ONRECHTMATIGE DAAD & SCHADEVERGOEDING, MASTER
NEDERLANDS RECHT 2014-2015
Week 1: Hoofdlijnen van het aansprakelijkheidsrecht
Wij kennen twee gezichtspunten in het aansprakelijkheidsrecht:
Berokken een ander geen schade (dit staat centraal o.a. in art. 6:162)
Ieder draagt zijn eigen schade, tenzij…
o Voor verplaatsing van schade is een rechtsgrond nodig
o Steeds vaker een beroep op de ‘tenzij’ (claimcultuur)
Er wordt dus meer geclaimd (in toenemende mate een beroep
op het aansprakelijkheidsrecht, noodlot wordt een anders
verantwoordelijkheid, eigen verantwoordelijkheid wordt
verdoezeld)
Toenemende kans op succes
Meer en ruimere aansprakelijkheden
Meer schade die voor vergoeding in aanmerking komt
Meer regresrechten
Minder verjaring
De Hoge Raad is verantwoordelijk voor veel van deze
rechtsontwikkelingen (goede kant: prikkelwerking)
Drie afwentelingsmogelijkheden:
Eigen schadeverzekering (gemakkelijk pad richting
Sociale zekerheid beperkte vergoeding)
Aansprakelijkheidsrecht (weg ernaar toe is lastig, maar volledige
vergoeding)
Het belang voor de getroffene van andere vergoedingssystemen is heel groot.
Hiermee krijgt hij al snel een deel van zijn schade vergoed en hoeft hij achter dat
deel van zijn schade in ieder geval niet meer zelf aan.
Letselschade: schade die je lijdt door het letsel
Materieel (vermogensschade), bijvoorbeeld medische kosten,
inkomensschade…
Immaterieel (gederfde levensvreugde), bijvoorbeeld pijn, behandeling,
‘niet voetballen’…
Zaakschade: schade die je lijdt door beschadiging van de zaak
Materieel (vermogensschade), bijvoorbeeld reparatie, vervanging…
Evt. ook immaterieel
Art. 6:170 > eerst naar de werknemer kijken. Als die onrechtmatig heeft
gehandeld (6:162) dan naar 6:170 kijken of de werkgever daarvoor ook
aansprakelijk is.
Functioneel verband in de zin van 6:170 wordt heel ruim aangenomen.
COLLEGE:
Kromjongh/Van Dijk (HR 1996): Van Dijk is notaris. Bij openbare veiling
verkoopt hij een pand aan Kromjongh. Die verkoopt het pand door aan een
stichting tegen een hoger bedrag. De stichting ontbindt de overeenkomst omdat
het niet als bedrijfspand mag worden gebruikt. Van Dijk had het wel zo
aangeprezen. Het is onzorgvuldig van de notaris, van wie hoge zorgvuldigheid
mag worden verwacht, om niet zelfstandig onderzoek te doen naar de identiteit
van het pand.
1
,Reaal/R. (HOF 2011): Bestelbusje vliegt over verkeersdrempel, raakt een pand
en een persoon, die later overlijdt. Voet op het pedaal gezet op verzoek van de
bestuurder. Het gaat om een ongebruikelijke gang van zaken. Het enkele feit dat
het slecht afloopt maakt het gedrag nog niet onrechtmatig.
2
, Week 2: Ongevallenrecht/Gevaarzetting
Stappenplan:
1. Zijn er geschreven veiligheidsnormen?
2. Zo nee ongeschreven recht
a. Basisnorm
b. Invullen door kelderluik-factoren: was er reden voor zorg?
c. Ja: wat had die zorg dan moeten zijn (Jetblast)
3. Geen onrechtmatige gevaarzetting, dan is het osvo
4. Uitgangspunt is: niet iedere kans op schade maakt gevaarzetting
onrechtmatig
5. Context is belangrijk
Aan de hand van de Kelderluik-factoren moet je kijken of er sprake is van
onrechtmatige gevaarzetting: wanneer men een ander aan een groter risico
heeft blootgesteld dan onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijs
verantwoord was. Als dat niet zo is, is er sprake van een ongelukkige samenloop
van omstandigheden (osvo) (dan is er wel gevaarzetting, maar die is niet
onrechtmatig).
Vaak zijn er geen geschreven normen. De rechter bepaalt aan de hand van de
basisnorm, ingevuld door de Kelderluik-factoren of iets onrechtmatige
gevaarzetting is. Manieren van rechtsvinding:
Soms formuleert hij een concrete zorgvuldigheidsnorm (Dorpshuis
Kamerik: Het is in strijd met de maatschappelijke zorgvuldigheid om een
emmertje met een onbekende vloeistof bij het vuil te zetten) meteen
een eindoordeel
Uit de maatschappelijke zorgvuldigheid wordt een zorgplicht voor de
wegbeheerder gedestilleerd. Wat die zorgplicht in casu inhoudt, hangt af
van de omstandigheden van het geval (Bussluis, Veenbroei)
tussenstap: eerst zorgplicht uit maatschappelijke zorgvuldigheid halen en
dan pas wat die inhoudt
In de privésfeer is er vaak sprake van osvo, in de zakelijke sfeer niet. Redenen
om dit onderscheid af te schaffen:
In alle gevallen gaat het om binnen het normale handelingspatroon
objectief gevaar verhogend gedrag
Het privéleven is riskanter geworden door riskantere vrijetijdscultuur,
professionalisering van het huishouden en toename van de doe-het-
zelfcultuur
Het gaat om verzekerbare risico’s
Wegbeheerder: kwalitatieve aansprakelijkheid (6:174) voor gebrekkige wegen. Of
iets een gebrekkige weg is moet je bepalen aan de hand van 6:162.
Bij sport- en spelsituaties geldt een verhoogde drempel voor aansprakelijkheid
(Witmarsumer Merke). Het is echter niet zo dat er bij een sport- en spelsituatie
nooit sprake van onrechtmatige gevaarzetting kan zijn (Disloque).
Nog een bijzondere categorie zijn de particuliere sfeer. Ook een verhoogde
drempel van aansprakelijkheid. Kritiek: het is vermijdbaar gedrag, gaat om
ernstig letsel en de WA verzekeraar is de lachende derde.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HilUM. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,94. Je zit daarna nergens aan vast.