Deze samenvatting bevat de volledige cursus van de cursus "strafrecht en strafprocesrecht voor bachelors", 13de herziene editie 2020. De niet-te-kennen gedeelten zijn er niet in opgenomen.
Met deze samenvatting van de eerste keer geslaagd.
Strafrecht en
Strafprocesrecht
Prof. Michele Panzavolta
,Inhoud
Deel I: Introductie....................................................................................................................... 2
Deel II: De strafwet ................................................................................................................... 11
Deel VI: De strafrechtelijke sancties ......................................................................................... 54
Deel VII: De straftoemeting ...................................................................................................... 72
Deel VI: Hoofdstuk 3: Strafrechtelijke beveiligings- of beschermingsmaatregelen .................. 87
Deel III: Vorderingen die ontstaan uit een misdrijf .................................................................. 89
Deel IV: De rechtspleging in de onderzoeksfase .................................................................... 111
Deel V: De rechtspleging in de fase van het vonnisgerecht ................................................. 188
Deel VIII: De uitspraak ............................................................................................................ 227
Deel IX: De rechtsmiddelen .................................................................................................... 236
Deel XI: Toepassing van de strafwet naar de plaats ............................................................... 248
Deel XII: Het toepassingsgebied van de strafwet in de tijd .................................................... 250
Deel XIII: Beletselen voor de normale uitoefening van de strafvordering, de burgerlijke
vordering of de uitvoering van de sanctie .............................................................................. 253
Deel XIV: Toezegging wegens het afleggen van een verklaring (spijtoptantenregeling) ........ 268
1
,DEEL I: INTRODUCTIE
Hoofdstuk 1: Wat is strafrecht?
1.1. Het verschijnsel “strafrecht”
Strafrecht gaat om misdrijven en misdadigers, politie, procureurs, rechters, rechtbanken en
hoven en slachtoffers. Het is een werktuig om buitensporige en contraproductieve
wraakprocessen onder controle te brengen. Het bestaat uit twee dimensies:
1. Instrumentele dimensie – maatschappelijke ordening en sociale controle)
2. Rechtsbeschermingsdimensie – rechtsnormen leggen de ordenings- en
controlebevoegdheid aan banden
1.2. Het begrip “strafrecht”
Strafrecht heeft een definitieprobleem omdat het moeilijk is om grenzen te trekken rond het
begrip. De definitie dat in dit vak wordt gebruikt, is slechts een onderdeel van het positief
strafrecht en heeft slechts een didactische waarde.
Strafrecht in de ruime zin is het geheel van rechtsregels die
• Bepalen onder welke voorwaarden de overheid voor specifieke gedragingen,
specifieke sancties kan opleggen en uitvoeren
• Omschrijven waaruit deze gedragingen en sancties bestaan
• Voorschrijven op welke wijze de daartoe bevoegde instanties hun recht om sancties
op te leggen en uit te voeren voor deze gedragingen moeten uitoefenen
Materieel strafrecht
• De rechtsnormen die bepalen wie, waarvoor, wanneer iets strafbaar is en waarom en
welke sanctie opgelegd kan worden
• Gaat over zaken die niet mogen
• Bestaat uit 3 elementen
o Wat moet strafbaar zijn? (Misdrijven)
o Wie moet gestraft worden? (Misdadigers)
o Wanneer moet iemand gestraft worden voor iets wat strafbaar is?
(Voorwaarden voor individuele aansprakelijkheid en strafrechtelijke sancties)
2
, Formeel strafrecht
• De regels over het verloop van het strafproces
• De strafprocedure, de strafvordering, strafrechtspleging, tenuitvoerlegging en
rechtshulp
• Gaat over wat er gedaan moet worden als er een misdrijf gepleegd is
• We gaan alleen mensen straffen die iets hebben gedaan en die een slechte keuze
gemaakt hebben. Er moet dus ergens een subjectief element zijn.
o Er moeten dan ook mensen geselecteerd worden die nagaan of iemand de
wet geschonden heeft (politie en rechters)
• Voor en tijdens het verloop van strafprocesrecht: beklaagden, beschuldigden,
verdachten
• Na het proces en bij veroordeling (bij geen rechtsmiddelen): misdadiger
Hoofdstuk 2: Codificatie
Codificatie = alle wetten staan in 1 boek, maar dit is geen absolute regel. Het geeft
duidelijkheid, maar wordt steeds meer vervuild door recente wetten.
Het Belgisch strafwetboek bestaat uit een algemeen deel (boek I) en een specifiek deel (boek
II). Boek I bevat de fundamentele regels die van toepassing zijn op alle misdrijven. Boek II
bevat de specifieke misdrijven.
2.1. Het Belgisch strafwetboek
Wortels van het huidige strafrecht
• Modern strafrecht – Verlichting
o Montesquieu, Voltaire, Bentham, Feuerbach, Beccaria
o Rationaliseren, humaniseren en willekeur vermijden
• Oorsprong van klassieke school van strafrechtsdenken
o Homo economicus met vrije wil
o Strafrecht als laatste redmiddel – utilitarisme
o Aandacht voor criminele feiten (meer dan voor daders)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JLVH. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,09. Je zit daarna nergens aan vast.
