Recht leerdoelen periode 1 en periode 2
Week 1:
Kan de verschillende indelingen van het recht benoemen en kan deze hanteren:
Het wordt onderverdeeld in publiekrecht en privaatrecht:
Publiekrecht: tussen de overheid en de burgers en tussen de overheidsorganen onderling,
- Staatsrecht: hoe de overheid georganiseerd is
- Bestuursrecht: regels waar de overheid zich aan moet houden bij nemen van
besluiten
- Strafrecht: strafbare feiten
- Internationaal recht: EU, verdragen
Privaatrecht: tussen de burgers onderling.
Kan de verschillende rechtsbronnen benoemen:
- Wetgeving: wetboeken, AMvB, apv’s, etc
- Verdragen: EU of VN
- Jurisprudentie
Kan beschrijven hoe wetgeving in Nederland tot stand komt:
Voorbereiding wetsvoorstel op ministerie wordt besproken in de ministerraad Raad
van State komt met advies voorstel wordt behandeld in Tweede Kamer stemming in
Tweede Kamer en eventuele aanpassingen stemming in de Eerste Kamer koning en
minister ondertekenen voorstel wet treedt in werking na publicatie
Staten-Generaal/parlement: eerste en tweede kamer samen
Regering: koning + ministers
Kabinet: ministers + staatsecretarissen
Kan uitleggen wat grondrechten zijn:
Grondrechten verzekeren de persoonlijke vrijheid en een menswaardig bestaan van burgers
en beperken het ingrijpen van de overheid.
Heeft kennis van de organisatie van de rechtspleging in Nederland:
11 rechtbanken, 4 gerechtshoven en 1 hoge raad.
Rechtbank: kantonrechters, strafrechters, politierechters, bestuursrechters en
kinderrechters. Meervoudige en enkelvoudige kamer en een economische kamer.
Gerechtshof: 3 rechters.
Hoge raad: 3 rechters. Cassatie: zaak niet meer opnieuw behandeld, maar gekeken of juiste
procedures in acht zijn genomen.
,Week 2:
Kan een omschrijving geven van het gezondheidsrecht.
Het gezondheidsrecht is het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de zorg voor de
gezondheid en de toepassing van overig burgerlijk, bestuurs- en strafrecht in dat verband.
Kent de verschillende functies van het gezondheidsrecht.
Bescherming van personen: recht op privacy, onaantastbaarheid van het lichaam
Ordenen van de zorg: welke instellingen en beroepen staan we toe en wat mogen ze.
Kent de bronnen van het gezondheidsrecht.
Wetten, verdragen en jurisprudentie.
Kan het belang van grondrechten voor het gezondheidsrecht aangeven.
Grondrechten beschermen burgers tegen macht van de overheid, en zorgen voor de nodige
voorzieningen voor de burgers.
Voorbeelden
- Klassieke grondrechten: de burgerlijke en politieke rechten. Dit zijn onder andere het
kiesrecht, vrijheid van meningsuiting, recht op privacy, godsdienstvrijheid en
het discriminatieverbod.
- Sociale grondrechten: de economische, sociale en culturele rechten. Dit zijn onder
andere het recht op huisvesting, sociale zekerheid, gezondheidszorg en onderwijs.
Kent de rechtspleging in het gezondheidsrecht.
Regionale tuchtcolleges en een centraal tuchtcollege, geschillencommissie en
zorginstellingen, klachtencommissies, scheidsgerecht gezondheidszorg
Week 3:
Kent de drie soorten aansprakelijkheid.
Civielrechtelijke aansprakelijkheid: relatie tussen (rechts)personen (burgers)
Strafrechtelijke aansprakelijkheid: relatie tussen de gemeenschap en (rechts)personen
Tuchtrechtelijke aansprakelijkheid: relatie tussen professionals/beroepsgenoten
Weet wat civielrechtelijke aansprakelijkheid inhoudt.
Regelt de relatie tussen burgers onderling. Een persoon is civielrechtelijk aansprakelijk als
een ander door diens verwijtbare fout schade heeft geleden.
Er moet wel een relatie (causaal verband) zijn tussen de schade en de gebeurtenis
waardoor de schade ontstaan is.
Weet welke gronden er zijn voor materiële en immateriële schadevergoeding.
