Goede samenvatting van het vak economische bedrijfsomgeving. Dit vak wordt in het 2de jaar van de opleiding Accountancy aan Hogeschool Windesheim gegeven.
2.1 Markt
2.1.1 De markt
Het geheel van betrekkingen tussen vragers en aanbieders inzake een product
noemen we de markt van dat product, bijvoorbeeld de oliemarkt en de
graanmarkt. De belangrijkste functie van markten is de prijsvorming. Prijzen
hebben een belangrijke signaalfunctie voor vraag en aanbod.
Er bestaan veel prijzen en veel producten, daardoor bestaan er veel markten. Bij
de beschrijving van bepaalde markten stuiten we op twee problemen: de
geografische grenzen van de markt en de definitie van een product.
Op een wereldmarkt is de prijs van een product voor de hele wereld gelijk.
Op de nationale markt komen de prijzen en hoeveelheden in een heel land
tot stand.
Op de lokale markt spelen de betrekkingen tussen vragers en aanbieders
zich af in een kleiner gebied.
De relevante markt voor een onderneming is dat deel van de markt dat zij
bedienen.
2.1.2 Het product
Aanbieders en vragers handelen in producten op markten. De producten die
samen bijvoorbeeld de frisdranken vormen, noemt men wel een productgroep.
Frisdranken zijn weer in te delen in cola’s, vruchtendranken en bronwater en
deze zijn weer verder in te delen in verschillende merken. Zij hebben alle hun
eigen productkenmerken.
Theoretisch gezien bestaat een markt uit product(variant) en die dezelfde
behoefte kunnen bevredigen. In de praktijk is het begrip markt niet scherp te
omschrijven. Het wordt op al deze producten en productgroepen toegepast. Dit is
afhankelijk van het doel waarmee men een bepaalde markt analyseert.
2.2 Bedrijfstak en bedrijfskolom
Een bedrijfstak bestaat uit ondernemingen die dezelfde soort producten maken
met dezelfde soort productie-processen. Bedrijven die tot een bedrijfstak
behoren, concurreren met elkaar. We bespreken achtereenvolgens:
De bedrijfstak
1
, Economische bedrijfsomgeving 21 - 22
De classificatie van bedrijven
De bedrijfskolom
2.2.1 Bedrijfstak
Ondernemingen in een bedrijfstak maken meestal een groep producten,
waarvoor zij dezelfde grondstoffen of dezelfde productieprocessen gebruiken.
Deze producten worden afgezet op verschillende markten. Een bedrijfstak
produceert meestal voor een groep van markten. Een onderneming kan tot
verschillende bedrijfstakken behoren.
Voor de analyse van de kracht van een bedrijf in een bepaalde bedrijfstak is de
ondernemingsgrootte van belang. Grote ondernemingen kunnen betere
inkoopprijzen bedingen, hun vervoer efficiënter regelen, meer geld uitgeven aan
informatiesystemen en dergelijke als kleine ondernemingen. Daarom hebben
grote ondernemingen vaak een betere concurrentiepositie dan kleinere. Maar
soms is dat niet het geval. Kleine ondernemingen kunnen zich beter aanpassen
aan gewijzigde marktomstandigheden en zijn flexibeler. Een indeling naar
ondernemingsgrootte die statische bureaus in de EU hanteren, gaan uit van het
aantal werknemers als criterium:
Micro 0 tot en met 9 werknemers
Klein 10 tot en met 49 werknemers
Middelgroot 50 tot en met 249 werknemers
Groot Vanaf 250 werknemers
2.2.2 Classificatie van bedrijven
De statische bureaus van de landen van de EU hebben de taak de bedrijven in te
delen naar economische activiteit. Bedrijven die dezelfde soort producten maken
en dezelfde productieprocessen toepassen, worden gegroepeerd. De bureaus
gebruiken daarvoor de zogenoemde Nomenclature Statistique des Activites
economiques dans la Communaute Europeenne (NACE). In de NACE worden alle
productieve activiteiten van bedrijven en overheid in Europa eerst ingedeeld in
eenentwintig secties, die elk met een letter worden aangeduid (Tabel 2.1 op blz.
