UITGEBREIDE SAMENVATTING Mens & recht - H7,8,11,12.1, 12.3, 13.1 t/m 13.1.2 en par 13.2 - Leerjaar 2 - 10e druk - Bunthof en Visscher
Heel veel succes met leren een laat gerust een recensie achter :)
Samenvatting Recht periode 2
Inhoud
De leerdoelen algemeen........................................................................................................................2
Hoofdstuk 7 Samenlevingsvormen en scheiding....................................................................................3
Hoofdstuk 8 Ouderschap en gezag.......................................................................................................11
Hoofdstuk 11 Werken...........................................................................................................................22
Hoofdstuk 12 Sociale zekerheid bij ziekte en arbeidsongeschiktheid (12.1 en 12.3)............................32
Hoofdstuk 13 Sociale zekerheid bij werkloosheid, werk en ouderdom (par. 13.1 t/m 13.1.2 en par.
13.2).....................................................................................................................................................41
1
,De leerdoelen algemeen
1. De student heeft kennis van de juridische kaders die een rol spelen bij hulp en dienstverlening
aan cliënten en past deze toe in een of meerdere concrete casussen;
2. De student heeft kennis van de wet- en regelgeving op gebied van de sociaaljuridische hulp- en
dienstverlening en past deze toe op een concrete casus;
3. De student ontrafelt een concrete situatie en analyseert wat het probleem is en onderscheidt
daarin de juridische elementen van de persoonlijke elementen;
4. De student geeft aan binnen welk rechtsgebied een juridisch probleem thuishoort en benoemt
de belangrijke rechtsregels van deze verschillende gebieden;
5. De student kan verbetermogelijkheden van een cliënt of een cliëntgroep benoemen op
verschillende juridische terreinen, onder meer, het personen- en familierecht, het sociaal
zekerheidsrecht en arbeidsrecht.
6. De student kan een cliënt of cliëntgroepen in problematische situaties naar de juiste instanties
en deskundigen op sociaaljuridisch gebied verwijzen.
7. De student signaleert de ontwikkelingen op sociaaljuridisch gebied en onderzoekt welke
betekenis het heeft voor de rechtspositie voor de cliënt en cliëntgroep.
2
,Hoofdstuk 7 Samenlevingsvormen en scheiding
7.1 Personen- en familierecht algemeen
De personen- en familierechten staan in het burgerlijk recht. Zij vallen onder de mensenrechten. Er
zijn veranderingen ontstaan, zoals het homohuwelijk of naamgeving (naam van de vrouw
aannemen).
7.2 Algemene begrippen
- Persoonlijkheid: Volgens de wet is een persoon iemand die rechten en plichten heeft.
Persoonlijkheid ontstaat door geboorte, een doodgeboren kind heeft geen persoonlijkheid. Je
hebt recht vanaf het moment dat de baby in de buik zit. Dit recht houdt het echter alleen als de
baby levend is geboren. De baby is een rechtssubject, het kan zijn rechten en plichten nog niet
uitoefenen. Wanneer moeder een gevaar is voor de ongeboren baby komt er prenatale
ondertoezichtstelling. Wanneer je overlijdt verlies je je persoonlijkheid.
- Bloedverwantschap en aanverwantschap: Onder bloedverwantschap wordt verstaan de
betrekking die bestaat tussen personen die rechtstreeks van elkaar afstammen (rechte lijn) of die
een gemeenschappelijke stamvader of stammoeder hebben (de zijlijn). Bloedverwant is dus
familie, je biologische verwantschap. Een juridische bloedverwantschap is bloedverwantschap
die ontstaat ten gevolge van een juridische relatie die tot stand is gekomen, bv. adoptie.
Grootouder, moeder en kind vormen een bloedverwant in rechte lijn. Bloedverwanten in de
zijlijn zijn personen die van een gemeenschappelijke stamvader of -moeder afstammen, bv. een
oom of nichten. Aanverwantschap ontstaat alleen door het huwelijk en het geregistreerd
partnerschap, het is aangetrouwde familie, bv. schoonmoeder.
- Naamrecht: In de keuze van de voornamen van hun kind zijn de ouders vrij als ze maar geen
ongepaste voornaam kiezen of een voornaam die hetzelfde is als een bestaande achternaam.
Dit laatste kan weer wel als de achternaam ook een gebruikelijke voornaam is. De ambtenaar van
de burgerlijke stand stelt vast of een voornaam ongepast is of al bestaat als achternaam.
Ouders kunnen ook kiezen tussen de achternaam van moeder of vader. Wanneer één van de
ouders uit beeld is, maar het kind draad zijn naam. Kan je deze achternaam wijzigen. Een
stiefouder moet minimaal 3 tot 5 jaar zorgen voor een kind voordat het de naam mag wijzigen.
