Thema 8: Zwelling
HC56: Pijnloze zwelling gewricht/weke delen
Anamnese zwelling -> onderscheid inflammatoire en non-inflammatoir
- Wie heb ik voor me (kennis van de epidemiologie)
- Aard, ontstaan, grootte en lokalisatie van de zwelling
- Bijkomende symptomen
- Bevindingen bij röntgen/lab
Dan volgt de reumatologische tractusanamnese (zie vorig thema)
Dan interne tractusanamnese
Casus 1. Dhr, 33 jr, dikke enkel
- In de loop van de dagen ontstaan
- Zwelling achterzijde enkel, voelt lokaal warm
- Doet pijn bij lopen, en ook 's nachts
- Bijkomende symptomen
o Ook rugpijn ’s nachts naast pijnlijke voet
o Eerste uren van de ochtend alles voelt stijf
- Aanvullend onderzoek
o BSE 33 mm/uur (licht verhoogd)
Vanwege jonge man -> waarschijnlijk spondylartritis met
enthesitis (= ontsteking waar ligamenten en pezen aanhechten op
het bot)
o Meestal presenteert dit zich voor je 45 ste
Casus 2. Mw, zwellingen in de hals
- In afgelopen 10 jaar ontstaan
- Zwelling zacht/elastisch en niet pijnlijk
- Mate van zwelling wisselt per periode
- Bijkomende symptomen
o Hele droge geïrriteerde ogen
o Niet goed slikken -> xerostomie (droge mond)
o Moe, overal pijn
o Geen andere zwelling
- Aanvullend onderzoek
o BSE 56 mm/uur
o ANF, SSA, SSB positief
o Positieve Schirmertest
Filterpapier aan het ooglid om te kijken of het oog
voldoende tranen produceert
Waarschijnlijk Sjögrens
o Klachten treden voornamelijk op tussen 20-50 jr
o Man-vrouw ratio 1:9, 0,5-1% prevalentie
,Sjögren
- Auto-immuunontsteking in speekselklieren en traanbuiten, kan uitbreiden naar organen
(bloedvaten, nieren en longen)
- Presentatie met klachten droge ogen, droge mond (sicca)
- Serologie: ANF+, anti-SSA+ en anti-SSB+
- Kan zich ook secundair uiten wanneer patient bekend is met andere systemische auto-
immuunziekte zoals RA, SLE of sclerodermie
o Primair vs secundair
Casus 3. Mw, 66 jaar
- Voorgeschiedenis
o 1972 ongedifferentieerde oligoartritis met Raynaud
o 2000 watermelon stomach (bloedingen maag -> endoscopie lijkt watermeloen)
o 2009 knobbels aan de vingertoppen, soms pijnlijk
- Steeds meer onderhuidse knobbels die bij blagen pijnlijk/ontstoken zijn
- Soms witte uitvloed
Systemische sclerose
o >90% van patienten ANA-positief
o Weke delen calcinose kan bij
meerdere auto-
immuunsysteemziekten voorkomen
Plaatje -> histologie van een reumanodus
- Kunnen ook inwendig optreden
Zie nog dia’s aan het einde -> wat is de diagnose?
, HC57: Weke delen tumoren
99% van weke delen zwellingen zijn goedaardig -> maar 1% kwaadaardig
- 800 weke delen tumoren/jaar in NL (lipomen, desmoid tumoren, reuscel houdende tumoren)
- Hiervan 200 echt hooggradig maligne sarcomen
Maligne weke delen tumoren -> soft tissue sarcoma (sarcoom = maligne)
Hier zijn heel veel verschillende van (>100 verschillende volgens WHO)
- Liposarcoom vet
- Fibrosarcoom fibreus
- Rhabdomyosarcoom, leiomyosarcoom spier
- Maligne perifere zenuwschede tumor (MPNST) zenuw
- Angiosarcoom vasculair
- Synoviosarcoom onzeker (niet synovium!)
o Zit wel vaak in de buurt van gewrichten
Epidemiologie sarcomen
- Incidentie 5:100.00 (1,5% van alle kankerpatiënten)
- Mannen > vrouwen
- 85% >15 jaar (alles bij volwassenen behalve rhabdomyosarcoom)
o Liposarcoom 50-80
o Fibrosarcoom 30-55
o Synoviosarcoom 15-40
o MPNST 30-50
o Over het algemeen survival voor jongere mensen beter
- 60% in extremiteiten (adductorenloge)
Klinische presentatie
- Benigne vs maligne
o Zie de verschillen plaatjes
o Lipoom is ook onder de huid te bewegen
- Beeldvorming
o MRI, MRI en CT
o Links is lipoom
Homogeen, glad begrensd
o Rechts
Oedeem
Grillig begrensd
Niet homogeen
Centrale necrose (zwarte binnen de zwelling op CT)
Weke delen sarcomen
- 2/3 pijnloos!
- Gem. 5-jaars overleving -> 50%
- Gem. diameter 10 cm
- Gem. 3 huisartsbezoeken -> verwijzing
Onthouden -> zwelling groter dan een golfbal en groeit -> denk aan een sarcoom
- 4,5-5 cm
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahvink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.