1.1 discus intervertebralis (tussenwervelschijf)
- anulus fibrosus met nucleus pulposus
- twee tegengestelde functies:
- 1 kant: stabiliteit en bescherming van ruggenmerg
- 2 kant: mate van mobiliteit
- nucleus pulposus
- niet-samendrukbare, mobiele, geleiachtige massa
- verplaatst zich makkelijk in richting van convexiteit van buiging
- dorsoventraal en laterolateraal
- voor en achter - links en rechts
- bewegingscentrum: kogelgewricht
- functies uitgevoerd door nucleus pulposus:
- hydrofiel, wateropnemend, karakter
- niet-samendrukbaar karakter
- druk van lichaamsgewicht gelijk verdelen
- druk opgevangen door dekplaten van wervels
- !! watergehalte speelt belangrijke rol: verminderd degeneratie
discus
discus begeleidt beweging tussen wervels:
- druk volgens craniocaudale as (boven - onder)
- druk overbrengen van nucleus pulposus naar anulus fibrosus
- bij rek (tractie)
- druk neemt af
- rek neemt toe op anulus fibrosus
- bij anteflexie
- druk aan concave (ventrale) zijde nucleus pulposus neemt toe
- spanning op anulus fibrosus neemt af
- druk aan convexe (dorsale) zijde nucleus pulposus neemt af
- spanning op anulus fibrosus neemt toe
- !! nucleus verplaatst zich naar de plaats van de laagste druk (discushernia!)
- bij rotatie
- spanning op vezels die in richting van rotatie lopen neemt toe
- spanning in vezels die dwars op rotatierichting verlopen neemt af
- druk neemt toe in nucleus pulposus
- bij lateroflexie: zie redenering anteflexie
- !! discusletsels = gevolg van deze beweging
- !! bij gecombineerde beweging
- kans op schade aan discus is groter
beweeglijkheid wordt bepaald door:
- dikte van discus
, - verhouding dikte discus / hoogte wervelkolom
lateraal opstaande kammen
→ aan laterale bovenzijde corpora: vorming uncovertebrale gewrichten
lateraal naar beneden gerichte kam
→ aan voor en onderzijde corpora
verhouding dikte discus en hoogte wervelkolom
op cervicaal niveau:
- verhouding is hoogst (ongeveer ⅖)
- regio is zeer mobiel
- !! 6 bijzondere gewrichten tussen os occipitale, atlas (C1), axis (C2)
- vervangen systeem van anulus fibrosus + nucleus pulposis
op thoracaal niveau:
- verhouding ⅕
- verminderd mobiliteit van wervelzuil
in lumbale regio:
- verhouding ⅓
- maakt regio meer mobiel, maar nog steeds minder dan cervicale regio
- hier komen de meeste discus letsels voor (op L4-L5 en LS-S1)
meest mobiel: cervicaal niveau → lumbaal niveau → thoracaal niveau: minst mobiel
aantal ligamenten spelen belangrijke rol in mobiliteit van wervelzuil
- ligamenta longitudinalia: versterkingsbanden voor- en achteraan
- kortere diepe vezels: overbruggen één segment
- langere oppervlakkige vezels: lopen over heel wervelzuil
- 1) ligamentum longitudinale anterius
- over facies anterior van verschillende wervelcorpora (schedelbasis → bekken)
- achteroverbuigen dempen
- 2) ligamentum longitudinale posterius
- daalt: schedelbasis → achterzijde van wervelcorpora → canalis vertebralis
- vooroverbuigen dempen
, 2. verbindingen tussen de wervelbogen
→ klassieke gewrichten of juncturae synovales
+ laagje kraakbeen op facies articulares
+ gewrichtskapsel
→ bewegingscentra verschillen met discus: dempen beweeglijkheid van discus
variaties met het segment:
- cervicaal niveau:
- vlakjes van processus articularis superior: naar boven en achter gericht
- corresponderende vlakjes processus articularis inferior: naar voor en onder gericht
- laat schuiven van halswervels toe (ook door uncovertebrale gewrichten)
- thoracaal niveau:
- gewrichtsvlakjes op processus articularis: vormen facetgewrichtjes
- meestal vlak
- zijkant: steile oriëntatie (60°), gericht naar boven en voor (20°)
- maken deel uit van sfeer met centrum aan voorrand van onderste
dekplaat van onderliggende wervel
- lumbaal niveau:
- gelijkmatige opbouw facetgewrichtjes
- facies articularis op processus articularis superior: naar dorsaal en mediaal
- corresponderende vlakjes op processus articularis inferior: naar ventraal en lateraal
- variëren in vorm
- maken deel uit van denkbeeldige cilinder
verstevigende ligamenta interspinalia → beperken beweging:
- locatie: loopt tussen processus spinosi
- oppervlakkig ervan: ligamentum supraspinale
- ligamenta interspinalia in nek: ligamentum nuchae
- driehoekig gelegen tussen:
- crista occipitalis externa
- toppen van processus spinosi van halswervels
- vertebra prominens (C7)
- bolvormig naar protuberentia occipitalis externa (achterhoofdsbeen knobbel)
- dempt anteflexie van hoofd en hals
-
- ligamenta intertransversaria
- locatie: tussen processus transversi of hun homologen
- ligamenta interarcualia
- locatie: ter hoogte van pediculi arcus
- foramina intervertebralia (cirkel) blijft vrij
- spinale zenuwen verlaten hier wervelzuil
- beschermen het ruggenmerg
→ specialisaties ter hoogte van craniale en caudale zijde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanosselaersofie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.