37).
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) deelt de ondernemingen in volgens
een bepaald systeem. De letter van de codering heeft aan tot welke sector de
onderneming behoort.
Elke sector bestaat uit afdelingen (de eerste cijfers van de code);
Die weer onderverdeeld zijn in groepen (het tweede cijfer van de code); en
De groepen zijn weer onderverdeeld in klassen (het derde cijfer van de
code).
2.2.3 Bedrijfskolom
Een product gaat door een aantal opeenvolgende bedrijfstakken van
oerproducent tot consument. Deze opeenvolgende bedrijfstakken noemt men
een bedrijfskolom (Figuur 2.1 op blz. 38). Elke bedrijfstak in een bepaalde
bedrijfskolom voegt waarde toe aan de producten: het zogenoemde
waardesysteem. Een waardesysteem is steeds aan veranderingen onderhevig.
2.3 Economische orde
Het economische gedrag van ondernemingen en consumenten is gebonden aan
allerlei regels. De economische orde is het geheel van collectieve waarden,
normen en instituties die het economisch handelen bepalen.
2.3.1 Waarden, normen en instituties
2
, Economische bedrijfsomgeving 21 - 22
FUNCTIE SOORTE VOORBEELDEN
N
WAARDEN Doelstellingen Economis Werkgelegenheid en rentabiliteit
van het ch
gedrag Zedelijk Gelijkwaardigheid, vrijheid, gelijkheid
en solidariteit
NORMEN Leidraad voor Omgangsvormen, omgang met
gedrag personeel
INSTITUTIE Motivatie en Voorschri Wet-en regelgeving
S sanctie ften
Instelling Werkgevers- en
en werknemersorganisaties, overheid,
politie en justitie
2.3.2 Markt en regulering
Markten verschillen van elkaar. In een markteconomie zijn individuen vrij om
naar eigen inzicht te handelen; in een economie waar regulering de boventoon
voert, moet het gedrag voldoen aan regels. De meeste economieën zijn
mengvormen. Naarmate bij producten zedelijke waarden een grotere rol spelen,
zoals in de gezondheidzorg en bij giftige chemicaliën is regulering belangrijker.
Hoofdstuk 3 De vraag
3.1 Behoefte en consumentenvoorkeuren
Mensen kopen bepaalde goederen en diensten om hun behoeften te bevredigen.
Men onderscheidt basisbehoeften en overige behoeften. De samenstelling van
het consumptiepakket ter bevrediging van de behoeften noemen we het
consumptiepatroon. Consumenten bevredigen eerst hun basisbehoeften en
vervolgens besteden ze aandacht aan de overige behoeften.
De individuele consumptiepatronen kunnen sterk van elkaar verschillen doordat
beide soorten behoeften met zeer veel verschillende soorten producten kunnen
worden bevredigd. Heel belangrijk voor consumptiepatronen zijn de
consumentenvoorkeuren, ook wel preferenties genoemd. Veranderingen in
consumentenvoorkeuren zijn voor ondernemingen van groot belang voor hun
afzet. De veranderingen in de consumentenvoorkeuren zijn voor een deel het
gevolg van psychosociale (de wetenschap kan ze niet verklaren) verschijnselen
bij consumenten. De belangrijkste ontwikkelingen zijn demografische trends en
trends in levensstijlen.
Bij demografische trends gaat het over de leeftijdsopbouw van de
bevolking en de inkomensverdeling.
Bij veranderde levensstijlen zijn de onderliggende factoren de
individualisering waardoor mensen kiezen tussen elementen uit diverse
levensstijlen.
Ondernemingen die het best kunnen inspelen op deze trends, hebben daardoor
vaak een concurrentievoordeel.
Enkele factoren die het consumentengedrag beïnvloeden:
Marketing en consumentenvoorkeuren
o Door marketingtinspanningen proberen ondernemingen producten
succesvol te maken. Consumenten rekenen in toenemende mate op
vernieuwing van producten. Hierdoor wordt de zogenoemde
productenlevenscyclus, de periode waarin een product wordt
verkocht, steeds korter.
Seizoen en klimaat
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ykel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
