Met de inwerkingtreding van de Wet vergoeding affectieschade per 1 januari 2019 is een wettelijke grondslag gecreëerd voor nabestaanden en/of naasten van personen met ernstig letsel om een vergoeding te verkrijgen voor affectieschade. De Wet vergoeding affectieschade verschaft slechts aan een bepe...
Faculteit der Rechtsgeleerdheid
Bachelorthesis
2020-2021
Smartengeld
De crux van de hardheidsclausule voor broers en zussen van slachtoffers
na inwerkingtreding van de Wet vergoeding affectieschade
Student: Esmee Hardeman
Studentnummer: 1025410
Hardeman,
Vakgebied: E. (Esmee)
Burgerlijk recht
E-mail: esmee.hardeman@jur.ru.nl
Begeleider: mr. C.L. Schleijpen
Datum: 29-03-2021
,Inhoudsopgave
1. Inleiding..................................................................................................................................................... 1
1.1 Probleemstelling.............................................................................................................................................2
1.3 Opbouw van het onderzoek...........................................................................................................................4
2. Het wettelijke stelsel: immateriële schade en affectieschade......................................................................5
2.1 Vergoeding van immateriële schade..............................................................................................................5
2.2 Vergoeding van affectieschade......................................................................................................................5
2.2.1 In welke gevallen recht op vergoeding van affectieschade?..................................................................6
2.2.2 De kring van gerechtigden......................................................................................................................8
2.2.3 De omvang van de vergoedingen...........................................................................................................9
3. De werking van de hardheidsclausule....................................................................................................... 10
3.1 Het criterium................................................................................................................................................10
3.2 De ratio achter het opnemen van de hardheidsclausule.............................................................................10
4. De rechtspraak en de hardheidsclausule................................................................................................... 12
4.1 Recente uitspraken.......................................................................................................................................12
4.2 Korte analyse jurisprudentie........................................................................................................................13
5. Vragen en problemen omtrent de toepassing van de hardheidsclausule...................................................15
5.1 De toepassing van de hardheidsclausule door rechters – genereus en ontoereikend?...............................15
5.1.1 Het leven in gezinsverband – voldoende of onvoldoende?..................................................................15
5.1.2 Het criterium ‘zeer uitzonderlijke gevallen’..........................................................................................16
, Met de inwerkingtreding van de Wet vergoeding affectieschade per 1 januari 2019 is een
wettelijke grondslag gecreëerd voor nabestaanden en/of naasten van personen met ernstig
letsel om een vergoeding te verkrijgen voor affectieschade. 1 Affectieschade is de immateriële
schade die bestaat uit het leed van naasten en nabestaanden van slachtoffers. Het gaat dus
om schade die verband houdt met een ‘emotionele en affectieve verbondenheid met het
slachtoffer’.2 Met de invoering van de wet wordt beoogd om ook de pijn die naasten en
nabestaanden ervaren te erkennen.3
De Wet vergoeding affectieschade verschaft slechts aan een beperkte kring van
gerechtigden een recht om vergoeding van affectieschade te vorderen, onder meer aan de
echtgenoten, minderjarige kinderen, ouders en overige personen met nauwe persoonlijke
relaties.4 Een nauwe, persoonlijke band met het slachtoffer is dus een uiterst belangrijk
vereiste, gelet op de eerdergenoemde kring van gerechtigden. 5 Opvallen is dat de categorie
broers en zussen ontbreekt in de bovenstaande opsomming. Broers en zussen kunnen in
veel gevallen juist een erg nauwe persoonlijke betrekking hebben met het slachtoffer en veel
leed en verdriet ondervinden wanneer een naaste ernstig en blijvend letsel oploopt of
overlijdt. Met de inwerkingtreding van de wet is niettemin een zogenaamde
‘hardheidsclausule’ opgenomen in de wet. In deze clausule wordt voor uitzonderlijke
situaties, voor naasten die buiten de vaste kring van gerechtigden vallen, alsnog een
mogelijkheid gecreëerd om in aanmerking te komen voor een vergoeding van
affectieschade.
1.1 Probleemstelling
Met wisselend succes hebben broers en zussen sinds 1 januari 2019 een beroep gedaan op
de hardheidsclausule. In januari 2020 werd een vordering tot vergoeding van affectieschade
aan een broer toegewezen.6 Sindsdien lijken de rechters kritischer te worden bij de
toepassing van de hardheidsclausule.7 Door de toepassing van de hardheidsclausule kunnen
broers en zussen dus alsnog tot de vaste kring van gerechtigden op affectieschade behoren.
De wetgever betrachtte echter een niet al te lichtvaardig gebruik van de clausule. Broers en
zussen kunnen niet zonder meer een beroep doen op de clausule, dit kan slechts in
uitzonderlijke gevallen.8
1
Stb. 2018, 133.
2
Lindenbergh 1998/6.6.1.
3
Kamerstukken II 2014/15, 34257, nr. 3, p. 3 (MvT).
4
Artikel 6:107, tweede lid en artikel 6:108, vierde lid, Burgerlijk Wetboek.
5
Kamerstukken II 2014/15, 34257, nr. 3, p. 3 (MvT).
6
Rb. Den Haag 27 januari 2020, ECLI:NL:RBDHA:2020:450.
7
Zie ook Van der Roest & Keizer, TVP 2020/02, p. 47-57, p. 51.
8
Kamerstukken I 2016/17, 34257, C, p. 7 (MvA I); Kamerstukken II 2014/15, 34257, nr. 3, p. 15
(MvT).
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmeehardeman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
