruising van de betreffende wet opleveren. Omdat veel bestuursorganen
tegenwoordig een dwangsombevoegdheid hebben, is de ruimte voor privaatrechtelijk handhaven gering
geworden. Alleen ministers en ZBO’s hebben niet (altijd) een dwangsombevoegdheid.
Drie fasen van handhaving
1. Toezicht: toezichthouders controleren of iemand zich aan de regels houdt.
2. oplegging van sancties: als dit niet zo is, wordt een besluit genomen met daarin een nadere
verplichting (dwangsom of boete), of een begunstigende beschikking wordt ingetrokken of er
wordt overgegaan tot feitelijk overheidsoptreden (bestuursdwang)
3. tenuitvoerlegging van sancties: boete of dwangsom wordt geind, bestuursdwang wordt
toegepast en kosten worden verhaald op de overtreder
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaelmanai. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.