Strategie Safari
Bronvermelding
Titel : Strategie Safari
Druk : 2
Auteur : H. Mintzberg, J. Lampel en B. Ahlstrand
Uitgever : Pearson Benelux B.V.
ISBN (boek) : 9789043017701
Aantal hoofdstukken (boek) : 12
Aantal pagina’s (boek) : 415
De inhoud van dit uittreksel is met de grootste zorg samengesteld. Incidentele onjuistheden kunnen niettemin voorkomen. Je
dient niet aan te nemen dat de informatie die Students Only B.V. biedt foutloos is, hoewel Students Only B.V. dat wel nastreeft.
Dit uittreksel is voor persoonlijk gebruik en is bedoeld als wegwijzer bij het originele boek. Wij raden aan altijd het bijbehorende
studieboek te kopen en dit uittreksel als naslagwerk erbij te houden. In dit uittreksel staan diverse verwijzingen naar het studieboek
op basis waarvan dit uittreksel is gemaakt.
Dit uittreksel is een uitgave van Students Only B.V. Copyright © 2012 StudentsOnly B.V. Alle rechten voorbehouden. De uitgever
van het studieboek is op generlei wijze betrokken bij het vervaardigen van dit uittreksel. Voor vragen kun je je per email wenden
tot info@studentsonly.nl.
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 'En aan uw linkerzijde, het vervaarlijke strategisch-managementbeest' 3
Hoofdstuk 2 De ontwerpschool: strategievorming als conceptueel proces 6
Hoofdstuk 3 De planningsschool: strategievorming als formeel proces 8
Hoofdstuk 4 De positioneringsschool: strategievorming als analytisch proces 12
Hoofdstuk 5 De ondernemingsschool: strategievorming als visionair proces 17
Hoofdstuk 6 De cognitieve school: strategievorming als mentaal proces 19
Hoofdstuk 8 De politieke school: strategievorming als onderhandelingsproces 27
Hoofdstuk 9 De culturele school: strategievorming als collectief proces 31
Hoofdstuk 10 De omgevingsschool: strategievorming als responsief proces 34
Hoofdstuk 11 De configuratieschool: strategievorming als proces van transformatie 36
Hoofdstuk 12 'Blijf nog even zitten, dames en heren, u hebt het hele beest nog niet
gezien.' 41
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden.
Bron : Strategie Safari – H. Mintzberg e.a.
,Hoofdstuk 1 'En aan uw linkerzijde, het vervaarlijke
strategisch-managementbeest'
Het boek start met de metafoor van de olifant, kijk je naar een deel van de olifant of kijk je naar
het geheel? Het beest uit bovenstaande hoofdstuktitel zal in de komende 10 hoofdstukken worden
besproken. Er wordt naar tien aspecten van dit 'beest' gekeken.
Waarom tien?
Dit aangezien er tien zichtbare managementstromingen tijdens het doornemen van de literatuur
naar voren zijn gekomen. Alle tien kennen een bepaalde focus.
De denkscholen
Het boek leidt de tien stromingen in:
1. De leerschool. De ontwikkeling van strategie als opkomende werkwijze.
2. De ontwerpschool. De ontwikkeling van strategie als werkwijze van denkbeelden.
3. De configuratieschool. De ontwikkeling van strategie als werkwijze van verandering.
4. De politieke school. De ontwikkeling van strategie als werkwijze van negotiëren.
5. De omgevingsschool. De ontwikkeling van strategie als reactieve werkwijze.
6. De culturele school. De ontwikkeling van strategie als gezamenlijke werkwijze.
7. De planningsschool. De ontwikkeling van strategie als formalistische werkwijze.
8. De ondernemingsschool. De ontwikkeling van strategie als werkwijze met een visie.
9. De positioneringsschool. De ontwikkeling van strategie als methodische werkwijze.
10. De cognitieve school. De ontwikkeling van strategie als mentale werkwijze.
De ontwerpschool, de planningsschool en de positioneringsschool zijn regulatief: zij geven aan
hoe de strategie wordt verwoord in plaats van hoe de vorming plaatsvindt. Deze drie scholen zijn
min of meer chronologisch ontstaan.
De configuratieschool vormt een combinatie van de andere scholen. De zes overige scholen
beschrijven het ontstaan van een strategie; er wordt geen 'perfect' strategisch gedrag omschreven.
De literatuur
Er is ontzettend veel literatuur beschikbaar over management en strategie. Er wordt vanuit
verschillende disciplines naar dit onderwerp gekeken, ook vanuit de biologie, geschiedkunde,
fysische wetenschap en psychologie. Het boek zal niet te veel meegaan in de modetrends in
managementliteratuur, maar ook de voorgaande ontwikkelingen behandelen.
