Samenvatting
SAMENVATTING VOLLEDIGE LESSENREEKS REUMA H1-6
- Vak
- Instelling
Samenvatting van volledige lessenreeks reumatologie gedoceerd door Prof. B. Neerinckx.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 51 pagina's
Voorbeeld 4 van de 51 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Sarah105
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
HOOFDSTUK 1: BOT-OSTEOPOROSEINLEIDING
Reumatologie = de medische wetenschap die zich bezighoudt met reumatische ziekten
Reuma = verzamelnaam voor een groot aantal aandoeningen aan het bewegingsapparaat die niet
veroorzaakt worden door ongeval of blessure
BOT
FYSIOLOGIE – ORGANISATIE VAN HET BOT
- Metabool actief weefsel à continue re-modelling doorheen
het ganse leven
- Grote diversiteit aan celtypes
- Hard: resistent tegen weerstand (VB: schedel: beschermen de
hersenen)
Flexibel: absorptie van energie door deformatie
- Te hard/te flexibel à microfracturen à fracturen
- Licht à beweging mogelijk maken
- Herbergen van hematopoëtische cellen
- Calciumdepot
MACROSCOPISCHE ORGANISATIE:
- Axiale skelet (wervels – pelvis – schedelsternum) vs appendiculaire skelet/lange beenderen
- Corticaal bot (parallel à rigide)) vs trabeculair bot (geweven – poreus à veer,
vormverandering en energie-absorptie, VB: wervel)
- Lange beenderen:
» Epifyse (trabeculair bot)
» Metafyse (groeiplaat)
» Diafyse (corticaal bot)
» Endosteum – Periost (zenuwen – bloedvaten – lymfevaten)
- Korte, platte beenderen: corticaal bot rond trabeculair bot
MICROSCOPISCHE ORGANISATIE:
- Corticaal bot:
» Osteon = cilindrische structuur die minerale matrix (lamellen) + osteocyten bevat met
centraal een kanaal met bloedvaten
» Parallel met de lange as van het bot
- Trabeculair bot: 3D netwerk, open naar beenmerg
1
, - Extracellulaire matrix: (~flexibiliteit)
» 90% type I collageen
» Andere proteïnen: proteoglycanen, osteocalcin, osteonectin
» Groeifactoren
- Calciumhydroxyapatiet: tussen de colageen-lamellen à mineralisatie (~ stijfheid en dus
sterkte)
(RE-)MODELLING:
Modelling = constructie Re-modelling = re-constructie
- Tijdens de groei - in utero periode tot - Tijdens volwassen leven
adolescentie - Resorptie van oud bot en formatie van nieuw
- Chondrocyt differentiatie – matrix synthese – bot
calciumdepositie - Resorptie (osteoclasten - 3 weken) gaat
- Verandering van grootte en vorm botformatie (osteoblasten – 3à4 maanden)
- Groei: periost (breedte) – endochondrale vooraf; gekoppeld fenomeen à cyclus van
ossificatie thv groeiplaat (lengte) 90-130 dagen
- Resorptie noodzakelijk voor beenmerg- - Vorm blijft behouden
caviteit - Noodzakelijk voor:
» Gezond bot, herstel van
‘microdamage’, botarchitectuur
aanpassen aan de ‘mechanical load’
» Bron van calcium voor calcium
homeostase
Osteoclasten en osteoblasten zijn
beperkt in aantal, ze komen alleen voor
op plaatsen van actieve bot turnover
75% van de cellen zijn osteocyten.
Functie:
- Hormoonproductie
- Bron van regulators van botvorming
- Integriteit van bot behouden (VB:
adaptatie mechanische stress)
PIERK-BOTMASSA
Piek-botmassa = hoeveelheid bot opgebouwd op het einde van de groei van het skelet (25 jaar).
Nadien is er botverlies gedurende de rest van het leven.
- Bepaalt de rest van het leven het risico op fracturen à cruciaal
- Totale botmassa = PBM – botverlies (door veroudering, menopauze, …)
- Niet-beïnvloedbare factoren:
» Geslacht: vrouwen minder PBM dan mannen
» Genetische factoren
» Ras (zwarte > blanke > aziatische populatie)
2
, - Beïnvloedbare factoren:
» Calcium intake in kinderjaren/adolescentie
» Roken, drugs, alcohol hebben negatief effect
» Fysieke activiteit
» Gewicht: laag gewicht ~ minder PBM
» Hormonen: VB: anorexia, intensief trainen, …
BOTVERLIES
- Botverlies = consequentie van veroudering
- Versneld bij menopauze, beschermende rol
van vrouwelijke hormonen
Cave: vroege menopauze (VB: chemo)
- Inflammatoire ziekten (VB: reumatoïde
artritis)
- Endocrinologische problemen:
hyperparathyroïdie
- Vrouwen: ±50% van trabeculair bot en 35%
van corticaal bot gaat verloren tijdens het
leven
- Mannen: 2/3de hiervan
- Er is meer corticaal bot in het lichaam dus
absoluut gezien meer corticaal bot dat
verloren gaat
BOT-PATHOLOGIEËN
ZIEKTE VAN PAGET:
- Goedaardige aandoening
- Frequenter op hogere leeftijd, zelden < 40 jaar
- Versnelde bot-turnover à slecht georganiseerd bot à fracturen en misvormingen
- Vooral axiale skelet (schedel, pelvis, wervelzuil, scapula) + femur en tibia
- Kan pijn geven maar vaak asymptotisch
- Typische afwijkingen op Rx
AVASCULAIRE NECROSE:
- Necrose door verminderde bloedtoevoer
- Kan in theorie in elk bot doch meestal gewricht-dragend bot zoals femur
- Kan tot collaps leiden
- Multifactorieel
- Risicofactoren:
» Roken
» Ethyl
» Diabetes
» Corticosteroïden
3
, - Acute pijn, erger bij belasting
BOTMETASTASEN
OSTEOPOROSE
DEFINITIE
- Porositeit van het bot
- Meest frequente metabole botziekte
- 1994 (WHO) : gegeneraliseerde botziekte gekenmerkt
door verminderde botmassa en deterioratie van bot
microarchitectuur resulterend in een verhoogd
fractuurrisico
» Ganse skelet, slechts zeer zelden gelokaliseerd (transiënt thv de heup –
radiotherapie); globaal verstoord botmetabolisme en verhoogd fractuurrisico van
ganse skelet
» Kern van behandeling: fractuurpreventie, osteoporose doet geen pijn (tenzij fractuur)
– vgl. atherosclerose en hartinfarct
- 2001 (NIH): ziekte van aangetaste botsterkte resulterend in een verhoogd fractuurrisico
Osteoporose à ziekte + risico op fracturen
DIAGNOSE
DIAGNOSE OP 3 MANIEREN
1. Aanwezigheid van osteoporotsiche fracturen
2. Botdensiteit
3. Absoluut fractuurrisico
WAT IS EEN OSTEOPOROTISCHE FRACTUUR
- Elke laag-energetische fractuur (= val van staande hoogte of minder) is pathologisch tot
tegendeel bewezen
- Andere verstoringen botmetabolisme/pathologische fracturen (VB: tumor, metastase,…)
uitgesloten
- Klassiek:
» Distale radius
» Wervelindeuking
» Proximale femur en humerus
- Alle botten behalve vingers, tenen, CWZ, schedel en gelaat (ook pelvis, tibia, rib)
BOTDENSITOMETRIE
- Bot: massa - sterkte – kwaliteit à alle 3 belangrijk!
- Sterkte en kwaliteit kunnen niet gemeten worden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sarah105. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
Laatst bekeken door jou
