Samenvatting
Samenvatting van 101 Vragen over Horen
- Instelling
- Hogeschool Utrecht (HU)
Je krijgt een complete samenvatting van 101 Vragen over Horen in makkelijk te begrijpen taal. Elk besproken punt heb ik aangestipt.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
2 beoordelingen
Door: zeester300 • 1 jaar geleden
Door: nielstittse • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
101 vragen over horen [Nic van Son]‘Heldere antwoorden op de meest gestelde vragen over het gehoor’
Samenvatting door Marije Zeilstra (05/01/2022)
HOOFDSTUK 2: OREN EN HOREN.......................................................................................................2
HOOFDSTUK 3: EEN VERMINDERD GEHOOR......................................................................................4
HOOFDSTUK 4: MEDISCHE ZAKEN.....................................................................................................7
HOOFDSTUK 5: BEGELEIDING, BEHANDELING EN INFORMATIE.........................................................9
HOOFDSTUK 6: GEHOORBESCHERMING..........................................................................................10
HOOFDSTUK 7: HOORTOESTELLEN EN -IMPLANTATEN....................................................................11
HOOFDSTUK 8: ANDERE HULPMIDDELEN........................................................................................14
Hoofdstuk 1: Geluid
1] Geluid heeft twee kanten: de 'fysische' kant en de 'sensorische' kant. Geluid
behoort pas tot de zintuigelijke kant wanneer het wordt herkend in ons gehoor.
Geluid wordt opgewekt door een trillende bron; de trillingen worden door een
medium (meestal lucht) voortgeplant en vervolgens door ons gehoor
opgevangen en herkend als geluid.
3] Hoe sneller de geluidsbron trilt, hoe hoger de toon zal klinken. De snelheid
van de trilling noemen we de frequentie. De bijbehorende eenheid is Hertz. Hertz
= aantal trillingen per seconde.
4] De sterkte van geluid drukken we uit in decibel (dB). Geluidstrillingen zijn
variaties ten opzichte van de atmosferische luchtdruk. We kunnen dit uitdrukken
in dB SPL. Die SPL staat voor Sound Pressure Level en geeft aan dat het gaat om
het geluiclsdrukniveau. Een lage toon moet veel sterker zijn dan een hoge toon
willen we die kunnen horen. dB SPL is dus niet zo handig. We maken gebruik van
dB Hl omdat zo de laagste nog te horen toon 0 dB HL is. HL 'Hearing Level' is het
gehoorniveau. Dit is een afgesproken dB-maat waarbij we 0 dB nog maar net
kunnen horen. De zachtste geluiden die we horen zijn 0 dB HL; ze vormen de
zogenaamde gehoordrempel. Geluiden die zachter zijn dan 0 dB HL kunnen we
niet horen. De hardste geluiden die we nog net kunnen verdragen, liggen tussen
de 120 en 130 dB HL. Wordt een geluid nog harder, clan hoor je het wel, maar
we ervaren dit eerder als 'pijn' dan als 'geluid'.
5] Dieren kunnen andere frequenties horen dan wij, sommigen wel tot 150.000
Hz. Andere dieren kunnen hele lage frequenties registreren als geluid. Geluiden
die buiten het normale menselijke waarnemingsgebied vallen, noemen we
infrasone geluiden of infrageluid (extreem lage trillingen) dan wel ultrasone
geluiden of ultrageluid (extreem hoge trillingen).
1
,6] Een hoge a is zuiver bij 440 Hz. Toch klinkt een a anders in verschillende
instrumenten omdat de meeste geluidsbronnen een samengestelde of complexe
toon gebruiken in plaats van zuiver. Door specifieke akoestische eigenschappen
dempt of versterkt een instrument bepaalde boventonen boven op de grondtoon
die de toonhoogte bepaalt. Hierdoor heeft elk instrument zijn eigen klankkleur of
timbre terwijl toonhoogte en sterkte gelijk zijn. Ieder mens heeft unieke
stembanden en vorm van de mond-keelholte, hierdoor klinkt iedere stem anders.
Omdat die boventonen een vaste, harmonische relatie hebben met de grondtoon,
noemen we deze geluiden ook wel harmonische complexe geluiden.
7] Bij een instrument wordt maar 1 geluidsbron in trilling gebracht per keer of de
geluidsbronnen hebben een mooie verhouding voor een tonaal karakter. En
dieselmotor klinkt anders omdat de verzameling geluidsbronnen niet op elkaar
zijn afgestemd qua toonkleur. De geluiden zonder tonaal karakter zoals een
dieselmotor zijn dus ook samengesteld of complex, maar ze zijn niet
harmonisch; we noemen dit soort geluiden meestal 'ruis'.
