Samenvatting
Samenvatting Humane Levenscyclus Deeltentamen 1
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Samenvatting Humane Levenscyclus Deeltentamen 1
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
SV DT1 Humane Levenscyclus 1Celbiologie en de organisatie van DNA
Embryogenese
Embryogenese: de ontwikkeling van de bevruchte eicel gedurende de eerste 7 weken na
bevruchting
Bij de eerste klievingsdelingen is genexpressie nog niet noemenswaardig verschillend, maar
iets later gaan cellen aan de rand van de morula (toekomstige trofectoderm en dat is de
voedende placenta), andere genen tot expressie brengen dan de cellen in het binnenste deel
(embryo) Cdx2 buiten en Oct3/4 binnen
Embryologie: studie van de vroege groei en ontwikkeling van dieren, van het eencellige
stadium (zygote), via het stadium van het embryo, tot aan het begin van het volgroeide
stadium
- 1900: morfologie anatomische benadering o.b.v. observaties, vergelijking,
evolutie en geboortedefecten
- ’60: teratologie stoffen kunnen de placenta passeren en negatieve effecten
hebben op het zich ontwikkelende kind
- ’70-’80: experimentele embryologie celmigratie, transplantatie rol van cellen
- ’90: moleculaire benadering en opkomst genetische modificatie rol vna individuele
genen (knock out experimenten)
Perspectieven hoe kan een zygote zich ontwikkelen tot organisme
1. Wat gebeurt er Morfologie (vormbepaling/vormverandering): celdeling
(proliferatie), celbeweging (migratie) en celtype bepaling (specificatie en
differentiatie)
2. Hoe gebeurt dit Moleculaire invloed van celgedrag door signalering door speciale
signaaleiwitten, die binden aan receptoren integratie van signalen bepaalt acties
Celbiologie
Elk organisme bestaat uit een grote gemeenschap van samenwerkende cellen (200-400
verschillende celtypen), mogelijk gemaakt door eiwitten gevormd uit erfelijke informatie uit
de celkern
Eiwitten zijn bouwstenen voor celstructuren, katalyseren chemische reacties, reguleren
activiteit van genen en genexpressie, cel-beweging en cel-communicatie
Constante interactie in de cel tussen eiwitten en organellen en tussen intracellulaire en
extracellulaire milieus
, 1. Kernlichaampje (nucleolus): bevat rRNA genen voor de aanmaak van ribosomen
(voor translatie), RNA-fragmenten
2. Celkern (nucleus): bevat genetische informatie → DNA
3. Ribosoom
4. Vesikel
5. Ruw Endoplasmatisch Reticulum (met ribosomen): eiwit aanmaak (translatie) en
transport naar het Golgi-apparaat
6. Golgi-apparaat: eiwitten ombouwen (modificeren), opslaan en inpakken in blaasjes
voor transport
7. Cytoskelet: polymeren van eiwitten in cellen (cyto) die samen zorgen voor stevigheid,
vorm en beweeglijkheid
a. Microfilamenten: kleine strengen van bv actine
b. Microtubuli: kleine buisjes opgebouwd uit tubuline
c. Intermediaire filamenten
8. Glad Endoplasmatisch Reticulum: transport naar het Golgi-apparaat, synthese van
(fosfo)lipiden en steroiden en ontgifiting (detoxificatie).
9. Mitochondrion: energiecentrale, verantwoordelijk voor de citroenzuurcyclus
o Bevat cristae die zorgen voor oppervlaktevergroting zodat meer ATP
geproduceerd kan worden
10. Vacuole
11. Cytosol: vloeistof → cytoplasma = cytosol + organellen
12. Lysosoom: blaasjes die partikels verteren, zodat de afbraakproducten hergebruikt of
veilig uitgescheiden kunnen worden
13. Centriool: trekt chromosomen uit elkaar
14. Celmembraan
DNA-structuur en organisatie
DNA (desoxyribonucleinezuur) is een dubbele helix met antiparallele strengen
- Polymeer bestaande uit: deoxyribose + fosfaatgroepen + stikstofbasen
o Phosphodiester bindingen tussen suikers en fosfaatgroepen leuning
Verbindt aan de 3’ van de ene suiker en 5’ van de ander
- Purine + pyrimidine complementaire basenparen (energetische voorkeur)
, o Purine basen hebben 2 ringen Adenine en Guanine
o Pyrimidine basen hebben 1 ring Cytosine, Uracil en Thymine
o Bij elkaar door H-bruggen (2 bij AT, 3 bij CG)
- C-atomen: nr. 1 gebonden aan de base; 3 aan de hydroxylgroep, 5 aan de
fosfaatgroep polariteit: 2 chemisch verschillende uiteinden
o Coderende richting: 5’ (upstream) 3’ (downstream)
- Junk DNA = DNA waarvan we de functie nog niet weten
- Gespecialiseerde DNA-sequentie
1. Centromeer: splitsing van chromosomen tijdens m-fase
2. Replicatie origine: start replicatie
3. Telomeren
RNA functies: structuur, katalyserend en regalutoir
Chromosoom: langgerekt dubbelstrengs DNA-molecuul 46 in humane diploide cel (2 per
paar), 23 in humane haploide (geslachts-)cel (1 per paar)
- Lange (p) en korte (q) arm
- Telomeer: stukjes herhaald DNA zonder informatie
- Centromeer: belangrijk voor binden aan mitotische spindle en uit elkaar trekken van
strengen tijdens mitose
- Menselijke karyotype: van groot naar klein genummerd
- Kan deels vastzitten aan de nucleaire envelop
Gen expressie: the process by which the nucleotide sequence of a gene is transcribed into the
nucleotide sequence of an RNA molecule—and then, in most cases, translated into the amino
acid sequence of a protein
Genoom: aantal chromosomen per celkern = alle erfelijke informatie
- Maar een klein deel hiervan zijn eiwit-coderende genen
- Zelfde genen in alle individuen, maar een andere invulling
- Geen relatie tussen genoomgrootte, aantal genen en complexiteit/effectiviteit
Nucleosoom: 8 histoneiwitten + 147 baseparen (bp) DNA
Chromatine: totaal aan DNA + eiwitten (vooral histonen)
- Heterochromatine = compact transcriptie onderdrukt
- Euchromatine = minder compact transcriptie actief
Chromatide: helft van een verdubbeld chromosoom, na replicatie, voor deling
Opvouwen van genoom is nodig omdat het totale genoom
van een humane cel 6 miljard bp omvat hierna 1/3 van
oorspronkelijke lengte en garantie van juiste replicatie,
verdeling en toegankelijkheid
o 8 histoneiwitten (H2A, H2B, H3 en H4) met
positieve lading gaan een elektrostatische
interactie aan met DNA (neg. lading)
o Linker histon (H1) brengt histon octameer
dichterbij elkaar vorming
chromatinevezel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper caitlinmaartens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen