Samenvatting
Hoofdstuk 11, transport: samenvatting biologie 5 havo
In deze samenvatting is hoofdstuk 11, transport, samengevat. Het is duidelijk en overzichtelijk samengevat d.m.v. kleuren en plaatjes.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: amber1234567891011 • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Biologie samenvatting – Hoofdstuk 11, transport11.1
Pomp
Slagvolume: de hoeveelheid bloed die per hartslag een hartkamer verlaat
De linkerharthelft: pomp zuurstofrijk bloed de weefsels en organen
De rechterharthelft: pompt zuurstofarm bloed de longen
De hartslagfrequentie is het aantal hartslagen per minuut. De hartfrequentie en slagvolume samen
bepaald de hoeveelheid bloed die een hart rondpompt
Dit is het hartminuutvolume (hartslagfrequentie x slagvolume). Het geeft aan hoeveel bloed er per
minuut het lichaam rondgaat (dit is in rust ongeveer 5L per minuut, 70 hartslagen x 70 ml)
AED
Het AED registreert de samentrekkingen van iemand zijn hart, dit gebeurt door een microprocessor
met een accu via elektroden op het lichaam
Op het moment dat de AED onregelmatigheden in de hartslag (defibrilleren) registreert, geeft de AED
een stroomstoot af, hierdoor stopt het hart even met pompen en ‘reset’ daarna
Als dit niet werkt (het hart helemaal stopt met kloppen) kan de arts nog wel een injectie met
adrenaline in de hartspier injecteren
Een hartinfarct: Er ontstaat een vernauwing in een kransslagader. Dit is de ader die de hartspier van
bloed voorziet dit leidt dan dus tot onvoldoende zuurstof naar een deel van de hartspier
Ecg
Een hartslag begint in boezems:
- De rechterboezem (deze ontvangt bloed uit beide holle aders)
- De linkerboezem (ontvangt bloed uit de longaders)
De sinusknoop: Een groep speciale spiercellen in de wand van de rechterboezem. De sinusknoop
geeft een elektrische prikkel af waardoor de spiervezels van de boezems samentrekken de
boezems verkleinen en persen het bloed de kamers in.
De av-knoop: groep speciale cellen in de wand tussen beide boezems.
De sinusknoop is het begin van het prikkelgeleidingssysteem van het hart. Dit systeem van
gespecialiseerde spiervezels leidt de elektrische prikkel uit de sinusknoop naar een tweede groep
speciale cellen in de wand tussen beide boezems, de AV-knoop
Vandaar leiden andere spiervezels de prikkel naar de onderkant van de kamers kamers trekken
naar boven toe samen en persen het bloed de slagaders in
Met elektrodes is de elektrische activiteit die ontstaat door het samentrekken en ontspannen van de
hartspier te meten, apparatuur maakt er een ecg van. Een ecg kun je hieronder zien:
De P top: het samentrekken van de boezems
De QRS-top: het krachtig samentrekken van de kamerwanden
De T-top: ontspannen van beide kamers
h
Hartinfarct: ontspanningsfase van de kamers begint te snel T-top begint te vroeg
, Herstel voor het hart
De kransslagader voorziet de hartspier van zuurstof en de kransslagaders zijn de eerste zijtakken van
de aorta
De kransaders voeren het zuurstofarme bloed rechtstreeks af naar de rechterboezem
Een kransslagader kan verstopt raken door vetachtige stoffen, bijvoorbeeld cholersterol, die een
plaque vormen aan de binnenkant van een bloedvat, als deze plaque heel groot wordt verstopt het
het hele bloedvat een infarct
Een dotterbehandeling kan een vernauwde kransslagader weer wijder maken. De arts gebruikt dan
een ballonnetje die hij vanuit de lies door de aorta naar de kransslagader in het hart duwt. Bij de
vernauwing blaast hij het ballonnetje op. De arts kan eventueel een metalen steunkousje of stent in
de slagader plaatsen om het bloedvat voortaan open te houden
Lukt deze operatie niet? een bypassoperatie: m.b.v. een stukje slagader uit de borstkas of een
beenader maakt de arts een nieuwe verbinding tussen de aorta en kransslagader
Bloedstroom door het hart
Het bloed in de holle aders is zuurstofarm en bevat veel CO2. Het bloed stroomt via de
rechterboezem de rechterkamer in: de vulfase (hartkleppen open, slagaderkleppen gesloten) Aan het
einde van de vulfase perst de rechterboezem het resterende bloed bij dat van de rechterkamer, die is
nu helemaal gevuld.
h
Tussen de boezems bevinden zich de hartkleppen: sterke vliezen die dankzij sterke peesdraden maar
in één richting open kunnen. Wanneer het bloed van de boezem naar de kamer stroomt staan de
hartkleppen open in de vulfase. Daarna trekt de kamer samen en duwt het bloed in de kamer de
hartkleppen dicht (het bloed kan nu niet terugstromen naar de boezem) de pompfase
(samentrekking kamers)
De rechterkamer perst het bloed de longslagader in. Deze splitst in twee takken: één voor de
linkerlong en één voor de rechterlong. In de longen geeft het bloed CO 2 af en neemt het O2 op.
Longaders voeren het O2-rijke bloed terug naar de linkerboezem van het hart.
Via de hartkleppen van de linkerharthelft gaat het bloed naar de linkerkamer, van waaruit de
linkerkamer het de aorta inpompt. Beide harthelften vullen tegelijkertijd en pompen ook tegelijk
Slagaderkleppen tussen de slagaders (longslagaders of aorta) en de kamers verhinderen dat het
bloed kan terugstromen naar de kamers
Openen en sluiten van kleppen
In de vulfase staan de hartkleppen open en zijn de slagaderkleppen dicht. Het bloed stroomt via de
boezems de kamers in. Bij het samentrekken van de boezems zijn de hartkleppen nog steeds open en
de slagaderkleppen dicht. Door het samentrekken van de kamers bij de pompfase neemt de druk in
de kamers toe de hartkleppen sluiten en de slagaderkleppen gaan open
In de ontspanningsfase neemt de druk in kamers af. De slagaderkleppen sluiten en de hartkleppen
gaan weer open en de vulfase
11.2
O2 ophalen, CO2 wegbrengen
De opname van O2 in het bloed vindt plaats in de duizenden haarvaten rond de longblaasjes van de
longen. Het bloed neemt O2 op en geeft CO2 af: gaswisseling
De longslagader voert vanuit de rechterkamer van het hart O2-arm bloed naar de longen. Na de
gaswisseling worden de haarvaten rond de longblaasjes steeds grotere bloedvaten die als longaders
de longen verlaten zuurstofrijke bloed komt terecht in linkerboezem kleine bloedsomloop
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Elsjeversteeg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80364 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen