Samenvatting
Samenvatting Plichtenleer En Ethisch Handelen (Koen van Damme)
- Vak
- Instelling
Volledige samenvatting van het OLOD Plichtenleer en ethisch handelen. Alles wat gezegd en gezien is in de lessen staat hierin.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: lisaxsmet • 1 jaar geleden
Verkoper
Volgen
BVSMILLA
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Plichtenleer en ethisch handelenInleiding
Wat juist of fout is, heeft dikwijls zijn oorsprong in cultuur. Maar ook in de landen waarin de actie
zich voordoet of de waarden waaraan je jezelf aan hecht.
Zie voorbeelden geschiedenis:
-> Hoe verder we komen in de tijd, hoe meer mensen met elkaar zullen samenleven in steden. De
mensen wonen dichter bij elkaar en komen met elkaar in contact. Er is meer nood aan regels en
wetten om deftig met elkaar te kunnen samenleven.
Babylonië: -> grootste stad van de wereld
Grote steen: de codex van Hammurabi. In deze codex staan veel wetten en juridische
beslissingen. Deze zijn gebaseerd op de na te streven gedragingen van de koning. De koning
moest tonen aan de bevolking hoe je hoorde te leven. Deze codex bestond uit 300 oordelen bij
300 situaties. (bv. omtrent diefstal, landbouw,…)
-> Het ging hier veelal om oog om oog, tand om tand
Griekse Oudheid: eerste democratie onder Pericles.
Ostracisme!! -> Bepaald politiek handelen werd beoordeeld op juist of fout en men kon stemmen
of deze persoon mocht blijven of ze verbannen werd van Athene. Dit alles om eenheid binnen de
samenleving te bewaken en conflicten te vermijden.
Romeinse Rijk: Hoogtepunt keizerrijk 1e en 2e eeuw
- Romeinse recht waarvan momenteel nog aantal sporen aanwezig zijn. (evolueerde gedurende
2500 jaar!!)
- Mensenrechten? Neen, er was vast en zeker nog spraken van slavenhandel en afgedwongen
belastingen. Weinig sprake van de waarde van mensen. (Mensenrechten)
Vb christendom: mensen deden het goeie, omdat ze anders naar de hel moesten. Christendom
heeft ook heel lang sterk gestaan en mee bepaald wat moreel juist en niet juist was.
Immanuel kant (18de eeuw): Hoe en wanneer kunnen we iets goed kennen? Wat is het goed
handelen? -> Nagedacht over het kennen en de ethiek!!
-> Zie later
1 of 65
,UVRM- 1948 (Universele verklaring voor de rechten van de mens)
- Iedereen wordt gelijk geboren
- Elke mens heeft basisrechten die moeten gerespecteerd worden
- Heeft zeer veel impact gehad op huidige systemen,…
1991- Wonen en huisvesting
Iedereen heeft recht op behoorlijke huisvesting- Belgische grondwet. Wonen wordt dusdanig als
primaire behoefte gezien zoals eten en drinken.
Samenvattend:
- Morele normen zijn het product van menselijk samenleven om de samenhorigheid van de groep
te beschermen en te versterken
- De grondslag ervan ligt in het gezichtspunt van de mens zelf
-> Hoe verder we komen in de tijd, hoe meer mensen met elkaar zullen samenleven in steden. De
mensen wonen dichter bij elkaar en komen met elkaar in contact. Er is meer nood aan regels en
wetten om deftig met elkaar te kunnen samenleven. Men wou niet verzwakken tot een soort
chaotische natuurstaat waar alles kan en mag.
Ethische systemen: Begrippen
Ethiek:
- Ethos - gewoonte of zedelijke handeling
- Centrale vraag: welke menselijke beslissingen/handelingen zijn goed of toelaatbaar en welk
slecht of niet toelaatbaar.
- het onderzoek en de rechtvaardiging van ethische waarden (wrm vind ik dit juist of fout), van
morele normen en waardestelsels
Filosofie:
3 grote pijlers:
1. Logica: hoe kun je aan betrouwbare kennis komen? bv: wetenschap
2. Fysica: Hoe zit de wereld in elkaar?
3. Ethica: Wat hoor je wel/niet te doen?
2 of 65
,Waarden en normen
Waarden zijn de dingen die je belangrijk vindt. Zaken die waardevol gevonden worden door
iemand of een groep mensen.
bv. eerlijkheid, gelijkheid, waardigheid, respect, vrijheid,…
-> Sterk cultureel bepaald!!!
Normen zijn de uitdrukkingen van waarden, hoe we ze omzetten in de praktijk (wetten en regels).
Hoe je sociaal gewenst met elkaar omgaat.
- Specifieke gedragsregels
- Bepaald door en voor een bepaald groep
Integriteit (meervoudig begrip)
-> Geheel van gedragsvormen, kennis en attitudes om vertrouwen te creëren en te behouden
Wordt bepaald door:
- regelgeving
- beperken van verleidingen (risico’s) -> zie uitleg integriteitrisico
- vaardigheden van moraal oordelen
Individuele integriteit
- doen wat je zegt
- zeggen wat je doet
- betrokkenheid
- eerlijk- en oprechtheid
- …
-> op basis van eigen waarden- en normenstelsel
Sociale integriteit
Verleidingen weerstaan uit je omgeving, machtspositie niet misbruiken of bederven
-> Integriteit kun je niet een beetje doen. Of je streeft een integere houding na, of je doet het niet
-> Integriteit is het juiste doen, ook als niemand kijkt
-> Fatsoen moet je doen - een morele houding dien je actief uit te dragen en niet enkel te
‘denken’
3 of 65
, Moreel dilemma
= een tegenstelling tussen professionele waarden
(vb: projectontwikkelaar zegt tegen aannemer: hou u prijs zo laag dan zorg ik ervoor dat je het
product hebt. Jij gaat dan twijfelen om dit te doen, maar dit is volgens de wet verboden)
Oorzaken van verleiding tot onprofessioneel gedrag:
- omvangrijke geldbedragen (veel geld in vastgoedwereld)
- prestatiedruk/concurrentie (concurrentie onder makelaars)
- (on)duidelijkheid van de gedragsnormen
- ontlopen van verantw. onder ‘dwang’ van bedrijfscultuur ( rol van stagiair)
Moreel oordeel
= het antwoord op de vraag of een handeling of beslissing moreel juist is
Wanneer is een handeling, beslissing moreel juist?
- Als die recht doet aan alle betrokkenen
- Als die op basis van genoeg informatie is genomen
-> Antwoord op deze vraag is ja of neen.
Trolly dilemma: zie pwp
-> Mensen willen vaak de dikke man niet duwen, omdat ze dan rechtstreeks betrokken zijn met
de actie terwijl ze wel de tram van spoor zouden wisselen.
Morele principes/ Ethische systemen
1. Consequentialisme (gevolgen ethiek)
- Het juiste om te doen, hangt af van de gevolgen van je beslissing/handeling.
- Je handelt zus of zo omdat de uitkomst van die handeling juister is. bv: 5 mensen redden ipv 1
is juister
- 1e versie van de 2 dilemma’s ( 5 mensen redden ipv 1)
- Utilitarisme (nutsethiek) is een voorbeeld (grootste geluk van grootste aantal mensen wordt
nagestreefd)
2. Categorisch (plichtsethiek)
- Het juiste om te doen, hangt af van de intrinsieke waarde van de acties zelf (rechten en
plichten)
bv: het niet duwen van de man, omdat er door uw actie iemand zou sterven.
- 2e versie van de 2 dilemma’s
4 of 65
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BVSMILLA. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen