Thema 4 Uitgebreid Traumata
HC27: Trauma Capitis bij Kinderen en Licht Traumatisch
Hoofd-Hersenletsel bij
Volwassenen
Trauma capitis – algemeen
- Impact op het hoofd
- Eventueel bewustzijnsverlies
- Geheugenverlies
à Zowel retrograad/anterograad
- Posttraumatisch
à Amnesie (inprentingsstoornis)
à Verwardheid
à Insulten -> soms
à Verhoogde intracraniële druk
Hoofdpijn + misselijkheid + braken
- Focale neurologische uitval (= niet gegeneraliseerd)
à Pyramidebaan, aangezichtszenuw, pathologische reflexen etc.
Trauma capitis -> terminologie
- Vroeger
à Commotio cerebri/contusio cerebri
Afhankelijk van duur bewustzijnsverlies en afwijkingen op CT
- Nu -> licht-schedel hersenletsel = mild traumatic brain injury mTBI
à GSC 13-15 bij 1e onderzoek
à Bewustzijnsverlies max 30 min, amnesie max 24 uur
à ‘’mild trauma letsel’’ -> maar wel zeer impactvolle lang termijn gevolgen!
- Epidemiologie -> zeer hoge incidentie -> (600 per) 100.000 per jaar
Wanneer moet je een CT maken? -> wat is de grens tussen niet te veel onnodig/niet te veel missen
- Protocol -> aantal criteria voordat je CT maakt
à Vaak door EH-artsen
- Naar huis = meestal zonder wek-advies (compliance hiervan is heel laag)
CT-voorbeelden
- 1e = normaal (commotio)
- 2e = heel klein contusie haartje bij overgang grijze naar witte stof -> kwetsbare plek!
à Veel veneuze structuren (scheuren bij rotatie/rek letsel)
- 3e = bloed in subarachnoïdale ruimte (volgt contouren gyri) + intracranieel letsel
- 4r = forse frontale contusiehaard
à Bloed licht + oedeem donker daaromheen
à Pek -> geen motorische/sensorische stoornissen op EH maar wel last bij plannen etc.
later op werk
MRI gevoeliger CT
- Alleen nog geen goede beslisbomen voor MRI + niet echt goed voor acuut moment
- Als je weken na CT nog naar MRI kijkt vind je soms nog afwijkingen
à Maar je doet er niet altijd per se iets (neurochirurgisch) mee
, à Evt van belang voor verder beloop van patient of mbt letselschade
Flair MRI -> T2 opname met water onderdrukt (Fluid Attenuated Inversion Recovery)
Behandeling voor trauma capitis
à (Steroiden – geen zin, is een groot onderzoek naar geweest)
- Opname ter observatie verbeteren/verslechteren
- Bij gebruik antistolling (veel bij ouderen)
à En bloed op CT -> couperen (vit K, antistolling)
à Zonder bloed op CT en te hoge INR -> tijdelijk staken
INR -> international normalized ratio -> maat voor stollingstijd bloed
à Zonder bloed op CT en goede INR -> continueren
à Wel opnemen ter controle -> niet iets geks gebeurt binnen 24u??
- Beoordeling na uitwerken intoxicaties
à Dronken mensen zijn niet goed neurologisch te beoordelen -> soms even wachten
- Duur strikte rust discutabel
à Wordt wel geadviseerd om even rustig aan te doen
à Eigenlijk bij normale CT iedereen naar huis, behalve kinderen
Langetermijngevolgen (>6 maanden)
- Lichamelijk
à Hoofdpijn
à Overgevoeligheid voor licht/geluid
à Duizelig, evenwichtsproblemen
à Vermoeidheid en slaapproblemen
à Verminderde reuk en smaak
Temporaal + onder frontaal (hersenen schuren over schedelbasis)
kwetsbaar! (Hier n. I en smaak komt ook grotendeels uit reuk)
- Problemen met gedrag en emoties -> frontaal
à Prikkelbaar (tot aan van persoonlijkheid veranderen!)
à Labiel en last van stemmingswisselingen (tot ernstige depressies aan toe!)
à Gebrek aan initiatief
- Problemen met denken
à Deze vaak in kliniek lastig te testen, maar hebben wel grote impact!
à Aandachts- geheugen- en concentratieproblemen
à Geheugenproblemen
à Problemen met plannen en verrichten van activiteiten
Langetermijngevolgen -> UPFRONT-studie
- Na 6 maanden -`> 16% niet aan het werk
- Mensen die niet werken of deels (17%) -> hebben nog steeds veel klachten
Langetermijngevolgen op MRI-> veranderingen op de MRI (anatomisch en functioneel)
- MRI tractografie (witte stofbanen) -> veranderingen witte stof tot zeker 3 mnd na incident
Trauma capitis specifiek voor kinderen
- Groot hoofd tov lichaam
à Daarom bij impact het hooft veel meer te verduren
- Schedel nog niet volgroeid
à Voorste fontanel
, à Zie foto -> deukt snel in
Groeit soms ook wel goed!
