Samenvatting
Samenvatting Hoorcolleges Jaar 1 Blok Levensfase (GIBS-P.ZS2.VW-18)
In deze samenvatting staat alles wat je moet weten van de hoorcolleges voor dit blok. Hiermee is de kennistoets een eitje!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
InhoudsopgaveHoorcollege 1 – Normale groei en degeneratie..........................................................................1
Hoorcollege 2 – Pathologie en leefstijl bij kinderen en adolescenten.....................................10
Hoorcollege 3 – Motorische ontwikkeling en motorisch leren in levensfasen........................15
Hoorcollege 4 – Modellen en ontwikkeling van het centrale zenuwstelsel.............................21
Hoorcollege 5 – Belasting en belastbaarheid bij volwassenen.................................................28
Hoorcollege 6 – Fysiologie van stress.......................................................................................32
Hoorcollege 7: (Neuro-)plasticiteit en leren.............................................................................39
Hoorcollege 8 - Fysiologie van pijn...........................................................................................45
Hoorcollege 9 - Krachtig ouder worden....................................................................................51
Hoorcollege 10 - Artrose...........................................................................................................56
Hoorcollege 11 - Vallen bij ouderen.........................................................................................61
Hoorcollege 12 - Fysieke performance bij ouderen..................................................................71
Oefentoets................................................................................................................................73
Hoorcollege 1 – Normale groei en degeneratie
De student kan:
● uitleggen op welke manier veranderingen optreden tijdens
lichaamsgroei en welke rol hormonen daarbij spelen.
● uitleggen welke veranderingen in het lichaam optreden bij
veroudering en welke fysiologische processen een rol spelen
m.b.t. hormonen, cellen, bloedsomloop, ademhaling, houdings-
en bewegingsapparaat, zenuwstelsel en vegetatieve functies.
● uitleggen welke invloed leefstijl en omgeving
op verouderingsprocessen hebben.
Hormonen betrokken bij groei:
- Groeihormoon (somatotroop hormoon):
Afgifte en invloed op alle weefsels → anabool
(weefselopbouwend) effect op de vet- en
koolhydraatstofwisseling.
➢ Hypothalamus geeft GH-RH (releasing) af
(of GH-IH (inhibiting) waardoor de hypofyse
juist geremd wordt in het aanmaken van
GH)
➢ Hypofyse geeft daardoor GH af
○ Wordt je hele leven afgegeven alleen
in de pubertijd meer
■ Dwerggroei → te weinig GH
■ Reuzengroei → te veel GH → hart moet harder
werken, kan invloed hebben op levensduur.
, ➢ GH specifieke invloed op de lever die maakt IGF
(somatomedine) waardoor de skeletgroei vanuit
epifysairschijven plaatsvindt.
➢ Bij overmaat GH bij volwassenen worden botten dikker en
groei van weke delen in het gezicht, de handen en de voeten
(acromegalie)
➢ Door verbening van de groeischijven stopt de groei rond de
puberteit
- Schildklierhormoon: stofwisseling in bijna alle organen en groei
skelet
De schildklier ligt in de hals en produceert het schildklierhormoon;
thyroxine. De afgifte van thyroxine wordt geregeld vanuit de
hypothalamus:
1. De hypothalamus stimuleert de hypofyse via TRH
2. De hypofyse (voorkwab) scheidt een hormoon af dat
vervolgens de schildklier stimuleert: TSH
3. De schildklier geeft het schildklierhormoon
af: thyroxine
4. Negatieve terugkoppeling naar
hypothalamus en hypofyse bij te veel
schildklierhormoon. (remmen)
o TRH= thyrotropinreleasing hormone
o TSH= thyroïd stimulerendhormoon
o Bij te weinig jodium kan er geen
schildklierhormoon gemaakt worden;
negatieve terugkoppeling valt weg en de
schildklier wordt dus meer gestimuleerd,
hierdoor groeit hij.
▪ Hypothyreoïdie: te kort aan
schildklierhormoon (kan door jodiumgebrek) waardoor
de negatieve terugkoppeling weg valt en de schildklier
harder gaat werken waardoor hij groter wordt. Dit leidt
bij kinderen tot groei- en ontwikkelingsstoornissen.
● Bij geboorte ook mogelijk gecontroleerd op de 4e
dag door hielprik.
