SAMENVATTING ARTIKELEN
OVO
Ybema – nostalgie en postalgie
Nostalgie = De romantische reconstructie van een gemeenschappelijk verleden geeft uitdrukking aan een
melancholisch verlangen naar een wereld die verloren dreigt te gaan. Een reeks emoties met als kern een
verlangen naar een voorbije tijd en een daarmee gepaard gaande melancholie omdat deze tijd voorbij lijkt
te zijn. Verlangen naar verloren paradijs.
Postalgie = vergelijkbare angsten en verlangens gericht op de toekomst Een analyse van postalgische
sentimenten kan licht werpen op zowel het psychologische als het politieke onderleven bij processen van
gestuurde verandering. Verlangen naar nieuwe wereld.
Verleden, heden en toekomst blijken in het alledaagse discours vaak een rijk reservoir van betekenissen te
bieden
Nostalgie in organisaties
- medewerkers weiden graag uit over het verleden. Een contrast/verschillen tussen vroeger en nu
wordt weergegeven
- Vb van Gouldner: mijnwerkers – rebecca mythe (oude baas ophemelen en nieuwe baas afvallen)
- Nostalgie plaatst heden en verleden op dezelfde manier tegenover elkaar. Het verleden lijkt
precies dat te hebben wat het heden mist.
- Uiterst selectieve en vaak idealiserende weergave van historische feiten die het verleden
herschrijft vanuit het perspectief van het heden.
- uit een vergelijking van verschillende studies op te maken dat nostalgie vaak eenzelfde type
verhaal vertelt met een telkens terugkerend thema: de verdrijving uit het paradijs, het ontwaken
uit een ideale droomwereld in een nieuwe realiteit vol ongerijmdheden. Ook de inhoud van de
verhalen is vergelijkbaar. De gemoedelijkheid, gemeenschapszin en liefdevolle toewijding van
weleer hebben plaatsgemaakt voor kille, onpersoonlijke zakelijkheid.
Kijk achterom, want we gaan achteruit
- ook al zijn we ingehaald door de nieuwe tijd, we kunnen altijd terugkijken op die goede, oude tijd
- Nostalgie zich onttrekt aan controle en regelgeving en zich buiten de invloedsfeer van de leiding
beweegt. Overleven en unmanaged organization.
- Deze droomwereld biedt tegenwicht tegen de dominante cultuur in organisaties van winst,
rationaliteit, efficiëntie en overheersing
- Toch moeten we stellen dat het onderleven in organisaties, behalve een uitlaat voor emoties, ook
een broeinest is van politieke activiteiten. (roddels en macht)
Warme verhalen over vroeger en een koude ontvangst van nieuwkomers
- Illustratie o.b.v Efteling onderzoek
- Medewerkers met lang verdelen onderhielden zeer levendig onderleven in vertrouwelijke sferen,
die niet toegankelijk waren voor nieuwkomers.
- Oude mederwerkers met trots en heimwee vs nieuwe medewerkers gefocust op beleid voor
toekomst en succes.
- Zo blijkt dat nostalgie, behalve een berustend verlangen, ook een subtiele vorm van verzet kan
zijn.
, - Nostalgie is ergernis over teloorgang en commentaar op nieuwlichterij.
Postalgie en management
- Verlangen naar mooie toekomst
- Retorische strategie (politiek perspectief)
- Onderliggende emotionele drijfveer voor veranderinitiatieven (psychologisch perspectief)
- Toekomstplannen zijn uiteindelijk richtpunt voor bestuurlijk handelen
- Vooruitkijkende concepten: missie, visie, voorspelling
- Overeenkomst postalgie en nostalgie: beide tegenstelling tussen twee perioden
- Postalgie is eerder verlangen dan verwachting, onvrede met hedendaagse omstandigheden
De toe-eigening van het heden
- Nostalgie en postalgie kunnen beide worden gezien als onderdeel van het politieke steekspel
tussen voor- en tegenstanders van de status-quo in organisatie.
- Oudere en jongere medewerkers telkens tegenover elkaar stonden. Uiteenlopende opvattingen
over beleid. Nieuwe medewerkers willen vernieuwen, ouderen houden vast aan heimwee en
kwaliteit
Verlichte versie versus romantische rebellie
- Verschillen postalgie en nostalgie
o Formeel stappenplan vs verhalen
o Verwachting is moeilijker te verzinnen dan herrinering
o de postalgie van verandermanagement lijkt vooral een activerende kracht te zijn, terwijl
nostalgie meer een vertragende, reagerende kracht is
o postalgische verlangens kunnen de vorm krijgen van rationele, doelgerichte plannen en
strategieën terwijl nostalgie eerder wordt uitgedrukt in trotse, romantische verhalen
over vroeger
o Tot slot verschillen ook de onderliggende emoties. Hoewel de toekomst even bekoorlijk
en verontrustend als het verleden kan zijn en beide het object van een pijnlijk verlangen
kunnen zijn, mist postalgie het schrijnende en bitterzoete van nostalgie.
- Normatieve of ideologische beheersingsstrategieën gaan gewoonlijk uit van een leider die zijn
volgers inspireert te geloven in een beloftevolle toekomst door utopische doelen te stellen.
- Rationele beheersing waarin wordt uitgegaan van de gedachte dat de toekomst kan worden
berekend, beredeneerd, gepland en georganiseerd.
Conclusie
- Voor een goed begrip van (anti-)veranderverhalen hebben de concepten nostalgie en postalgie
een psychologische waarde, maar vestigen zij ook de aandacht op de rol van emoties als
heimwee naar vroeger, verlangen naar vooruitgang en vrees voor verdere teloorgang in het
interne, politieke steekspel rondom organisatieveranderingen.
Thomas & Hardy, Reframing resistance to organizational
change
We examine the literature on resistance to organizational change and identify two dominant yet
contrasting approaches: the demonizing versus the celebrating of resistance to change. We show that
both of these approaches fail to address power relations adequately and, in so doing, raise practical,
ethical and theoretical problems in understanding and managing change. We propose an alternative,
more critical approach, which shows how both power and resistance constitute organizational change. We
highlight how power-resistance relations lie at the heart of organizational change.
Adaptation to change is the key to survival, but how to deal with resistance to change?