Hoofdvragen van Criminologie
1. Wat wordt (waarom) verstaan onder criminaliteit?
2. Wat is de aard, omvang en ontwikkeling van criminaliteit?
3. Wat zijn de achtergronden/verklaringen voor (verschillen in) criminaliteit?
4. Wat is de wijze waarop de overheid en de overige maatschappij op criminaliteit
reageert?
Criminaliteit
Maatschappelijk probleem, omdat het veelvoorkomend is.
Criminaliteit tegen personen.
Criminaliteit tegen goederen.
Criminaliteit tegen overheid en samenleving.
Slachtofferloze criminaliteit.
o Drugs, vechten tussen bekenden, echtscheiding, euthanasie, overspel,
prostitutie, homoseksualiteit, porno, gokken.
Alleen als beide partijen vrijwillig instemmen en vinden dat zij
door de transactie niet geschaad worden.
Criminaliteit is een probleem met veel schade:
Materiele schade
o Burgers, bedrijven, overheid.
Materiele schade
o Kosten criminaliteitsbestrijding.
Milieuschade
o Vuur, extra uitstoot.
Immateriële schade
o Leed van slachtoffers, angst, vermijdingsgedrag, morele verontwaardiging,
ontwrichting samenleving, bedreiging rechtsorde, ondermijning legitimiteit
democratische rechtsstaat.
Criminaliteit sociaal probleem
Veel betrokken actoren, organisaties, bedrijven en maatschappelijke
instellingen.
Maatschappelijke oorzaken van criminaliteit.
Verschillende en tegenstrijdige belangen bij aanpak.
Discussies over criminaliteit en de aanpak in publiek debat en media.
Spanningen wens burger – rol overheid.
Criminaliteit politiek probleem
Zorgen voor veiligheid is basisfunctie voor de overheid.
Veiligheid is een collectief goed.
Veiligheid staat hoog op publieke en politieke agenda.
, Politieke partijen + groeperingen verschillen in voorkeuren voor
aanpak criminaliteit.
Definitie van criminaliteit
Menselijk gedrag waarbij andere personen of dieren worden uitgebuit/schade
toegebracht en dat sociale regels schendt.
Waarvan in rechtsnormen (door de overheid vastgestelde regels/wetten) is
aangegeven dat het niet mag en waarvan de overheid de wetten ook
handhaaft.
Gebruiken
Minder gewenst
Geen/lichte sanctie
Normen
Niet gewenst
(geen wettelijke) sancties
Wetten
Rechtsnormen
Niet gewenst
Wettelijke sanctie
o Wetten en jurisprudentie
o Onderscheid tussen:
Slecht gedrag (mala in se)
Gedrag dat door iedereen gezien wordt als slecht.
Daarom in (bijna) alle landen op alle momenten in Wetboek
van Strafrecht opgenomen.
Opgenomen in universele wetten.
Verboden gedrag (mala prohibitia)
Gedrag waarover verschillende ideeen zijn over hoe en of dit
slecht is.
Daarom verschillen tussen landen en momenten in of het is
opgenomen in Wetboeken van Strafrecht.
Niet opgenomen in universele wetten.
Verklaringen voor verschillen
Technologische context
o Vroeger geen/minder auto’s, dus minder strafbepalingen hierover.
Maatschappelijke context
o Co2 -discussie, homohaat.
Normen in de samenleving
o Consensus model, heersende cultuur; wellicht dictatuur.
Normen + belangen van machtshebbers
o Conflictmodel.
Politieke besluitvorming
o Pluralisme model
Decriminalisering
, Gedrag dat voorheen wel strafbaar was, maar nu niet meer.
Homohuwelijk.
Criminalisering
Gedrag dat voorheen niet strafbaar was, maar nu wel is.
Boerka dragen.
Landen verschillen in definities van criminaliteit
1. (soft)drugs(bezit)
2. Prostitutie
3. Homoseksualiteit
4. Overspel
5. Wapenbezit
Criminalisering Nederland
Slavernij
Verkeersdelicten
Computer/internetfraude
Geweld binnen relaties/huwelijken
Illegaal verblijf in Nederland
Dragen boerka
Milieuovertredingen
Dierenleed
Let op!
Criminologie is een ‘object’ wetenschap criminaliteit en de reacties daarop.
Basisdisciplines van de criminologie
Criminologie heeft geen eigen discipline, het heeft een multidisciplinaire benadering.
Basisdisciplines criminologie
o Maatschappijwetenschappen
Sociologie, economie
o Gedragswetenschappen
Psychologie, biologie
o Natuurwetenschappen
Criminalistiek, natuurkunde
o Juridische wetenschappen
Strafrecht
Let op!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yfraaf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,29. Je zit daarna nergens aan vast.