▪ Hyperthyreoïdie: overmaat aan schildklierhormoon
verhoogd basaal metabolisme (= stofwisseling in de
cellen op het moment dat je helemaal niks aan het doen
bent, zorgt oa voor warmteproductie)
▪ Te kort tijdens de groei: je blijft kleiner, en hebt een
minder goede hersenontwikkeling; verstandelijke
beperking
▪ Te veel tijdens de groei: leidt tot een verhoogde
stofwisseling met verschijnselen zoals een hoge
hartfrequentie, warme huid met verhoogde transpiratie,
, dunnere ontlasting door een versnelde darmpassage en
vermageren.
- Hormonen voor calciumhomeostase
Drie hormonen zorgen voor calciumhomeostase:
o Parathormoon: PTH, afgegeven door de bijschildklier door
daling van de calciumspiegel.
▪ Toename Ca 2+ gehalte in het bloed. Haalt tijdelijk
calcium uit het bot voor de spieren en het hart.
▪ En zorgt ervoor dat er minder calcium via de nieren
wordt uitgescheiden.
▪ Het zorgt er ook voor dat vitamine D een actieve vorm
krijgt → hierdoor wordt er genoeg calcium uit de darm
wordt opgenomen uit het bloed.
▪ PTH stimuleert botafbrekende cellen (osteoclasten) om
een deel van de botkalk op te lossen
▪ PTH stimuleert terugresorptie van calcium in de nier
▪ PTH stimuleert de omzetting van vitamine D3 in de
actieve vorm
o Calcitonine; heeft een tegengestelde werking. Het remt de
botafbrekende activiteit, waardoor botopbouw en inbouw van
calcium de overhand krijgen. Opgelost calcium kan op
plaatsen waar veel botaanmaak plaatsvindt ook weer direct in
het skelet worden ingebouwd.
▪ Afname Ca 2+ gehalte in het bloed. Zorgt ervoor dat het
calcium weer terug naar de botten gaat.
o Vitamine D: Kan via voedsel binnenkomen of via de huid
gemaakt worden onder invloed van zonlicht. Na tijdelijke
opslag in de lever kan het naar behoefte in de nieren worden
omgezet in actieve vitamine D. Dit actieve vitamine D heeft 2
effecten:
▪ Het bevordert de resorptie van calcium- en fosfaationen
in de darm
▪ Het bevordert terugresorptie van calcium uit de
voorurine in de nieren
- Geslachtshormonen
Zorgen voor het ontwikkelen van primaire en secundaire
geslachtskenmerken → neemt af in de loop van de leeftijd
o De geslachtsontwikkeling en het functioneren van de
geslachtsorganen wordt geregeld vanuit de hypothalamus via
een reeks organen en hormonen.
▪ Hypothalamus → hypofyse → eierstokken/ zaadballen
, ▪ Hypothalame-hypofysaire-gonadale as
o Voordat de puberteit inzet, neemt de productie van GnRH;
gonadotropin-releasing hormone) door de hypothalamus toe.
▪ Man: Verhoogde testosteronproductie → haargroei,
stem, groei
▪ Vrouw: Verhoogde FSH; follikelstimulerend hormoon en
LH; luteïniserend hormoon productie in de hypofyse. →
het FSH stimuleert de groei van het follikel
(proliferatiefase) waarbij het oestrogeen gaat
produceren leidt tot ovaluatie.
● Het LH simuleert de groei van het corpus luteum
(secretiefase) (gele lichaampje) om progesteron
te maken.
● Als er geen bevruchting plaatsvindt komt de
menstruatie en begint het weer opnieuw.
▪ In de eierstokken neemt de productie van oestrogeen
toe → groei ovaria, uterus en vagina, ook
borstklierweefsel, in de bijnierschors die van androgene
hormonen → schaamlippen, clitoris, haar
o Oestrogenen en progesteron; bij later leeftijd minder, zorgt
voor botweefselafname → vrouw
o Testosteron; spiergroei → man
Groeispurt in het eerste levensjaar en tijdens de pubertijd
Oorzaken van veroudering
1. Erfelijkheid (voorgeprogrammeerde factoren)
➢ Hormonale veranderingen
○ Vanaf ongeveer 30e jaar neemt afgifte geslachtshormoon af
verminderde vruchtbaarheid.
○ Dalende oestrogeenspiegel leidt tot minder kalkafzetting in
bot vrouwen na menopauze hebben hierdoor verhoogd risico
op osteoporose (botontkalking)
○ Vermindering testosteronspiegel leiden tot krachtverlies.
➢ Pleiotropie = een bepaald gen heeft invloed op meerdere
eigenschappen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauravdv12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78600 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen