Cognitieve psychologie = de tak van de psychologie die zicht bezighoudt met de
wetenschappelijke studie van de geest
De geest (mind) = (1) de geest creëert en controleert mentale functies (2) de geest is een
systeem die representaties van de wereld maakt zodat we daarin kunnen handelen om onze
doelen te bereiken.
Cognitie = mentale processen
Studying the mind: early work in cognitive psychology
1868: Donders’ pioneering experiment: hoe lang duurt het om een
beslissing te maken?
Reactietijd
Simpele reactietijd = op een knop drukken na een stimulus
Keuze reactietijd = waarnemen van een stimulus, beslissen op welke knop te drukken, op de
knop drukken
1879: Wundt’s psychologie laboratorium: structuralisme en analytische
introspectie
Structuralisme = de algehele ervaring wordt bepaald door basis elementen van ervaring,
zogenoemde sensaties
Periodieke tabel van de geest op basis van alle basis sensaties gemaakt d.m.v. analytische
introspectie
Analytische introspectie = techniek waarbij getrainde participanten hun sensaties, gevoelens
en gedachteprocessen beschreven als reactie op stimuli. Werd gebruikt om
Empirische benadering = de benadrukking van de centrale rol van experimenten in het
opdoen van kennis over de menselijke geest
1885: Ebbinghaus’ geheugen experiment: hoe lang duurt het voordat je
iets vergeet?
Nonsens lettergrepen
Savings = (originele tijd om de lijst te leren) – (tijd nodig om de lijst te herleren na een
bepaalde tijd)
Hoe langer de tijd tussen de leermomenten, hoe kleiner de savings zullen zijn
Savings curve = ontstaat wanneer je de savings uitzet een plot. De eerste 2 dagen daalt het
geheugen sterk, wat daarna nog in het geheugen zit blijft redelijk stabiel en wordt in het
lange termijn geheugen opgeslagen
Ebbingshaus en Donders maten beiden gedrag om een eigenschap van de geest te bepalen
1890: William James’ Principles of Psychology
Beroemd boek over de observaties van zijn eigen geest, niet gebaseerd op experimenten
Voorbeeld: observatie dat ergens aandacht aan geven ervoor zorgt dat er minder aandacht
wordt gegeven aan andere dingen
,Abandoning the study of the mind
1913: Watson sticht het behaviorisme
Gebreken in analytische introspectie (1. Extreme variërende resultaten per persoon 2.
Resultaten moeilijk te interpreteren)
Behaviorisme = gaat alleen uit van meetbaar en observeerbaar gedrag
Klassieke conditionering (Ivan Pavlov) ook van toepassing bij mensen.
Wat er fysiologisch of mentaal in het hoofd aan de hand is, is irrelevant. Het enige wat
Watson boeide was hoe het paren van een stimulus met een andere stimulus het gedrag
beïnvloedde.
1938: Skinner’s operante conditionering
Operante conditionering = richt zich op hoe gedrag versterkt kan worden door de presentatie
van positieve bekrachtigers
Re-emergence of the mind in psychology
Tolman (1938) experiment met ratten in een doolhof -> cognitieve kaart
Chomsky (1959) leverde kritiek op het boek van Skinner waarin werd beschreven dat
kinderen leren praten door operante conditionering (kinderen imiteren spraak, dit wordt
beloond en herhalen het hierdoor).
The rebirth of the study of the mind
Cognitieve revolutie = de aandacht verschoof van een behavioristische benadering naar een
benadering volledig gericht op het begrijpen van de werking van de geest
Information-processing approach = geïnspireerd door de uitvinding van de computer, de
geest kan beschreven worden in een aantal zich voordoende stadia.
Dichotic listening experiment = attended en unattended messages beide in een ander oor
Artificial intelligence = een machine zo laten gedragen dat het intelligent wordt genoemd
wanneer een mens zich zo gedraagt (John McCarthy, 1955)
Logic theorist = programma dat menselijke wiskunde vaardigheden bezat
Modern research in cognitive psychology
Structurele modellen = representaties van een fysieke structuur.
Process modellen = representeren de processen die betrokken zijn bij cognitieve
mechanismen.
Spacing = herhaling van informatie op verschillende momenten met een bepaalde tijd tussen
de momenten
Interleaving = het door elkaar leren van verschillende onderwerpen binnen een domein
Retrieval-based leren = het ophalen van informatie uit het geheugen (zorgt ervoor dat de
informatie beter onthouden wordt)
, Chapter 5 Vision
5.1 Visual coding
Visuele codering = wat je waarneemt, een samenspel van verschillende factoren
Wet van specifieke zenuwactiviteiten = het brein codeert informatie grotendeels in termen
van welke neuronen actief zijn, en hoe actief deze zijn op elk moment. Impulsen in sommige
neuronen zijn een indicatie voor licht, terwijl impulsen in andere neuronen een indicatie zijn
voor iets anders zoals geluid of aanraking.
Pupil = opening in het midden van de iris
Retina = de oppervlakte aan de achterkant van het oog waarop visuele receptoren liggen
Bipolaire cellen = boodschappen lopen vanaf de receptoren (staafjes &kegeltjes) naar de
bipolaire cellen
Ganglion cellen = bipolaire cellen zenden hun boodschappen naar ganglioncellen
Optische zenuw = de axonen van de ganglioncellen vormen samen de optische zenuw
Blinde vlek = de plek waar de optische zenuw het oog verlaat, op dit punt zitten geen
receptoren
Fovea (gele vlek) = klein gebied gespecialiseerd in acuut, gedetailleerd zicht. Receptoren
liggen dicht tegen elkaar.
Dwerg ganglion cellen = ganglion cellen in de fovea bij mensen en andere primaten, omdat
deze klein zijn en maar reageren op één kegeltje
Visie via de fovea heeft een hogere gevoeligheid voor detail, hier is elke receptor verbonden
met één bipolaire cel en één ganglion cel
Visie via de periferie heeft een hogere gevoeligheid voor gedimd licht, hier zijn veel
receptoren verbonden met bipolaire en ganglion cellen
Staafjes = aanwezig in de periferie van de retina, reageren op zwak licht, niet nuttig in
daglicht
Kegeltjes = aanwezig in en rond de fovea, reageren op helder licht, essentieel voor het zien
van kleuren
20 keer zoveel staafjes als kegeltjes, kegeltjes zorgen voor 90% van de input van het brein
Fotopigmenten = chemicaliën die energie afgeven wanneer geraakt door licht
Trichromatische theorie/Young-Helmholtz theorie = we nemen kleur waar door de reacties
van een aantal receptoren met elkaar te vergelijken (Thomas Young & Hermann von
Helmholtz)
3 soorten kegeltjes (korte (blauw) , medium (groen) en lange (rood) golflengte kegeltjes), elk
maximaal gevoelig voor een verschillende set golflengtes
Visueel veld = het deel van de wereld dat je ziet
Negative color afterimage
Opponent-proces theorie = we nemen kleur waar in termen van tegenovergestelden.
Wanneer je lang genoeg naar een kleur op een locatie kijkt vermoei je die reactie en zwaai je
naar de andere kant. (blauw-geel, rood-groen, zwart-wit)
Kleur constantheid = het vermogen om kleuren te herkennen ondanks de veranderingen in
de kleur van het licht (rubics cubes)
Retinex theorie = de cortex vergelijkt informatie met verschillende delen van de retina om de
helderheid en kleur van elk gebied te bepalen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isavanharselaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.