Psychologie de Basis 3
Zimbardo hoofdstuk 1.2 + Kennisclips
De moderne psychologie = een scheiding tussen de spirituele geest en het fysieke
lichaam.
(moderne) Biologische perspectief = het psychologische perspectief dat de
oorzaken van gedrag zoekt in het functioneren van de genen, de hersenen en het
zenuwstelsel en hormoonstelsel. “De geest kan via het lichaam bestudeerd worden.”
combinatie met neurowetenschap = het vakgebied dat zich richt op begrip
van hoe de hersenen gedachten, gevoelens, motieven, bewustzijn,
herinneringen en andere mentale processen. Onderzoeken de hersenen op
biologisch niveau. Veel revolutionaire vondsten: functies hersengebieden,
hersenactiviteit in kaart brengen (brain imaging), neuronen en communicatie
hiertussen.
variant is evolutionaire psychologie = een relatief nieuw specialisme in de
psychologie dat gedrag en mentale processen beschouwt op basis van hun
genetische aanpassingen aan overleving en voortplanting. (natuurlijke
selectie) Erfelijke eigenschappen. Probeert ook te verklaren waarom we
eigenschappen hebben. Genetica. Interactie tussen omgeving en individu.
tegenwoordig: lichaam en geest hetzelfde. Geest is product van je
hersenen = persoonlijkheid, gevoelens, motivatie, gedrag
Introspectie = beschrijving van je eigen innerlijke, bewuste ervaringen.
Structuralisme = Historische stroming binnen de psychologie die de basisstructuren
van de geest en de gedachten trachtte te ontrafelen. Structuralisten zochten de
‘elementen’ van de bewuste ervaring.
Gestaltpsychologie = het geheel is meer dan de som van de delen.
Functionalisme = historische stroming binnen de psychologie die meende dat
psychische processen het beste begrepen kunnen worden in het licht van hun
adaptieve nut en functie.
(moderne) cognitief perspectief = een van de belangrijkste psychologische
perspectieven, waarbij de nadruk ligt op mentale processen, zoals leren, geheugen,
perceptie en denken als vorm van informatieverwerking.
“de geest van een mens kan ontmanteld worden.” Denk aan periodiek
systeem.
Structuralisme, kleine stukjes
Gestaltpsychologie, had kritiek op structuralisme, groter meer geheel.
Functionalisme, had kritiek op structuralisme en gestaltpsychologie. Gaat
over de toepassing
Modern: veel experimenten, computers, brain imaging, eye tracking
,Behaviorisme = een historische school die ernaar streefde om van de psychologie
een objectieve wetenschap te maken die zich alleen op gedrag richtte (en niet op
mentale processen).
Tegenwoordig: Tabula rasa is flink genuanceerd genen spelen ook mee.
kennis opgeleverd over: leren, psychopathologie,
gedragsverandering
behavioristisch perspectief = een psychologische invalshoek die de bron
van onze handelingen zoekt in stimuli vanuit de omgeving, in plaats van
innerlijke mentale processen.
“Het onderzoeken van de mens zou moeten gaan over concreet
observeerbaar gedrag.”
o.a. Watson & Skinner
Kritiek op de ‘subjectieve’ psychologie: aandacht voor gevoelens en
interpretaties etc., onderzoek voor introspectie, theorieën over onbewuste
processen (Freud)
Antwoord: rigoureus experimenteren.
Klassieke & operante conditionering
Mens bij geboorte tabula rasa (onbeschreven blad)
Psychoanalyse = een benadering van de psychologie die is gebaseerd op de
veronderstellingen van Freud, die nadruk legt op onbewuste processen. De term
verwijst zowel naar Freuds psychoanalytische theorie als naar zijn psychoanalytische
behandelmethode.
Cross cultureel psycholoog = een psycholoog die werkt in dit specialisme is
geïnteresseerd in de manieren waarop psychologische processen verschillen tussen
mensen van verschillende culturen.
Holisme = visie die totaliteit altijd belangrijker vindt dan de som der delen.
Persoonsgericht perspectief
“De mens moet niet alleen in details, maar als geheel bestudeerd en beschreven
worden.”
- Psychodynamische psychologie ijsberg
Volgens Freud:
Werd het gedrag van mensen bepaald door onbewuste processen
Vooral uit menselijke, ‘slechte’ behoeften
Conflict met het geweten
Meten door vrije associatie of projectieve tests
- Humanistische psychologie
Maslow en Abraham:
Kritiek op de psychoanalyse: geen oog voor positieve in de mens
Kritiek op behaviorisme: mens is geen speelbal van prikkels uit omgeving
Mensen hebben hun eigen, vrije wil
Innerlijke behoefte naar persoonlijke groei
Wat is Humanistische psychologie?
Ideeën over jezelf en jouw behoeften belangrijk
Ieder mens is uniek en heeft eigen verhaal geen experimenten, geen
uitspraken over groepen mensen
Rol omgeving: ingrediënten, maar individu weet zelf hoe hij/zij kan groeien
, - Trekkenbenadering
Idee dat je mensen kunt beschrijven aan de hand van (een aantal)
eigenschappen
Karaktertrekken: eigenschappen die jouw als persoon beschrijven
Wordt vooral gebruikt om verschillen en overeenkomsten tussen mensen te
beschrijven.
Moderne trekkenbenadering wetenschappelijk en in veel gevallen erg
betrouwbaar te meten met vragenlijst
Persoonlijkheidstrekken kunnen zelfs gebruikt worden om (in groepen) gedrag
te voorspellen
Ontwikkelingsperspectief
“Mensen veranderen als gevolg van een interactie tussen hun genen en omgeving.”
- Nature vs. Nurture
- Volgt de mens van baby tot oudere leeftijd
Hoe ontwikkelt iemand zich op een normale/abnormale manier?
Welke fasen doorloopt iemand in zijn/haar leven?
Welke uitdagingen komt hij/zij hierbij tegen?
- Inzichten in o.a. in:
Ontwikkelstappen
Hechting
Identiteit
Socioculturele perspectief
Stelt sociale invloed centraal:
- Invloed van mensen op elkaar
- Mensen in groepen
- Culturele verschillen
- Attitudes en normen
- Invloed van de maatschappij