Samenvatting Organisatiepsychologie - Gedrag in organisaties
Mindmaps Organisatiepsychologie - Gedrag in organisaties
Samenvatting Gedrag in organisaties - Organisatie Psychologie
Alles voor dit studieboek
(15)
Geschreven voor
Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
Toegepaste Psychologie
Recht
Alle documenten voor dit vak (25)
Verkoper
Volgen
lenakegels
Voorbeeld van de inhoud
nvvvvvvvvvvvvvvvb
RECHT
samenvatting
,DEEL 1: ALGEMENE INLEIDING TOT HET RECHT
1. RECHT: BEGRIPSOMSCHRIJVING
£ Recht is een geheel aan gedragsregels …
£ … die afdwingbaar gesteld zijn door de overheid
o Afdwingbaar = sanctioneerbaar
Straffen is een onderdeel van sancties
Alle straffen zijn sancties, maar niet alle sancties zijn straffen
Een straf krijg je alleen maar opgelegd wanneer je het strafrecht overtreedt
Wanneer je een misdrijf pleegt
Niet alle rechtsregels behoren tot het strafrecht
Vb. Regel uit burgerlijk recht overtreden
= geen straf op volgen, wel eventueel een andere sactie
Vb. plicht tot het betalen van een schadevergoeding
Sactioneerbaar is ruimer dan straffen
Niet gestraft door de overheid
Maar sanctioneerbaar of opdwingbaar gesteld door de overheid
1.1 GEDRAGSREGELS
£ Gedragsregels
o Voorschrijften die worden opgelegd om ons gedrag in een bepaalde richting te sturen
Ze beperken de persoonlijke vrijheid
Drukken uit ‘wat anders kan, maar niet anders mag’
£ Indicatieve rechten
o Beschrijven ‘wat is, en niet anders kan’
1.2 AFDWINGBAAR GESTELD DOOR DE OVERHEID
£ “Alle rechtsregels zijn gedragsregels, maar niet alle gedragsregels zijn daarom rechtsregels”
£ Afdwingbaar
o Aanwezigheid van technieken, waarmee de naleving van de gedragsregels wordt gewaarborgd
Sanctioneerbaar door de overheid
NIET gemaakt door de overheid
o Regels niet zomaar ongestoord naast zich neerleggen
£ Alle rechtsregels zijn afdwingbare gedragsregels, maar niet alle afdwingbare gedragsregels zijn
daarom rechtsregels.
o Vb. spelregels voetbal zijn afdwingbaar, maar zijn geen recht
o Vb. beleefdheidsregels voorzien van sanctie (afkeuring), maar geen recht
o Vb. morele regels (geweten), maar geen recht
£ Sprake van recht
o Indien de naleving van gedragsregels afgedwongen wordt door de overheid (het
staatsapparaat)
£ Opmerkingen!
, o Rechtsregels niet perse uitgevaardigd moeten worden door die overheid
Kunnen van andere instanties of van burgers uitgaan, maar de afdwijng ervan gebeurt
via het staatsapparaat
o Begrip sanctie valt niet volledig samen met het begrip straf
Soms sanctionering door opleggen van een straf, maar niet altijd
Strafsancties worden enkel opgelegd bij misdrijven
Misdrijven: schendingen van welbepaalde rechtsregels: strafrechtsregels
o Wie andere strafrechtelijke regels overteedt: geen straf opgelegd
Wel andere afdwingsmiddelen: vb. schadevergoeding
o Sommige gedragsregels
Zowel morele regels als rechtsregels
= dubbel afdwingbaar: via het geweten en via de overheid
Sancties
Schadevergoeding Straffen
E LS ELS
REG R EG ELS
GS REG
D RA H TS
GE REC Stoppen voor
1+1=2 rood licht
Niet smakken aan
tafel
1.3 EEN VOORBEELD
ART. 1382 van het Burgerlijk Wetboek;
‘Elke daad van de mens, waardoor aan een ander schade wordt veroorzaakt, verplicht degene door wiens
schuld de schade is ontstaan, deze te vergoeden.’
£ Dit artikel bevat een rechtsregel:
o Een gedragsregel
De regel zich te onthouden van het foutief veroorzaken van schade
o Afdwingbaar via de overheid
De sanctie waarin wordt voorzien is de verlichting de aangerichte schade te vergoeden
De overheid (meer bepaald de rechtbank) komt tussen wanneer dit niet vrijwillig
gebeurt
, 2. HET DOEL VAN HET RECHT
£ Doel orde en rechtszekerheid te brengen in de maatschappij
o Orde:
Zonder rechtsregels zou er chaos zijn. Mensen zouden zelf kiezen op rechts of links te
rijden op de rijweg, met alle gevolgen van dien.
o Rechtszekerheid:
Mensen weten beter waar ze aan toe zijn, wat hen te wachten staat al ze zich op een
bepaalde manier gedragen, en hebben ze minder het gevoel aan willekeur onderworpen
te zijn.
£ Opgelet!
o Betekent niet noodzakelijk rechtvaardigheid
o Rechtsregels worden niet steeds als rechtvaardig ervaren
Wat ook niet het wezenlijke doel is van het recht
3. DE BRONNEN VAN HET RECHT
3.1 DE WETGEVING IN RUIME ZIN
3.1.1 OMSCHRIJVING
£ Belangrijkste rechtbron in ons land: de wetgeving
o Federale wetten
Door het federale parlement gestemd
Wetten in enge zin
‘wet’ in hun titel
o Decreten en ordonnanties
Door de deelstaatparlementen gestemd
o Beslissingen van de uitvoerende macht
Koninklijke Besluiten, Ministeriële Besluiten, gemeentelijke en provinciale besluiten, …
3.1.2 WAAR VIND JE WETGEVING?
£ Gepubliceerd in Belgisch Staatsblad
o Wetgeving (met uitzondering van gemeentelijke en provinciale besluiten)
Provincies:
Bestuursmemoriaal
Gemeenten:
Aanplakking (in het gemeentehuis)
Neerlegging op griffie van rechtbank van eerste aanleg en van politierechtbank
£ Na publicatie
o Wijzigingen nog mogelijk
3.2 DE GEWOONTE
£ Rechtsgewoonten
o Gevestigde, ongeschreven gebruiken die door de gemeenschap als bindende rechtsregels
worden beschouwd
Vb. wanneer een ambetnaar van de burgerlijke stand het overlijden van een persoon
moet vaststellen, is het ‘de gewoonte’ dat hij zich tevreden stelt met een attest van
overlijden dat is opgesteld door de geneesheer.
3.3 DE ALGEMENE RECHTSBEGINSELEN
£ Algemene rechtsbeginselen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lenakegels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,79. Je zit daarna nergens aan vast.