De vijf P's van strategie
Veel boeken geven al snel een definitie van strategie. In dit boek wordt geen enkelvoudige definitie
beschreven, maar wordt een indeling gemaakt in vijf definities.
Strategieën als plannen en patronen
Hierbij is een onderscheid tussen de strategie zoals deze van tevoren wordt bepaald (het plan) en
de verwezenlijkte strategie (patroon). Zie figuur 1.1: hfst. 1; blz. 23; Strategie Safari; H. Mintzberg,
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden. 3
Bron : Strategie Safari – H. Mintzberg e.a.
,B. Ahlstrand, J. Lampel. In de praktijk wijkt het plan en het patroon nog al eens af. Tussentijds
bijsturen is belangrijk.
Weloverwogen en opkomende strategieën
De weloverwogen strategie omvat het geheel aan verwezenlijkte intenties. De opkomende strategie
is een strategie die opkomt uit een niet-voorspeld patroon. Zie figuur 1.2: hfst. 1; blz. 25; Strategie
Safari; H. Mintzberg, B. Ahlstrand, J. Lampel.
In de praktijk worden veel mengvormen gezien, waarin hoofdlijnen bijvoorbeeld worden beschreven
en verdere uitwerking gedurende het proces plaatsvindt.
De strategie als positionering en perspectief
Strategie kan ook zijn: Hoe positioneert een bedrijf een bepaald product of dienst in een specifieke
markt (naar beneden en naar buiten)? Als het gaat om de wijze waarop een onderneming haar handel
voert, spreekt men van strategie als perspectief (naar binnen en omhoog). Zie figuur 1.3: hfst. 1;
blz. 26; Strategie Safari; H. Mintzberg, B. Ahlstrand, J. Lampel. In figuur 1.4: hfst. 1; blz. 27;
Strategie Safari; H. Mintzberg, B. Ahlstrand, J. Lampel, zie je de impact van een verandering van
positionering en perspectief in het geval van de Egg McMuffin bij McDonald's.
Alle P's
De laatste P is de strategie als plot: hoe blijf je de concurrentie voor?
Er zijn dus vijf definities van strategie in dit boek en tien denkscholen. Er zijn veel onderlinge
verbanden. Een aantal scholen heeft zijn voorkeuren (leerschool: patroon; politieke school: plot;
ondernemingsschool: perspectief; positioneringsschool: positionering; planningsschool: plan). De
combinatie van positionering en perspectief aan de ene kant en plan en patroon aan de andere kant
leidt tot figuur 1.5: hfst. 1; blz. 27; Strategie Safari; H. Mintzberg, B. Ahlstrand, J. Lampel. Onder
strategische planning vallen de plannings-, positionerings- en ontwerpschool. Onder strategische
visie vallen de culturele en cognitieve school en de ondernemings- en ontwerpschool. Onder
strategische onderneming vallen de leerschool, politieke en cognitieve school en onder strategisch
leren vallen de ondernemings- en leerschool.
In kader 1.1 staat dat strategie zich zowel richt op de onderneming als op haar omgeving, dat
strategie gecompliceerd is, sterke invloed heeft op de onderneming, zowel de inhoud als de processen
raakt, niet volledig overwogen is, op meerdere levels voorkomt en meerdere processen van denken
omvat.
De voor- en nadelen van strategieën
De paragraaf beschrijft vier voordelen die ook een nadeel bevatten:
1. Strategie draagt bij aan stelselmatigheid: Met strategie krijg je een consistente werkwijze
die op actie gericht is. Nadeel: creativiteit wordt beperkt, aangezien hiervoor juist inconsistente
paden moeten worden bewandeld.
2. Strategie zorgt voor focus van de activiteiten: de mensen gaan dezelfde kant op. Nadeel:
er is weinig oog meer voor, wellicht betere, oplossingen.
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden. 4
Bron : Strategie Safari – H. Mintzberg e.a.
, 3. Strategie geeft aan waar je naartoe moet: houvast. Nadeel: de neiging om naar één punt
te kijken in plaats van om zich heen.
4. Strategie biedt een definitie voor de organisatie: onderscheid van andere organisaties,
mensen leren hun bedrijf goed kennen. Nadeel: er kunnen vaststaande beelden ontstaan.
Het niet aanwezig zijn van een strategie bij een organisatie kan positief werken op innovatie, het
voorkomen van bureaucratie en flexibiliteit.
Strategisch management in het klaslokaal
Strategisch management is inmiddels een specifiek vak geworden. Aanvankelijk werd vooral
gekeken naar de verstandelijke facetten van het strategisch proces. Dit boek wil meer balans scheppen
in het strategisch management dat steeds volgroeider is geworden. De lezer zal uiteindelijk aan de
hand van de zienswijzen zijn eigen zienswijze moeten zien te vormen.
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden. 5
Bron : Strategie Safari – H. Mintzberg e.a.