Materiële schade (vermogensschade geld)
- Geleden schade reparatie
- Gemiste/gederfde inkomsten
- Onkosten huur berekenaar geleden schade
Immateriële schade (smartengeld)
- Lichamelijk letsel
, - Aantasting eer en goede naam
- In zijn persoon aangetast
Gronden voor schadevergoeding
- Het niet nakomen van een verbintenis uit een overeenkomst (wanprestatie)
o Geneeskundige behandelingsovereenkomst
o Inspanningsverbintenis: verwachting van voldoende inspanning in een bepaalde
functie
o Resultaatsverbintenis: op een bepaald moment een bepaald resultaat opgeleverd
hebben
- De onrechtmatige daad wettelijke aansprakelijkheid
o Inbreuk op een recht
o Een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens
ongeschreven recht in een maatschappelijk verkeer onbehoorlijk is
o Geen rechtvaardigheidsgrond
- Relativiteitseis De schade moet wel passen bij de norm die geschonden is
- Causaal verband verband tussen gebeurtenis, gedrag, de daad en de schade die is
ontstaan
Weet hoe de aansprakelijkheid van ziekenhuizen geregeld is.
In de wet WBGO is bepaald dat als er aansprakelijkheid is ontstaan door een ingreep in een
ziekenhuis, dan is het voor de patiënt niet nodig om uit te zoeken wie nou de fout gemaakt
heeft het ziekenhuis kan centraal aangesproken worden.
Weet wat strafrechtelijke aansprakelijkheid inhoudt.
Art 16 GW: Geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan voorafgegane wettelijke
strafbepaling: je kan niet achteraf iemand strafbaar stellen, het moet al in de wet staan,
anders is het niet strafbaar: tot voor kort appen op de fiets.
Er zijn twee soorten strafbare feiten: overtredingen en misdrijven.
Weet hoe het strafproces is georganiseerd.
- Gewone rechter: strafechter
- Proces van de staat tegenover de verdachte
- Het OM OvJ vervolgt de strafbare feiten
- Verdachte wordt bijgestaan door raadsman
- Plaats voor het slachtoffer mag ook het woord voeren
Daarna volgt een vonnis (rechtbank) of een arrest (HR of Hof), dit kan zijn:
- Vrijspraak niet wettig en overtuigend bewijs
- Ontslag van rechtsvervolging strafuitsluitingsgronden (overmacht, noodweer etc.)
- Veroordeling wettelijk en overtuigend bewezen
, Ook kan de strafrechter een uitspraak doen over de schadevergoeding (eerder moest hier
nog een apart proces voor aangevraagd worden bij de civielrechter) civielrechtelijke
vordering.
Weet welke straffen en maatregelen er zijn.
Straffen leed toebrengen
- Hoofdstraffen: gevangenis, hechtenis, boete, taakstraf
- Bijkomende straffen: bv. Ontzetting uit beroep
Maatregelen terug laten keren naar samenleving/bescherming
- TBS
- Plaatsing psychiatrisch ziekenhuis
- Plaatsing in inrichting voor stelselmatige daders (verslaving)
Weet welke delicten in de praktijk van de gezondheidszorg voorkomen.
Strafbare feiten in de gezondheidszorg:
- Moord en doodslag
- Euthanasie
- Hulp bij zelfdoding
- Afbreking van zwangerschap
- Dood of zwaar letsel door schuld
- Valse geneeskundige verklaring
- Ontucht met patiënten
- Schending beroepsgeheim
Week 4:
Kent de algemene doelstellingen van de wet BIG.
- Garanderen van de kwaliteit van de beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg
zorgen dat mensen die er werken een goede kwaliteit kunnen garanderen, door
bijvoorbeeld opleiding en vakbekwaamheid.
- Keuzevrijheid van de patiënt patiënten kunnen zelf kiezen waar ze naartoe willen.
Kan de opzet van de wet schetsen.
WUG (wet op de uitoefening op de geneeskunst, 1865): geneeskunst was zaak van
universitair opgeleide artsen.
Wet BIG (Wet op beroepen in de individuele gezondheidszorg, 1997): bedoelt om iedereen
handelingen op het gebied van de individuele zorgt te laten verrichten m.u.v. voorbehouden
handelingen (handelingen die alleen door een deskundige uitgevoerd mogen worden in
verband met risico’s).
Weet hoe de registratie en titelbescherming van beroepen in de Wet BIG geregeld is.
- Titelbescherming voor een beperkt aantal beroepsgroepen: duidelijkheid
beroepsbeoefenaren aan publiek en verzekeraars op welk gebied zij daadwerkelijk
deskundig zijn.
- Beroepsbeoefenaar moet voldoen aan een aantal wettelijke eisen, de belangrijkste
eisen hebben betrekking op de opleiding.
