Medische kennis module 2
Tractus respiratorius (ademhalingsstelsel)
Alle cellen in ons lichaam verbruiken energie, ze komen aan deze energie door glucose te
verbranden door middel van zuurstof (aerobe). Bloed wordt zuurstofrijk gemaakt door de longen.
Normale ademhaling voor iemand in rust is 10-20 (15 gemiddeld).
Anatomie en de opbouw van de luchtwegen:
- Bovenste luchtwegen: neus, mond, keelholte, sinussen
- Onderste luchtwegen: van trachea tot de alveoli
Diffusie oppervlakte van de alveoli (gasuitwisseling)
- Gasuitwisseling vindt hier plaats door middel van diffusie
Spieren leveren de arbeid voor het in- en uitademen (arbeid voor de verversing)
- De ademhalingsbewegingen, inspiratie en expiratie
- Onderbreking van het ademritme
Ventilatie (verversen van lucht)
- 0.35 liter verse lucht komt per inademing in de longblaasjes in rust
- Functionele residuele capaciteit (FRC) is de oude lucht in de logen en deze bedraag 2 tot 3
liter in rust
- In rust wordt 10% van de oude lucht aldus vervangen
Perfusie van de longen (doorbloeding van de longen)
- Hartminuutvolume
- Regionale verschillen
De ventilatie en de perfusie moeten met elkaar matchen
Regulatie van de ademhaling door het ademhalingscentrum
- Rekkingssensoren en chemosensoren via de n. vagus (input)
- Ademhalingscentrum (sensorverwerking en regulatie)
- In en uitademing, ademfrequentie en ademdiepte via n. phrenicus en nervi intercostales
(output)
Respiratie
Waarom is er ademhaling?
Doel: alle cellen van zuurstof te voorzien
- Opname zuurstof
Nodig voor oxidatie (verbranding) van voedsel, dat zorgt weer voor energie
- Afgifte van kooldioxide en andere afvalstoffen
Om de trachea zitten kraakbeenringen, aan de achterkant zijn deze open
Rechterlong heeft 3 longkwabben (lobus) en linkerlong heeft 2 longkwabben.
,Alveoli (diffusie)= longblaasjes
- 70 m2 in rust
- 100 m2 bij inspanning
- Gaswisseling tussen buitenwereld en binnenwereld (capillairen)
- In de longblaasjes vindt de uiteindelijke gaswisseling plaats (afgifte van CO2 en opname van
02)
In de longblaasjes
Gasspanning in de alveoli van O2
- De O2 spanning in de alveoli is 104 mmHg (hoge O2 spanning)
Gasspanning in de capillairen van O2
- Arteriële kant van de capillairen is de O2 spanning 40 mmHg
- Veneuze kant van de capillairen is de O2 spanning 104 mmHg
Gasspanning in de alveoli van CO2
- De CO2-spanning in de alveoli is 40 mmHg (lage CO2 spanning)
Gasspanning in de capillairen van CO2
- Arteriële kant van de capillairen is de CO2 spanning 45 mmHg
- Veneuze kant van de capillairen is de CO2 spanning 40 mmHg
O2 in het bloed
- O2 lost maar weinig vrij op in het bloedplasma:
0.3 ml O2/100 ml in het bloedplasma
- Grootste deel bindt zich aan het hemoglobine in de erytrocyten:
Ongeveer 20 ml O2/100 ml bloed is gebonden aan hemoglobine
HHb + o2 -> HbO2- + H+
CO2 in het bloed
- 10% is vrij opgelost in het bloedplasma
- 70% als HCO3- (bicarbonaat) in het bloed
- 20% in de erytrocyten aan het hemoglobine
HCO3- + H+ -> H2CO3 -> CO2+ H2O
In de weefsels
De CO2 spanning is relatief hoog in de weefsels, namelijk >45 mmHg. De O2 spanning is daar in
tegen relatief laag in de weefsels, namelijk <40 mmHg. Dit komt door:
- Er vindt diffusie plaats van laag naar hoog
- CO2 spanning in de capillairen is relatief laag
- De O2 spanning in de capillairen is relatief hoog
CO2 verdringt O2 van het Hb in de capillairen.
Hemoglobine
Hemo= bloed
,Glo(bul)ine= een groot 3D eiwit, die kan 4 zuurstof moleculen transporteren per eiwit.
Omdat zuurstof zelf niet goed kan oplossen, is hier hemoglobine voor nodig. Zuurstof bindt hier aan
vast en zo komt er co2 vrij.
Ademhaling
Bij inademing is diafragma plat (actief proces), de achterste tussenribspieren worden hiervoor ook
gebruikt
Bij buikademhaling worden de tussenribspieren gebruikt (passief proces)
Regulatie (van de ademhaling)
Gaswisseling= verversen van de lucht
- Dit gebeurt in de hersenstam
H+ zorgt ervoor dat het bloed zuur wordt
Onze ademprikkel wordt bepaald door het aantal koolstofdioxide dat aanwezig is.
pH arterieel ↓↓ zuur ↑↑
- 30%= perifere chemoreceptoren in de aorta en de carotis registreren een verlaagde pH
- 70%= chemoreceptoren in hersenstam registreren een verlaagde pH in hersenvloeistof ->
geven signaal aan ademhalingsspieren -> ventilatie neemt toe -> arteriële pCO2 en dus pH
normaliseren
Maat voor luchtwegobstructie
Tiffenau index (TI)= FEV1/VC
- FEV1, Forced Expiratoire Volume
- De hoeveelheid lucht die in 1 seconde kan worden uitgeademd
- VC is de vitale capaciteit, bij de man is dit 4500 ml en bij de vrouw 3500 ml.
Normale tiffenau index (TI)
- Bij gezonde jongvolwassenen bedraagt deze ratio 83%
- Bij ouderen neemt deze ratio geleidelijk af tot 70%
Bij COPD is er sprake van luchtwegobstructie bij een TI < 70%
Het is een chronische progressieve aandoening met toenemend irreversibele bronchusafwijkingen.
CARA (chronische aspecifieke respiratoire aandoening) houdt in:
- Verouderde term (maar wordt nog wel veel gebruikt)
- Omvat chronische bronchitis, emfyseem en astma
- Astma wordt tegenwoordig apart geclassificeerd
Symptomen van COPD zijn:
- Langdurig hoesten (productief/prikkelhoest)
- Opgeven van sputum (slijm)
- Dyspnoe (kortademig bij inspanning, maar later ook in rust)
- Periode van exacerbaties (verergering)
- Vaak recidiverende infecties, dit leidt tot steeds slechtere longfunctie
- Bemoeilijkte uitademing
- Cyanose (blauwe verkleuring), dit kan perifeer/centraal zijn
- Tonvormige thorax
Risicofactoren:
- Roken
- Luchtvervuiling
- Genetische aanleg
Onderzoek:
- Spirometrie: de afname van vitale capaciteit, obstructie
Behandeling:
- Beste effect is het stoppen met roken
- Voornaamste medicatie zijn langwerkende bronchusverwijders
- Corticosteroïden bij meer dan 2 exacerbaties/jaar op proef
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laura35. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
