§1.1 INLEIDING
Een verbintenis kan je omschrijven als: iets wat je volgens het recht verplicht bent om te doen of te laten. We
spreken alleen van een verbintenis als het gaat om een verplichting tot prestaties die ‘geld waard zijn’.
Verbintenissen moeten worden nagekomen. Kom je de verbintenis niet na dan ben je aansprakelijk voor de
gevolgen.
§1.2 VERBINTENISSEN UIT OVEREENKOMST
Verbintenissen kunnen ontstaan uit de wet of uit een overeenkomst. Bij een verbintenis zijn altijd ten minste
twee partijen betrokken, beide partijen zijn rechtssubjecten; dragers van rechten en plichten.
Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en een aanvaarding. Uit het aanbod en aanvaarding moet
blijken dat de wil van de partijen overeenstemt. Er moet spraken zijn van wilsovereenstemming. Bij
verbintenissen die uit de wet ontstaan is de wil van de partijen niet van belang.
Als een verbintenis wordt nagekomen houdt deze op te bestaan, de verbintenis gaat teniet. Als de verbintenis
niet goed wordt nagekomen dan is er sprake van wanprestatie. Wanprestatie is een tekortkoming in de
nakoming van een verbintenis.
§1.3 ONRECHTMATIGE DAAD
De belangrijkste bron van verbintenissen is de onrechtmatige daad. Er is sprake van recht op
schadevergoeding. Er ontstaat een wettelijke aansprakelijkheid, omdat er een onrechtmatige daad is
gepleegd.
Voor de aansprakelijkheid uit de onrechtmatige daad kan je een WA-verzekering sluiten. De verzekeraar
betaald dan de niet opzettelijk veroorzaakte schade.
§1.4 RECHTMATIGE DAAD
Als er een onverschuldigde betaling wordt gedaan, dan betaal je iemand die daar geen recht toe heeft. Bij een
onverschuldigde betaling is de persoon die het bedrag ontvangt, op grond van de ontstane verbintenis,
verplicht om het bedrag terug te betalen.
Door het ontvangen van rente over de onverschuldigde betaling, ben je onrechtvaardig verrijkt. Ook de
ontvangen rente moet worden terugbetaald volgens de wet als ongerechtvaardigde verrijking. De
terugbetalingen staan los van jouw wil, het is opgenomen in de wet.
Bij zaakwaarneming ontstond de verbintenis uit de wet, toen jij er niet van op de hoogte was en dit dus
helemaal niet kon willen. Een zaakwaarnemer is iemand die voor een ander in het algemeen de zaken
waarneemt.
§1.5 ONDERDEEL VAN HET PRIVAATRECHT
Verbintenissenrecht geeft de regels die gelden wanneer overeenkomsten gesloten worden, en geeft de regels
die gelden bij het ontstaan van schade. Het gaat om het recht tussen de rechtspersonen onderling, en de
verhouding van rechtspersonen tot hun vermogen.
§1.6 VERMOGENSRECHT EN PERSONENRECHT
Het personenrecht regelt wie er drager zijn van rechten en plichten.
Rechtspersonen bieden in het handelsverkeer meer continuïteit en daarmee meer zekerheid voor klanten die
met het bedrijf een overeenkomst willen sluiten. Ook bieden zij om aandelen te vergaren op de
, aandelenmarkt. Omdat rechtspersonen juridische constructies zijn moeten er wel natuurlijke personen zijn die
namens de rechtspersoon handelen. Zij worden gezien als de vertegenwoordigers.
In het vermogensrecht staan alle regels omtrent het vermogen centraal. Het vermogen is alles wat een
natuurlijk persoon bezit en op geld waardeerbaar is. Het verbintenissenrecht geeft dan weer aan hoe je je
vermogen kunt verhandelen en bepaalt wat er gebeurt als je iemand schade toe brengt.
Het goederenrecht regelt de relatie van een persoon tot zijn goederen. Alle goederen samen vormen het
vermogen.
§1.7 OVERHEID EN PRIVAATRECHT
De handhaving van het privaatrecht ligt bij het initiatief van de burgers. Nakoming van de overeenkomsten
moet door de burgers zelf worden afgedwongen bij de rechter.
§1.12 BEGINSELEN EN UITGANGSPUNTEN VAN HET PRIVAATRECHT
De belangrijkste beginselen in het privaatrecht zijn:
1. Contractsvrijheid; partijen zijn vrij om overeen te komen wat zij willen, alles mag worden afgesproken
zolang het maar niet verboden is.
2. Pacta sunt sevanda; overeenkomsten moeten worden nagekomen.
3. Vormvrijheid; er geldt geen speciale vorm waarin handelingen verricht moeten worden. Alles mag op
de manier zoals de partijen dit willen.
4. Redelijkheid en billijkheid; redelijkheid verwijst naar het verstand, en billijkheid naar ons
rechtsgevoel. Wat wordt er in de maatschappij als fatsoenlijk beschouwd?
5. Bijzonder gaat voor algemeen; bij twee rechtsregels, gaat de bijzondere rechts regel voor op de
algemene rechtsregel.
HOOFDSTUK 2: RECHTSFEITEN
§2.1 RECHTSFEITENSCHEMA
Aan feiten zonder rechtsgevolg zitten geen gevolgen verbonden terwijl er wel een handeling plaats vindt. Ook
worden er handelingen verricht die niet relevant zijn voor het recht.
Rechtsfeiten zijn alle feiten waar het recht gevolgen aan bindt, het zijn feiten met een rechtsgevolg.
Een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling waarbij 1 of meer partijen jegens elkaar een verbintenis
aangaan. Overeenkomsten waaruit verbintenissen voortvloeien noemen we obligatoire overeenkomsten.
Een overeenkomst waarbij beide partijen een verplichting op zich nemen noemen we een wederkerige
overeenkomst. Als slechts één partij een verplichting op zich neemt spreken we van een niet-wederkerige
overeenkomst, ook wel een eenzijdige overeenkomst.
Overeenkomsten worden gezien als rechtsfeiten, omdat er altijd rechtsgevolgen aan gebonden zitten.
Een feitelijke handeling is een rechtsfeit, omdat er een rechtsgevolg aan verbonden is. Er is echter geen op
rechtsgevolg gerichte wil bij nodig.
Bij blote rechtsfeiten is er geen sprake van een handeling. Er vindt geen bewuste handeling plaats, terwijl er
wel een rechtsgevolg aan zit verbonden. Er is geen sprake van een daadwerkelijke handeling, het gebeurt
gewoon.
§2.2 RECHTSHANDELINGEN
Voor een rechtshandeling moet er een bewuste wil zijn, de verklaring moet gewild zijn. Een verklaring kan in
elke vorm geschieden. De wil moet wel gericht zijn op een rechtsgevolg; een verandering in rechtspositie. Je
rechtspositie is het geheel aan rechten en verplichtingen die je op een bepaald moment hebt.
Er is geen sprake van een rechtshandeling als het rechtsgevolg niet in kan treden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evygroenenberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,19. Je zit daarna nergens aan vast.