- Gevoeliger voor ongelukken
à Risico inschatting
à Motorisch minder vaardig (+ bij vallen minder goed opvangen)
- <2 jaar vaker intracranieel letsel met weinig symptomen
- Moeilijk te onderzoeken op EH
à Geheugen pas >5 jaar meer betrouwbaar
à Angst
- Stralingsbelasting bij CT-onderzoek
- Mogelijkheid van niet-accidenteel letsel ->
kindermishandeling
- GCS iets anders voor kinderen <4 jaar
à Zie plaatje
Wanneer een CT bij kinderen -> lastige afweging
- Kinderen met symptomen en een normale scan
à Zonde ivm met straling, maar wel ->
- Kinderen zonder symptomen en een afwijkende scan 2-16%
- Afwijkingen op de scan leiden bij 0,4-1,5% tot neurochirurgisch ingrijpen
à Meeste schedelbreuken
à Puntbloedingen
à Sub- en epidurale hematomen zonder bewustzijnsverlies of uitval
à Afwachten!
- 12.000 kinderen per jaar in NL op de eerste hulp
Voorspellers van intracraniële afwijkingen beleid bij kinderen
- 6 jaar hetzelfde als bij volwassenen
- 2-5 jaar
à Focale afwijkingen, insulten of verdenking schedelfractuur
à Braken
à Gedragsverandering
à Hoogenergetisch letsel
Deze laatste twee lastig te beoordelen
- Kinderen <2 jaar idem, maar ook CT maken bij
à Schedelhematoom
Dit is ook wel lastig, want kinderen hebben ook snel een hematoom -> moet
je die allemaal een CT aandoen? Beoordeel klinisch
Val van hoogte -> mensen kunnen de hoogte niet inschatten
- Standaard aanrechthoogte 90 cm
- Tafel 70 cm
à Veel protocollen gericht op <1 m of >1, >2 etc.
Casus -> jongen 8 maanden, val van commode
- Commode ongeveer aanrechthoogte -> 90 cm
- Na paar dagen zwelling voorhoofd
- Geen neurologische afwijkingen bij onderzoek
- Scan -> schedel dik (normaal -> hoort bij jong kind)
, à Cephaalhematoom
à Aponeurosis/galea (verbind spieren, onder de huid)
Subgaleaal hematoom
Die kan voorbij de suturen!
à Caput (succedaneum) -> tussen huid en aponeurosis
Is geen bloed maar vocht!!!
Cephaalhematoom
- Onder periost
- Incidentie 1-2%
- Meestal na partus (na vacuumextractie)
- Beperkt tot schedelbeen (tussen grenzen botplaten)
- 10-25% lineaire schedelfractuur
- Bij palpatie periostale richel -> lijkt op depressie fractuur
- Beloop
à Spontaan herstel in weken tot maanden
à Zelden hyperbilirubinemie
à Verkalking mogelijk, zie plaatje! ->
à Chirurgie -> verkalking/infectie/afwijkende groei van schedel
Foto -> Subgaleaal hematoom
- Probleem -> zo veel bloed (veneus)
- Kind kan hypotensief -> hemodynamische shock
De kindercontusie
- Bij kinderen onder de 6 jaar
- Initieel geen bewustzijnsverlies
à Binnen 24u achteruitgang
Daling bewustzijn – slaperig tot (zelden) comateus
Hoofdpijn, misselijk en braken
Verwardheid en occipitale blindheid
Na triviaal trauma is een ernstige vorm met insulten en coma geassocieerd
met mutaties in migrainegenen
- Mogelijk door activatie trigeminusvezels in de schedel, dura en cortex -> hyperemie en
cortical spreading depression als bij migraine aura
- CT veelal normaal! – klinische observatie 24uur
Growing skull fracture
- Jonge kinderen <3 jaar
- Lineaire schedelfracturen
- Veelal fronto-parietaal
- Scheur in dura mater -> diastase van de breuk
- Herniatie van hersenweefsel
à 0,05-1,6% van de schedelfracturen op jonge leeftijd
à Reden voor vervolg poliklinisch na schedelfractuur
à Foto -> donkere deel CT is gekneusd hersenweefsel door de dura in de breuk is
komen te liggen
Het niet-accidenteel letsel
- Bij verdenking kindermishandeling wettelijk verlicht om te
melden!
- Afbeelding
à Nekspieren niet sterk + groot hoofd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahvink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.