In deze samenvatting wordt eerst ingegaan op de Duitse Keizerrijk. Er wordt kort besproken hoe dit in elkaar zat en wie er aan de macht was. Daarna komen de oorzaken van de Eerste Wereldoorlog naar voren. Hier wordt ook het verloop van de Eerste Wereldoorlog besproken. Vervolgens wordt er verteld h...
Historische context: Duitsland 1871-1945
Par. 1: Het Duitse Keizerrijk:
Duitsland bestond eerst uit veel kleine staten. De rijkskanselier (leider van de regering) van
Pruisen, Otto van Bismarck, bracht deze staten bijeen door de Frans-Duitse oorlog (1870-1871)
Op 18 januari 1871 werd Duitsland tot het Duitse keizerrijk geroepen in het paleis van Versailles,
omdat daar niet 1 van de Duitse staten werd bevoordeeld. Hierbij werd de koning van Pruisen,
Wilhelm I, uitgeroepen tot keizer en werd Bismarck de rijkskanselier.
Duitsland had een kiesdistrictenstelsel met stemrecht voor iedereen. Het volk stemde op een
afgevaardigde voor de Rijksdag (de volksvertegenwoordiging).
De keizer had de grootste macht. De keizer mocht de rijkskanselier benoemen of ontslaan en was
de opperbevelhebber van het leger. De Rijksdag had beperkte macht. De Rijksdag kon door de
Rijkskanselier en Bondsraad ontbonden worden. De regeringen van de deelstaten hadden invloed
op het bestuur van het rijk. De bondsraad werd gevormd door de afgevaardigden van de
deelstaten.
De belangrijkste politieke stromingen waren de:
Conservatieven en nationaal-liberalen vooral hogere laag van de bevolking
De Centrumpartij vooral aanhang onder de katholieke bevolking.
De socialisten aanhang van industriearbeiders.
Lagen van de bevolking:
Adel, officieren en
hoge ambtenaren
Grote fabrikanten en bankiers
Werknemers in de dienstensector, lagere ambtenaren,
kleine ondernemers, chefs van afdelingen van grote
ondernemingen
Boeren, arbeiders in de landbouw en de industrie, lagere ambtenaren
Door de snelle industrialisatie was het Duitse keizerrijk een politieke, militaire en economische
grootmacht geworden. Bismarck was wel tevreden, maar vond dat er rondom Duitsland veel
andere grootmachten waren. Hij voerde daarom een alliantiepolitiek. Dit was een soort
vriendjespolitiek om zo het bestaande machtsevenwicht te handhaven.
Een voorbeeld hiervan is het Congres van Berlijn in 1878. Daar loste Bismarck de problemen op
de Balkan op. In 1884 was de Conferentie van Berlijn, waar Afrika werd verdeeld.
In 1888 kwam Wilhelm II aan de macht. Hij had soms wat autocratische trekjes en ontsloeg
Bismarck. Hij voerde een weltpolitik, wat inhoudt dat het Duitse rijk d.m.v. stevige gevechten land
, Rajiv Dewnath V6
Geschiedenis SE
kreeg. Dit was meer gericht op het overzees imperialisme. Zo werd er een Vlootwet van 1898
aangenomen, waarbij er oorlogsvloten mochten worden gebouwd in het Duitse rijk. Hiermee
moesten Groot-Brittannië en Frankrijk verslagen worden. Deze groeiende nationale ambities
leidde wel tot een sterke economische groei en toenemende militarisme. Wilhelm II gebruikte de
prentbriefkaart als een belangrijk politiek propagandamiddel.
Par. 2: De Eerste Wereldoorlog:
Dieper liggende oorzaken:
Militarisme Toenemende militarisme vergrootte de kans op oorlog. Een oorlog werd gezien
als een middel om macht en invloed veilig te stellen. Oorlog werd ook als een bruikbaar middel
gezien om de belangen van het vaderland te dienen.
Imperialisme Dit leidde tot conflicten tussen Engeland, Frankrijk en Duitsland. Ze wilden
allemaal het overwicht hebben. Frankrijk en Engeland hadden het na een tijdje weer goed met
elkaar, Duitsland met niemand.
Nationalisme Door nationalisme wilden sommige volken revanche voor een nederlaag. Zo
wilden sommige Fransen revanche voor de nederlaag in de Frans-Duitse oorlog.
Bewapeningswedloop Regeringen gingen steeds meer geld uitgeven aan de versterking van
hun leger. Zo ontstond er een bewapeningswedloop. En deze bewapeningswedloop versterkte
weer de vrees voor elkaar.
Bondgenootschappen vergroten de kans op conflicten Hierdoor gedroegen regeringen zich
onvoorzichtiger. Onenigheid tussen twee landen kon makkelijk uitgroeien tot een groot conflict,
doordat beide landen bondgenoten hadden. Bondgenootschap Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en
Italië was de Triple Alliantie. Die van Engeland, Frankrijk en Rusland was de Triple Entente.
Directe oorzaken van de Eerste Wereldoorlog:
Moordaanslag in Sarajevo op Oostenrijke troonopvolger Frans Ferdinand en zijn vrouw
zouden de troon opvolgen in Oostenrijk-Hongarije. Toen zij in Bosnië waren, werden zij daar
vermoord door de Serviërs. De Serviërs wilden namelijk afhankelijkheid van de Oostenrijk-
Hongaars bestuur. De Serviërs behoorden toen tot de nationalistische groep: de zwarte hand.
De moord leidt tot een wereldoorlog De moord zou leiden tot een wereldoorlog
Oostenrijk-Hongarije wilde dat Servië niet meer zou bemoeien met de Slavische nationalisten
Er was hierdoor een kans dat de Slavische nationalisten hulp zouden roepen van Rusland
Oostenrijk-Hongarije wist dit en zoekt steun bij Duitsland Duitsland geeft steun en samen
geven zij harde eisen aan Servië Servië kreeg ook steun van Rusland en verwierpen deze eisen
Oostenrijk-Hongarije verklaard oorlog aan Servië Centralen en Geallieerden staan tegenover
elkaar.
Verloop van de oorlog:
De bevolking was in het begin enthousiast en aangemoedigd door de regeringsleiders en pers.
Dit kwam ten eerste omdat nationalisme en militarisme de vaderlandsliefde en de strijd
aanwakkerde. Ten tweede was men overtuigd van eigen superioriteit. Iedereen dacht dat ze
zouden winnen.
De Duitse opperbevelhebber stelde het Von Schlieffenplan in. De bedoeling was om de sterke
Franse verdediging aan de Frans-Duitse grens te omzeilen. Ze gingen hierom door België om zo
Frankrijk binnen te vallen. Dit moest snel gebeuren, omdat in het oosten de Russen ook in actie
kwamen tegen de Duitsers.
Von Schlieffenplan mislukte door:
1. Sterke tegenstand van de Belgen De Belgische tegenstand ergerde de Duitse
opperbevelhebber. De Duitsers hadden toen veel dingen in België gesloopt en mensen vermoord,
omdat ze boos waren.
2. Deel van de Duitse troepen moet naar het Oostfront De oorlog bij Frankrijk liep traag, terwijl
Rusland aan het oosten al aandrong. Hierdoor moesten veel soldaten naar het Oostfront.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Rajiv410. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
