Samenvatting van het vak verpleegkundige & medische kennis. Alle leerdoelen zijn uitgewerkt met behulp van het boek/hoorcolleges/werkcolleges en de ELO. Zeer complete samenvatting
VERPLEEGKUNDIGE EN MEDISCHE KENNIS
Samenvatting 3.1
,WEEK 1
MEDISCHE KENNIS
Ontwikkeling: de geleidelijke verandering van lichaamsdelen en fysiologische kenmerken
tijdens de periode van bevruchting tot volwassenheid.
- De vorming van verschillende celtypen bij dit proces heet differentiatie.
De ontwikkeling begint bij de bevruchting, of de conceptie, wanneer de mannelijke en
vrouwelijke gameet samensmelten.
- Embryonale ontwikkeling: processen die plaatsvinden tijdens de eerste twee
maanden na de bevruchting.
o Embryologie: het bestuderen van deze processen in het ontwikkelende
organisme of embryo
- Foetale ontwikkeling van de 9e week tot de geboorte. Na twee maanden wordt het
embryo in ontwikkeling een foetus.
- De prenatale ontwikkeling -> embryonale + foetale ontwikkeling
- Postnatale ontwikkeling: begint bij de geboorte en gaat door tot na de volwassenheid
Erfelijkheid: de overdracht van genetisch bepaalde kenmerken van generatie op generatie
Genetica: het bestuderen van de mechanismen die verantwoordelijk zijn voor de overerving.
Proces van bevruchting
Bevruchting: smelten 2 haploïde gameten (23 chromosomen) met elkaar. Hierdoor ontstaat
een bevruchte eicel of zygote (46 chromosomen).
- Spermacellen dragen alleen mannelijke chromosomen bij
- Een vrouwelijke gameet levert alle celorganellen, voedingsstoffen en de genetische
programmering om de ontwikkeling van het embryo gedurende ongeveer een week
na de bevruchting te ondersteunen.
Capacitatie: natuurlijk proces dat zaadcellen doormaken als zij baarmoederslijmvlies
passeren.
1. Eicel bij ovulatie
o Bij ovulatie komen een secundaire oocyt en het eerste poollichaampje vrij:
beide zijn omgeven door de corona radiata.
o De oocyt bevindt zich in de metafase van de meiose II
o Eicel in latente toestand
2. Bevruchting en activering oocyt
o Enzymen uit het acrosoom van verscheidene spermacellen maken openingen
in de corona radiata.
o Daarna maakt 1 enkele spermacel contact met de membraan van de eicel
o De membranen versmelten waardoor de eicel wordt geactiveerd
o De meiose wordt voltooid
3. Vorming pronucleus begint
, o De spermacel wordt opgenomen in het cytoplasma
o De vrouwelijke pronucleus ontstaat
4. Vorming spoelfiguur en voorbereiding op klievingsdeling
o De mannelijke pronucleus ontstaat
o Spoeldraden verschijnen in voorbereiding op de eerste klievingsdeling
5. Amfimixis vindt plaats en de klievingsdeling begint
o Metafase van eerste klievingsdeling
o Amifiximis: versmelten mannelijke en vrouwelijke pronucleus
6. Cytokinese begint
o Ongeveer 30 uur na de bevruchting is de eerste klievingsdeling bijna voltooid.
Pronucleus: kern van geslachtscel voor bevruchting
Amfimixis: generatieve voorplanting door bevruchting
Eerste trimester: vroegste delingen, innesteling en placentatie
Gestatie/zwangerschap is de periode waarin de prenatale ontwikkeling plaatsvindt.
- Eerste trimester (<16 weken)
o Periode van de embryonale en foetale ontwikkeling
o Hier ontstaan de belangrijkste orgaanstelsels.
- Tweede trimester (16 tm 27
weken)
o De ontwikkeling van de
organen en orgaanstelsels
tot deze bijna zijn volgroeid
o De lichaamsverhoudingen
veranderen
o Foetus groeit.
o Omnion omgeeft foetus.
Groeit sneller dan
omringende placenta.
o Als oppervlak amnion tegen
binnenste oppervlak van
chorion aanligt, vergroeien deze lagen.
- Derde trimester (>28 weken)
o Snelle groei van de foetus
o Vroeg in dit trimester worden de orgaanstelsels volledig functioneel.
Klievingsdelingen
= reeks celdelingen die onmiddellijk na de bevruchting beginnen.
- Hier worden steeds meer genetisch identieke dochtercellen gevormd die elk steeds
kleiner worden: blastomeren.
- Zygote -> pre-embryo.
- Morula: na 3 dagen een massief bolletje
- Na 2 dagen naar de baarmoeder
o Blastomeren -> blastocyten.
, o De buitenste laag: trofoblast
Deze cellaag biedt voeding voor het ontwikkelen van het embryo.
o Embryoblast -> embryo
- De blastocyte komt in contact met vloeistof in de baarmoeder
Vloeistof: glycogeen, voorziet de blastocyte van voedingsstoffen.
- Blastocyte volledig ontwikkeld -> maakt contact met het endometrium
o Trofoblast: voeding
o Embryoblast: embryo
Op dat moment stoppen de klievingsdelingen en begint de innesteling.
De innesteling (dag 7-10)
- Begin: hechting blastocyte aan bekleding uterus
- Oppervlakkig gelegen cellen delen snel, hierdoor wordt het trofoblast dik.
- De cellen die het dichtste aan de binnenkant van de blastocyste liggen vormen de
cellulaire trofoblast.
- Syncytiotrofoblast: een laag cytoplasma met celkernen
o Maakt een pad door epitheel van de baarmoederwand. Dit wordt al snel
gerepareerd.
- Na 10 dagen is het herstel compleet en is de blastocyste niet in contact met de
baarmoederholte.
Ectopische zwangerschap: innesteling in 1 van de oviducten plaats.
- Geen levensvatbaar embryo
- Levensbedreigend voor moeder
- Verdwijnen van klieren van de baarmoederwand: voedingsstoffen vrij die energie
leveren om de ontwikkeling te ondersteunen.
- Energie door trofoblast wordt opgenomen en via diffusie naar embryoblast wordt
getransporteerd. Om eerste stadia te ondersteunen
- Uitstulpingen trofoblast groeien uit, zodat ze rond capillairen in endometrium komen
te liggen.
- Als wanden van capillairen worden afgebroken, begint bloed van moeder door
kanalen in trofoblast te stromen [bloedruimten of lacunae].
- Tegen tijd van innesteling heeft embryolast zich van trofoblast losgemaakt.
- Scheidingslijn wordt geleidelijk groter, waardoor een met vloeistof gevuld
compartiment ontstaat [amnionholte].
- Op dag 12 begint een derde laag cellen te ontstaan tussen de oppervlakkige en diepe
cellagen van binnenste celmassa, proces heet gastrulatie.
o Ectoderm
Opperhuid en huidaanhangsels, zenuwstelsel, hypofyse en bijnieren, hart,
slijmvlies neusholten, slijmvlies mond en anus
o Endoderm
Endocriene stelsel, epitheel longen en spijsverteringsstelsel (m.u.v. mond en
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daphne040203. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.