1.1 Bewegingen vastleggen
Bewegingen vastleggen
Plaats → symbool: x, in meter [m].
Tijd → symbool: t, in seconde [s].
Uit een (x,t)-diagram kun je halen → de gemiddelde snelheid. → de steilheid van de grafiek
is een maat voor de snelheid.
Langzame bewegingen vastleggen:
Plaats kun je meten met:
• Meetlint
• Liniaal
Tijd kun je meten met:
• Stopwatch
Snellere bewegingen kun je registreren met:
• Stroboscoop: lamp die met vaste tussenpozen zeer korte flitsen geeft. Op zo’n foto
zie je een bewegend voorwerp alleen tijdens de flitsen. Als hij 50 flitsen per seconde
geeft, is de tijdsduur tussen twee flitsen 0,0200 s.
• Videometing: → videofilm → serie foto’s die met vaste tussenpozen zijn gemaakt.
Als er om de 0,04 s. een foto wordt gemaakt zijn dat 25 foto’s per seconde. De
beeldfrequentie is dan gelijk aan 25 Hz.
Om een beweging vast te leggen, moet je voor verschillende tijdstippen de plaats van het voorwerp meten. Dat kan
bij langzame bewegingen met stopwacht en meetlint of liniaal. Bij snelle bewegingen gebruik je een
stroboscopische foto of een videometing. Een plaats-tijddiagram laat je zien hoe de plaats verandert in de tijd.
Hoe sneller, hoe steiler
Verplaatsing: verandering van plaats, symbool: ∆X
Verplaatsing berekenen:
∆X = X2 – X1 ∆X = verplaatsing in meter [m]
X2 = plaats na verplaatsing in meter [m]
X1 = plaats voor verplaatsing in meter [m]
∆t = t2 – t1 ∆t = tijdsduur in seconde [s]
t2 = tijd aan het einde in seconde [s]
t1 = tijd aan het begin in seconde [s]
afgelegde weg: symbool s:
- Steeds dezelfde richting → afgelegde weg is gelijk aan verplaatsing vanaf het begin, s
= Xeind – Xbegin
- Niet dezelfde richting → afgelegde weg niet gelijk aan verplaatsing.
, Als de (x,t)-diagram steil is, is de verplaatsing ∆X per tijdsinterval ∆t groot. Het voorwerp heeft dan een grote
snelheid. Bij een horizontale (x,t)-grafiek staat het voorwerp stil.
Gemiddelde snelheid
Gemiddelde snelheid: symbool v, in meter per seconde [m/s].
∆𝑋
𝑉𝑔𝑒𝑚 = vgem = gemiddelde snelheid in meter per seconde [m/s]
∆𝑡
∆X = verplaatsing in meter [m]
∆t = tijdsduur in seconde [s]
Verbindingskoorde: rechte lijn van beginpunt tot eindpunt. De steilheid van deze lijn is een
maat voor de gemiddelde snelheid.
X 3,6
v (m/s) v (km/h)
: 3,6
De gemiddelde snelheid is de verplaatsing gedeeld door de benodigde tijdsduur. De steilheid van de
verbindingskoorde in het (x,t)-diagram komt overeen met de gemiddelde snelheid in die tijdsduur.
Eenparige beweging
Eenparige beweging: constante snelheid. In een (x,t)-diagram is een eenparige beweging
een rechte lijn.
De constante snelheid kun je bepaling door de steilheid / helling van die grafiek te bepalen.
Constante snelheid bepalen:
∆𝑋
𝑣 = ∆𝑡 v = constante snelheid in meter per seconde [m/s]
∆X = verplaatsing in meter [m]
∆t = tijdsduur in seconde [s]
∆t → zelf kiezen. De steilheid van een rechte lijn is overal gelijk, dus hoe je ∆t ook kiest, er
komt steeds hetzelfde voor v uit. ∆t → groot = nauwkeuriger.
Een beweging met constante snelheid noem je een eenparige beweging. De (x,t)-grafiek is dan een schuine, rechte
lijn. De constante snelheid is gelijk aan de steilheid van deze lijn.
De snelheid op een tijdstip
Momentane snelheid: snelheid op één punt. → raaklijn tekenen.
∆𝑋
𝑉𝑡 = ( ∆𝑡 ) 𝑟𝑎𝑎𝑘𝑙𝑖𝑗𝑛 vt = momentane snelheid op het tijdstip t in meter per seconde [m/s]
∆X = verplaatsing in meter [m]
∆t = tijdsduur in seconde [s]
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannaabrahamse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.