Samenvatting
Samenvatting "Parlementaire Democratie" Thema's Maatschappijleer voor 4VWO
Een samenvatting van het hoofdstuk "Parlementaire democratie" voor de 4e klas.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
MA – ‘Parlementaire Democratie’ samenvattingHoofdstuk 1
Soeverein
- een staat die op een bepaald begrensd gebied het hoogste gezag uitoefent en het
monopolie van geweldsuitoefening heeft
- veel verschil in geweldsuitoefening, straffen, wetten, onderwijs en politiek
Politiek
- het maken van keuzes waaraan allen in een staat zijn gebonden
> keuzes worden vastgelegd in wetten
- onderwerpen zijn van algemeen belang (= iedereen heeft er mee te maken)
- 2 vormen:
1. efficiënt besturen: doelmatig resultaat
2. maximale participatie: proces van democratische besluitvorming met een
zorgvuldige afweging van verschillende belangen
Democratie
- gaat om macht van velen
- 2 vormen:
1. directe democratie: volk regeert (komt zelden voor nu)
2. indirecte democratie: representatieve democratie (nu)
Representatieve democratie
- het volk kiest vertegenwoordigers die de beslissingen nemen en bij verkiezingen aan
de bevolking moet uitleggen over hun beleid
- praktisch: sneller besluit, meer verdieping
- andere kenmerken:
o individuele vrijheid: vrijheid van mening en leven bepaling
o politieke grondrechten
o politie/leger hebben wettelijk beperkte bevoegdheden: geen zo maar geweld
o onafhankelijke rechtspraak: rechters staan los van regering
o persvrijheid: massamedia mogen machthebbers controleren
- 2 vormen:
1. parlementaire stelsel: gekozen parlement grootste macht
> constitutionele monarchie: niet-gekozen staatshoofd met beperkte macht
2. presidentieel stelsel: volk kies parlement én president met veel macht (hoofd)
> ontbindingsrecht: het recht om het parlement te ontbinden
,Nederlandse staat
- parlementaire democratie met constitutionele vorst
- Grondwet = laat zien hoe belangrijk de waarden vrijheid en gelijkheid zijn
1. taken en bevoegdheden van 3 politieke machten staan nauwkeurig
omschreven
2. 18+ recht op stemmen en partij oprichten
3. regels politieke besluitvorming zijn vastgelegd
4. mediavrijheid en zorgen voor juiste informatie
Dictatuur
- de drie machten (wetgevende, uitvoerende en rechterlijke) zijn in handen van een
kleine groep mensen
- burgers nauwelijks/geen invloed: nooit een rechtstaat
- Andere kenmerken:
o geen/amper grondrechten
o geen individuele en politieke vrijheid
o overheidsgeweld
o geen onafhankelijke rechtspraak: oneerlijke rechters
o censuur op massamedia en kunstuitingen
- ‘voordeel’: snelle en efficiënte besluitvorming
- vormen:
1. ideologische dictatuur = iedereen moet een bepaalde ideologie steunen
> indoctrinatie: bevolking krijgt de partijideologie alleen
2. religieuze dictatuur (theocratie) = godsdienst is staatsideologie
> politieke besluiten moet goedkeuring hebben van niet-gekozen
geestelijke leiders
3. militaire dictatuur = leger heeft de macht
Hoofdstuk 2
Ideologie
- een samenhangend geheeld van ideeën over de mens en de gewenste inrichting van
de samenleving
- ideologische politieke stromingen: liberalisme, confessionalisme en socialisme
- 2 aspecten:
1. normen en waarden
2. gewenste sociaaleconomische verhouding
o links: minder ongelijkheid, veel overheid invloed
o rechts: ongelijkheid, geen overheid invloed
o politieke midden: tussen links en rechts in
, Liberalisme
- rechts
- gelijkwaardig, niet gelijk
- vrijheid, individuele verantwoordelijkheid en tolerantie
- nu: ongeveer zelfde, vrijemarkteconomie
o partijen: VVD en D66
Socialisme
- links
- solidair met elkaar zijn (rijken helpen armen)
- gelijkheid bereiken:
1. communisten: arbeiders revolutie, macht grijpen
2. sociaaldemocraten: via parlement
- tegen vrijemarkteconomie
- nu: ongeveer zelfde, maar niet tegen vrijemarkteconomie
o partijen: PvdA, SP en GroenLinks
Confessionalisme
- politieke midden
- opvattingen gebaseerd op geloof
- organische staatsopvatting = samenleving is vergelijkbaar met een menselijk lichaam
waarin alle onderdelen van elkaar afhankelijk zijn en ook samenhang hebben om te
functioneren
- nu: rentmeesterschap, solidariteit, harmonie en gespreide verantwoordelijkheid
o taken voor maatschappelijke middenveld: welzijnsinstellingen en
schoolbesturen
o partijen: CDA, ChristenUnie en SGP
Ontideologisering
- het verdwijnen van ideologie als leidraad voor het politieke leven
- onideologische politieke stromingen: pragmatisme, populisme en ecologisme
Pragmatisme
- afhankelijk van probleem, wordt oplossing gekozen
- partij: D66
o door pragmatisme kunne ze eens zijn met PvdA of eens zijn met VVD
Ecologisme
- benadrukt afhankelijkheid mens en natuur
- milieuvriendelijk en duurzaam
- partijen: GroenLinks en Partij voor de Dieren
Populisme
- meer een bepaald stijl politiek: 1 homogene groep
- versimpelt kwesties en oplossingen
- tegen overheid invloed, komen op voor zwakken en nationalistisch
- partij: PVV
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sandyzixin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen