Artikel 1: beleidswijzer
Wat biedt een sport- en beweegnota?
Voor gemeenten: geeft focus aan wat de gemeente wil met sport en bewegen.
Voor sport- en beweegaanbieders: een kans om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen.
Voor burgers: mogelijkheid om in te springen op nieuwe ontwikkelingen van sport en bewegen.
Diversiteit in nota’s
Startnotitie/ visiedocument
Aanleiding / urgentie voor het ontwikkelen van nieuw beleid.
Kadernota
Geeft in hoofdlijnen weer wat zij de komende jaren wil bereiken, wat ze daarvoor gaat doen en wat
het financiële kader is.
Beleidsnota
Geeft inzicht in ambities, keuzes, activiteiten en gewenste resultaten die men de komende periode
wil bereiken, op welke wijze, met wie en in welke periode. Beleidsnota is een instrument om
maatschappelijke ontwikkelingen te stimuleren, te faciliteren en te reguleren.
Uitvoeringsnota
Hoe de gemeente de doelen uit de sport- en beweegnota de komende jaren gaat realiseren. De nota
gaat dieper in op resultaten, activiteiten, samenwerkingspartners en middelen.
Rollen van de gemeente
Gemeente als uitvoerder
Gericht op het zelf uitvoeren van beweegactiviteiten, het beheer van accommodaties, de realisering
van sportvoorzieningen en organiseren van sportevenementen.
Kenmerk: zelf verantwoordelijk, zelf middelen inzetten, beleid en uitvoering onder één dak.
Sterkte: eigen zicht op de uitvoering en realisatie van doelen, eigen initiatief voor nieuwe projecten.
Risico: initiatief vanuit de samenleving neemt af, vergt veel competenties vanuit de gemeente zelf.
Gemeente als regisseur
Stelt zich op als verbinder binnen de lokale samenleving, zonder dat ze over partijen zeggenschap
heeft of hier verantwoordelijkheid voor draagt.
Kenmerk: brengt mensen en organisaties bij elkaar en doet beroep op hun expertise, directe invloed.
gemeente op het proces en kan in overleg bijsturen, sprake van een horizontale relatie.
Sterkte: actieve betrokkenheid burgers, mede invloed inhoud en proces, boring en verduurzaming.
Risico: afhankelijkheid van externe partijen is groot, belangen van andere voeren te veel boventoon.
Gemeente als facilitair
Creëert de juiste voorwaarden voor initiatieven van burgers en organisaties die bijdragen aan het
behalen van een bepaald resultaat of die een doel dichterbij brengen.
Kenmerk: ondersteunend, durft los te laten, eigen kracht en initiatieven burgers zijn leidend.
Sterkte: eigen initiatief en ideeën van burgers, veel ligt bij externe partijen, creëert vertrouwen.
Risico: geen inhoudelijke sturing, gevaar dat alleen grote partijen met grote ideeën zich melden.
, Gemeente als stimulator
Enthousiasmeert, motiveert, moedigt aan en bevordert initiatieven, ideeën of activiteiten die positief
bijdragen aan de opgestelde doelen.
Kenmerk: initiatief ligt bij gemeente, voert niet zelf de regie en geeft geen directe, actieve sturing.
Sterkte: zelf bepalen waar ze zich op wil richten, vrijwilligers inzetten, veel manieren voor stimulatie.
Risico: te veel boodschap en te weinig luisteren, te veel op afstand komen en zicht verliezen.
Stappenplan voor het ontwerpen van beleid en organiseren van betrokkenheid
- Stap 1: aanleiding
- Stap 2: procesarchitectuur
- Stap 3: analyse
- Stap 4: visie, doelen en doelgroep
- Stap 5: beleidsthema’s
- Stap 6: implementatie en uitvoering
- Stap 7: monitoring en evaluatie
- Stap 8: verankering
Stap 1: aanleiding voor sport- en beweegbeleid
Aanleiding nieuw sportbeleid
Urgentie om sport- en beweegbeleid te maken is wanneer bepaalde vraagstukken belangrijk worden
geacht, maar niet opgelost worden binnen het huidige beleid. Denk hierbij aan veranderende rol
gemeente, verandering in maatschappij, veranderende ambities of inspelen op nieuwe kansen.
Waarom lokaal sport- en beweegbeleid?
inspelen op lokale vragen, problemen of uitdagingen in de sport, maar kan ook van waarde zijn voor
andere sectoren. Sport en bewegen levert bijvoorbeeld een belangrijke bijdrage aan een gezonde,
sociale, leefbaarder en veiligere samenleving.
Wat doe je?
Draagvlak creëren is van cruciaal belang voor goed sport- en beweegbeleid. Je moet een goed beeld
krijgen van de wensen en behoeften van de burgers en maatschappelijke organisaties. Ga in gesprek
met bewoners, organiseer gespreksavonden met verenigingen.
Stap 2: procesarchitectuur
Je moet betrokkenheid en draagvlak creëren voor een optimale opstart en uitvoering van het beleid.
Het creëren van draagvlak is een belangrijk proces, omdat betrokkenen doorgaans positief over
beleid zijn als zij betrokken zijn in plaats van een kant- en klaar document voor hun neus krijgen.
Wat doe je?
a. Positie, rol en betrokkenheid van partijen
b. Organiseren van draagvlak en betrokkenheid
c. Politiek agenderen
d. Ontwerpen van proces
e. Communiceren