Wanneer je trouwt mag je je eigen achternaam aanpassen en de naam van de partner dragen of
beide.
- Woonplaats: het hebben van een woonplaats is nodig voor het uitoefenen van rechten en
plichten. Het kind heeft een afhankelijke woonplaats, de woonplaats van de gezaghebbende
ouder. Het is van belang te weten welke woonplaats iemand heeft, omdat deze:
o De relatieve competentie van de rechter bepaalt;
o Bepaalt welke gemeente verantwoordelijk is voor jeugdhulp aan ouders en jeugdigen;
o Bepaalt waar een dagvaarding moet worden uitgebracht.
- Ambtenaar van de burgerlijke stand: de ambtenaar van de burgerlijke stand beschikt over de
bevoegdheid om gegevens te verifiëren, dit kan gaan over bv. geboorte, huwelijk of overlijden.
3
, Ook kan hij een akte weigeren wanneer er niet voldoende informatie is. De ambtenaar van de
burgerlijke stand is onderdeel van het college van burgemeester en wethouders.
7.3 samenlevingsvorm
- Huwelijk: het huwelijk ontstaat volgens de wet alleen in zijn burgerlijke betrekkingen (tussen
burgers onderling). Wanneer je voor de wet bent getrouwd zijn er wettelijke gevolgen aan
gebonden. Je mag pas trouwen voor de kerk wanneer je al wettelijk bent getrouwd. Wettelijke
vereisten en gevolgen:
o Huwelijksvereisten: mensen kunnen pas trouwen als ze aan alle eisen voldoen:
Partners moeten 18 jaar of ouder zijn.
De geestvermogens van een partner mogen niet zodanig gestoord zijn, dat deze niet in
staat is zijn wil te bepalen of de betekenis van zijn verklaring te begrijpen.
Partners moeten beiden ongehuwd zijn en mogen geen geregistreerd partnerschap
hebben gesloten met een ander.
Partners mogen niet elkaars bloedverwant in de rechte lijn of elkaars broer en zus zijn,
het gaat niet alleen om juridische bloedverwanten maar ook om biologische
bloedverwanten. Deze regel betekent dat het verbod ook geldt voor halfbroers en
halfzussen. Als kinderen in het gezin elkaars broer en zussen zijn door adoptie, dan kan
de minister van Justitie en Veiligheid ontheffing, oftewel huwelijksdispensatie geven van
het verbod.
Partners mogen ook niet elkaars bloedverwant in de derde en vierde graad in de zijlijn
zijn. Deze regel betekent dat het verbod geldt tussen neef en nicht en tussen een
oom/tante en neef/ nicht. Als aanstaande echtgenoten bij de ambtenaar van de
burgerlijke stand ieder een beëdigde verklaring afleggen waarin ze aangeven dat er
sprake is van vrije toestemming, dan wordt het verbod opgeheven.
Het huwelijk komt te vervallen wanneer het gaat om een dwangsituatie
(huwelijksdwang, bv. uithuwelijken).
o Melding van huwelijk: de melding van het voorgenomen huwelijk (de bekendmaking) moet
minimaal twee weken van tevoren plaatsvinden. De huwelijksbescheiden worden dan
gecontroleerd, dit zijn geboortegegevens, bewijs van een echtscheiding van een eerder
huwelijk en indien vereist toestemming bijvoorbeeld van een curator.
o Formaliteiten bij het sluiten van het huwelijk: een formaliteiten van het huwelijk is, de
verklaring (het ja-woord) met als bevestiging een akte dat is opgesteld door de ambtenaar
van de burgerlijke stand.
o Rechtsgevolgen van het huwelijk: belangrijke rechtsgevolgen:
Echtgenoten kunnen elkaars achternaam gebruiken als zij dat wensen.
Echtgenoten zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd. Zij zijn verplicht
elkaar het nodige te verschaffen.
Echtgenoten zijn naar elkaar verplicht de tot het gezin behorende minderjarige kinderen
te verzorgen, op te voeden en zorg te dragen voor de kosten.
Echtgenoten staan in een familierechtelijke betrekking met de kinderen die zijn geboren
in het huwelijk en oefenen van rechtswege (direct) het gezag over de kinderen uit. Dit
geldt ook voor twee vrouwen die een huwelijk zijn aangegaan. De voorwaarde is wel dat
het kind is verwekt door een kunstmatige donorbevruchting met gebruik van een
anonieme donor. Als er sprake is van een bekende donor, dan kan de duomoeder alleen
juridisch ouder worden door erkenning of adoptie.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper luciehgn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
