Samenvatting van 2de hoofdstuk van Biologie voor jou, 5 Vwo.
Waarneming en gedrag:
- Het zintuigstelsel
- Het oog
- Gedrag beschrijven
- Vorming van gedrag
- Aangepast gedrag
- Sociaal gedrag
- Gedrag bij mensen
Biologie hf 2 (waarneming en
gedrag)
Biologie voor jou vwo 5
Basisstof 1, het zintuigstelsel
● Interne en externe prikkels
Zintuigen uit het externe milieu, noem je externe prikkels.
Zintuigen uit het inwendige milieu, noem je interne prikkels.
Proprioceptoren:
Zintuigen die een verandering van de spanning van een spier of een verandering in de stand
van het lichaam registreren.
Afhankelijk van het type prikkel waar zintuigcellen op reageren, zijn er verschillende groepen
receptoren die je kunt onderscheiden.
➢ Mechanische receptoren (mechanische energie, zoals aanraking/ druk/ beweging en
geluid)
➢ Gehoor Receptoren en evenwichtsreceptoren (zeer fijne haartjes)
➢ Tastreceptoren en drukreceptoren (lichte aanraking of druk)
➢ Chemische receptoren
➢ Temperatuurreceptoren (warmte en kou)
➢ Pijnreceptoren (beschadiging of ontsteking)
➢ Lichtreceptoren (fotoreceptoren, door zichtbaar licht)
● Het ontstaan van impulsen in zintuigcellen
Zintuigen hebben een prikkeldrempel (kleinste prikkelsterkte die een impuls veroorzaakt) die
moet worden overschreden om een impuls te kunnen veroorzaken.
Adequate prikkel: de soort prikkel waarvoor de prikkeldrempel van een zintuigcel het laagst
is.
Adaptatie: aanpassing van gevoeligheid van een zintuig bij een aanhoudende prikkelsterkte.
Gemaakt door: Ilse Keuning Blz 1
, Basisstof 2, het oog
● De bouw van de ogen
Harde oogvlies: Stevig vlies, geeft bescherming
Hoornvlies: De voortzetting van het harde oogvlies aan voorzijde
Iris: Gekleurde deel (pigment) van het oog
- pupil → opening in de iris
Vaatvlies: Bevat veel bloedvaten, zorgt voor de voeding van een groot deel
van het oog
Netvlies: Binnenste laag van de wand van een oog met lichtreceptoren
Gele vlek: Plaats in het centrum van het netvlies
Blinde vlek: Plaats in het netvlies waar de oogzenuw het oog verlaat en de
doorgang voor bloedvaten
Glasachtig lichaam: Houdt het netvlies op zijn plaats
Oogvlies: Bolle lens achter de iris en de pupil
● Beeldvorming
Als je ergens naar kijkt, valt het beeld op het netvlies. Dit gebeurt op dezelfde manier als bij
een camera, omgekeerd en verkleind.
● Accommoderen
De vorm van de ooglenzen worden aangepast aan de afstand waarop een voorwerp zich
bevindt. Zo kan de lens platter / boller.
Accommodatiespieren: zijn kringspieren in straalvormig lichaam.
➢ ooglens ligt met lensbandjes in straalvormig lichaam
➢ voorwerp in de verte (> 5 m) → kringspieren in straalvormig lichaam ontspannen
○ lensbandjes aangespannen
○ trekken lens plat
➢ voorwerp dichtbij (< 5 m) → kringspieren aangespannen
○ lensbandjes minder strak
○ ooglens wordt boller
Gemaakt door: Ilse Keuning Blz 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilsekeuning. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.
