3 China van keizerrijk tot kapitalisme (1842-2001)
3.1 Het Chinese keizerrijk (1842-1911)
BASISKENNIS EN VAARDIGHEDEN
1
Bijvoorbeeld:
a - het streven naar harmonie en orde en het vermijden van chaos
- Volgens het confucianisme moesten ondergeschikten hun meerderen zonder vragen
gehoorzamen, terwijl meerderen goed en rechtvaardig voor hun ondergeschikten moesten
zijn. Als dit gebeurde, was het bestuur stabiel.
b politieke crises, hongersnoden en corruptie.
c - Kandidaten voor het ambtenarenkorps moesten Confucius precies citeren.
- Veel mandarijnen hadden het examen niet afgelegd, maar hun functie gekocht. Ze
probeerden er door omkoping en uitpersing zoveel mogelijk uit te halen.
2
Bijvoorbeeld:
- Door de steeds grotere verkoop van opium ging er meer zilver China uit, dan in.
- Het in beslag nemen en vernietigen van veel opium van Britten in Kanton.
- Verdrag van Nanking: Britten mochten in vijf havensteden handeldrijven, China moest de
Britse handelaren compenseren, Hongkong werd Brits.
- De Tweede Opiumoorlog. China gaf meer havens vrij. Andere westerse landen sloten ook
ongelijke verdragen met China over verdragshavens, concessies en exterritoriale rechten.
China liep inkomsten mis uit economische centra. Hele stadsdelen kwamen in westerse
handen en kregen een westerse uitstraling.
3
Bijvoorbeeld:
a het begin van de Eerste Opiumoorlog
b De tekening is in 1840 in Frankrijk gemaakt door een Fransman die het Britse optreden in
de Eerste Opiumoorlog afkeurt en bespot door opium en thee in verband te brengen met
biefstuk.
4
Bijvoorbeeld:
a - Het waren politieke, religieuze en etnische opstanden.
- het falende centrale gezag, de buitenlandse inmenging, overbevolking en hongersnood
- miljoenendoden
b - op militair en bestuurlijk terrein en enige industrie
- tegenwerking door conservatieven
c - Japan bezette Korea en kreeg Taiwan.
- een nieuwe golf van westers imperialisme met meer concessies, waaronder Japanse, en
christelijke zending en missie.
- een korte versterking van de hervormingsbeweging, die mislukte door conservatieve
weerstand onder leiding Cixi.
5
Bijvoorbeeld:
a de zending en missie op het platteland
b Cixi steunde de Boksers en verklaarde de buitenlandse mogendheden de oorlog.
c Een vernederend vredesverdrag: forten en andere verdedigingswerken werden
afgebroken, China moest enorme boetes betalen en agressie tegen buitenlanders
aanpakken.
, d Onvrede onder Chinezen over de Qing, mislukte hervormingspogingen, China werd
afhankelijk van buitenlandse leningen, muiterij van nationalistische militairen (1911),
uitroepen van de republiek, aftreden van de keizer, einde van keizerrijk (1912).
6
Bijvoorbeeld:
Ze was een onbetrouwbare opportunist die telkens slim mogelijkheden gebruikte om haar
macht te behouden en versterken. Ik keur haar gedrag af, maar heb er wel begrip voor
omdat China door het confucianisme een conservatieve cultuur had.
7
Bijvoorbeeld:
a Europees imperialisme in China
b De tekenaar keurde het Europese optreden af. De Chinees ziet er zwak uit, terwijl Victoria
en Wilhelm er belachelijk en agressief uitzien.
c
- Yuan Shikai roept: 'Blijf van mijn koek af!'
- Victoria zegt: 'Ik wil dit stuk.'
- Wilhelm zegt: 'Ik neem dit stuk.'
- Nicolaas denkt: 'Eens kijken welk stuk ik wil.'
- Marianne denkt: 'Ik wil ook meedoen.'
- De Japanner denkt: 'Ik moet niet wachten tot de koek op is.'
8
Bijvoorbeeld:
a Hierbij passen 3.6 (theehandel in China), 3.8 (westers stoomschip in China in 1900) en 3.9
(westerse gebouwen in China in 1930,
b Hierbij past 3.11 want het nationalisme van de Boksers was een emancipatiebeweging.
Hierbij past ook 3.12 want Cixi verzette zich tegen het imperialisme en de westerse vouwen
vertegenwoordigden het imperialisme.
c Hierbij past 3.11 want de boksers waren nationalistisch.
d Afbeelding 3.11 want hierop bestrijden Boksers westerlingen.
EINDOPDRACHTEN
9
Bijvoorbeeld:
- Chinees-Japanse oorlog: 1894-1895
- Cixi: machtige keizerinweduwe (1861-1908)
- Bokseropstand: nationalistische opstand in China (1900)
- concessie: aparte gebied waar buitenlanders ze onder de rechtspraak van hun moederland
vielen
- confucianisme: leer van de Chinese filosoof Confucius, die wees op het belang van
harmonie en orde in de samenleving
- exterritoriale rechten: rechten van een staat in een andere staat
-mandarijn: Chinese staatsambtenaar
-Nianopstand: volksopstand in Noord-China (1851-1868)
- ongelijk verdragen: verdragen die China vanaf 1842 afsloot met imperialistische
mogendheden die ingunstig waren voor China en gunstige voor de andere landen
Taipingopstand: volksopstand in Zuid-China (1851-1864)
- Verdrag van Nanking: ongelijk Chinees-Brits verdrag na Eerste Opiumoorlog (1842)
- verdragshaven Chinese haven die volgens een verdrag open was voor buitenlanders
- Qing: Chinese keizerdynastie (tot 1912)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniqueengel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.