de betekenis van het vak gemeenterecht in de K1 en het verband met andere vakken in
dit blok uitleggen;
Gemeenterecht is een vak dat in combinatie met Bestuursrecht Handhaving gezien moet
worden.
het verschil tussen autonomie en medebewind uitleggen aan de hand van de Grondwet,
de Gemeentewet en bijzondere wetten;
Autonomie
Art. 108 lid 1 Gemeentewet (zie ook art. 124 lid 1 Grondwet)
Lid 1, autonomie: De bevoegdheid tot regeling en bestuur inzake de huishouding van de
gemeente wordt aan het gemeentebestuur overgelaten
Autonome taken zijn taken die niet door het Rijk zijn geregeld
Geen bestaande hogere regeling
Openbare orde, cultuur en recreatie
Er is veel regelgeving al gemaakt door de formele wetgever, dus heel veel gebieden
zijn al gereguleerd
Er is maar weinig ruimte voor autonome regelgeving
Als er ruimte is voor autonome regelgeving, zal er altijd rekening gehouden moeten
worden met hogere regelgeving, want daar mag de autonome regelgeving niet mee in
strijd zijn
Het budget is van belang
Kan er wel een bepaalde autonome regel gaan gelden?
Een overheid mag alleen regels maken voor het algemeen belang, dus niet individueel
in de zin van regelgeving
‘Eigen huishouding’
Het is regelgeving die op lokaal niveau nodig wordt geacht
Het gaat over regels of onderwerpen die niet in hogere regelgeving is opgenomen
Beleidsterreinen die binnen een plaats regels zal moeten hebben, die er niet is bij
hogere regelgeving
Alle APV’s zijn autonoom
Medebewind
Art. 108 lid 2 Gemeentewet (zie ook art. 124 lid 2 Grondwet)
Lid 2 medebewind: Regeling en bestuur kunnen van het gemeentebestuur worden
gevorderd bij of krachtens een andere wet dan deze wet ter verzekering van de
uitvoering daarvan (…)
Uitvoeren van hogere regelgeving
De formele wetgever neemt een bepaling op in een wet dat er iets gedaan moet
worden, maar zegt daarbij niet geheel hoe dat gedaan moet worden
Je bent niet vrij in wat je moet doen, maar wel hoe je het doet
Bepaalde taken die in medebewind gegeven zijn, hebben heel veel beleidsvrijheid,
bijvoorbeeld vaststellen van een bestemmingsplan, vrij om zelf in te vullen
De formele wetgever maakt wetten met wat er moet gebeuren en de lokale overheid
krijgt de taak om die regels uit te voeren
Je doet iets wat is bedacht door de formele wetgever en dit wordt verder uitgevoerd op
lokaal niveau
,Jacky Steffen 51R-2Q-T Leerdoelen Gemeenterecht
Medebewind haal je niet uit de gemeentewet, maar uit bijzondere wetgeving
Art. 108 Gemw en art .124 GW zijn de definities
Het uitvoeren van een bijzondere wet in opdracht van de formele wetgever
zelf voorbeelden geven van autonomie en medebewind en deze begrippen koppelen aan
het begrip beleidsvrijheid;
Autonomie
Stap 1) Er mag geen hogere regelgeving zijn
APV’s zijn autonoom
Medebewind
Art. 3 Drank- en Horecawet
Stap 1) Het uitvoeren van een bijzondere wet in opdracht van de formele wetgever
aan een bestuursorgaan
Stap 2) Het is een formele wet, bijzonder
Stap 3) De formele wetgever heeft de regel bedacht dat er een drank- en
horecavergunning moet zijn en de burgemeester moet deze vergunning uitgeven (taak
gekregen)
Art. 5 Wet Maatschappelijk Ondersteuning
Stap 1) Het uitvoeren van een bijzondere wet in opdracht van de formele wetgever
aan een bestuursorgaan
Stap 2) Het is een formele wet, bijzonder
Stap 3) De gemeenteraad stelt bij verordening de door het College van B&W te
verlenen individuele voorzieningen… (taak gekregen)
de verschillende wijzen waarop er binnen de gedecentraliseerde eenheidstaat controle
en toezicht wordt uitgeoefend op gemeenten uitleggen aan de hand van de wet;
Repressief toezicht
Toezicht achteraf
Vindt plaats door middel van goedkeuring van (concept)besluiten van
gemeentelijke bestuursorganen door andere, vaak hogere, bestuursorganen – pas na
goedkeuring heeft het besluit werking
Als de regels in strijd met de wet zijn, kunnen ze achteraf vernietigd worden, dus er
is nog een manier voor het Rijk om zich achter af met de regelgeving te bemoeien
Spontane vernietiging door de Kroon
Een hoger ambt grijpt in nadat een lager ambt een besluit heeft genomen
Art. 132 lid 4 Grondwet en art. 268 Gemeentewet
Preventief toezicht
Toezicht vooraf
Goedkeuring is nodig voordat regelgeving in werking kan treden
Voordat het besluit tot stand komt, moet er goedkeuring door een bestuursorgaan
verleend worden
Als een gemeente een verordening wil instellen, kan er toestemming voor nodig
zijn van een hoger bestuursorgaan, zoals de provincie (gedeputeerde staten)
Een besluit van een lager overheidsorgaan kan pas genomen worden of in werking
treden als het hogere orgaan heeft verklaard dat daartegen geen bedenkingen staan
Art. 132 lid 3 Grondwet
Art. 259 Gemw en art. 266 Gemw
, Jacky Steffen 51R-2Q-T Leerdoelen Gemeenterecht
aan de hand van een voorbeeld uitleggen wat spontane vernietiging inhoudt;
Spontane vernietiging: Een gemeentelijk besluit dat in strijd is met het recht of het
openbaar belang kan achteraf nog door de regering worden vernietigd bij Koninklijk
besluit.
Dit heet zo omdat de Koning het besluit als eerste ondertekent
Spontane vernietiging door de Kroon van een besluit van een overheidsorgaan,
zonder dat daartegen beroep hoeft te zijn ingesteld.
Art. 132 lid 4 GW
Er moet sprake zijn van:
*Besluit in strijd met het recht
*Besluit in strijd met het algemeen belang
Art. 268 Gemw
uitleggen waarom de begrippen gedecentraliseerd en eenheidsstaat met elkaar op
gespannen voet kunnen staan;
Het Rijk moet zorgen voor een bepaalde rechtsgelijkheid. Daar is de formele wetgever
voor. Voor de uitvoering mag de lokale overheid haar eigen regels maken. Daar zit de
decentralisatie in. De centrale overheid kan uiteindelijk besluiten wel vernietigen, dus blijft
de hoogste macht. Ook al is er sprake van autonomie.
Eenheidsstaat: Het Rijk (formele wetgever en centrale overheid)
Decentralisatie: Op lokale overheden worden er ook regels gemaakt en wordt er ook
bestuurd
Er zij onderwerpen die centraal geregeld worden en op lager niveau worden
uitgevoerd en er zijn beleidsterreinen waarin gemeenten autonoom zijn. Er zijn grenzen
aan alle bevoegdheden, alleen nu blijkt dat ook waar de gemeenten autonoom zijn de
centrale overheid door bijvoorbeeld spontane vernietiging besluiten kunnen terugdraaien.
De centrale overheid heeft dus altijd te macht.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JackySteffen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.