Hoofdstuk 2: Oren en horen
8] Gehoororgaan:
⁃ Buitenoor = oorschelp en gehoorgang
⁃ Middenoor = achteraan de gehoorgang en trommelvlies. Functie: het
geluid te versterken en door te sturen naar het binnenoor.
⁃ Binnenoor = ook wel slakkenhuis
⁃ Gehoorzenuw
⁃ Auditieve hersenschors, hier vindt de herkenning plaats
9] De belangrijkste functies van het buitenoor zijn het opvangen van geluid en
ervoor zorgen dat het naar het middenoor wordt geleid. De luchttrillingen in de
gehoorgang worden bij het trommelvlies omgezet in een mechanische trilling van
het trommelvlies. Door de vorm en de plaatsing van het buitenoor wordt het
eerste onderscheid gemaakt tussen geluiden die van voren en van achteren
komen. Omdat we twee oren hebben wordt er onderscheid tussen geluid van
rechts en links gemaakt. In het ene oor komt het geluid van harder aan dan het
andere oor. Deze tijd- en luidsheidsverschillen zijn minimaal.
2
, 10] Het middenoor is een holle, met lucht gevulde ruimte waarin drie botjes
'hangen', de zogenaamde gehoorbeentjes. Het middenoor begint bij het
trommelvlies. Aan dat vlies zit het eerste gehoorbeentje verbonden, de hamer
(officiële medische term: malleus). De hamer maakt contact met het tweede
beentje, het aambeeld (incus), dat weer contact maakt met de stijgbeugel
(stapes). De stijgbeugel eindigt in een plat vlakje, de voetplaat (basis) genaamd,
die contact maakt met het binnenoor. Dat gebeurt bij een opening tussen
midden- en binnenoor, het ovale venster, waarin een dun vlies zit gespannen.
Datvlies zorgt ervoor dat de vloeistof waarmee het binnenoor gevuld is, niet
weglekt. De gehoorbeentjes worden met behulp van spiertjes in het middenoor
vastgehouden, maar kunnen in die ruimte wel vrij bewegen; ook bewegen ze vrij
ten opzichte van elkaar. Het middenoor heeft twee functies. 1. De
gehoorbeentjes nemen de trillingen over van het trommelvlies naar het
binnenoor. 2. Versterking. De keten van gehoorbeentjes werken als hefboom.
Hierdoor wordt het signaal 1,5 keer versterkt. Én De trilling wordt versterkt door
het verschil in oppervlak tussen trommelvlies en het ovale venster. Ovale venster
is 20x zo klein als het trommelvlies. De geluidsdruk wordt dus 20x hoger. In
totaal versterkt het middenoor het geluid dus zo'n dertig keer, wat neerkomt op
ruim 30 dB.
11] Tijdens dit proces kaatst het ovale venster een deel van het geluid terug. De
versterking van het middenoor is nagenoeg gelijk aan de verzwakking van het
geluid bij het ovale venster. Dankzij deze versterking komt het geluid dus niet
afgezwakt aan in het slakkenhuis. Het middenoor kun je zien als een
voorversterker.
12] In het binnenoor worden complexe geluiden omgezet in elektrische pulsjes
die door de gehoorzenuw verder geleid worden naar de hersenen. De haarcellen
zijn hier verantwoordelijk voor. Het binnenoor ligt in het hardste bot van ons
lichaam: het rotsbeen. In dat rotsbeen is een ruimte uitgespaard die de vorm
heeft van een slakkenhuis met tweeënhalve winding. Vanwege deze vorm wordt
het binnenoor dan ook vaak slakkenhuis genoemd (officiële term: cochlea). In
het slakkenhuis zitten enkele membranen
(vliezen) die het in de lengterichting in drie compartimenten verdelen. Op een
van die membranen, het basilair membraan, zitten de haarcellen die in
verbinding staan met de gehoorzenuw. De trillingen van de voetplaat van de
stijgbeugel brengen via het ovale venster de vloeistof in het binnenoor in
beweging. Daardoor komen uiteindelijk ook de haarcellen in beweging waardoor
ze een elektrische activiteit veroorzaken aan het begin van de gehoorzenuw. Het
binnenoor geeft het binnenkomende complexe geluid niet als een geheel door
(zoals in het buiten- en middenoor wel het geval is), maar het uiteenrafelt in een
serie enkelvoudige tonen. Dat komt omdat het basilaire membraan aan het begin
- dus bij het ovale venster, waar de trilling als eerste aankomt - gevoelig is voor
hoge tonen en aan het einde voor lage tonen. Als een complexe trilling is
samengesteld uit een lage toon, een middentoon en een hoge toon, zal het
basilair membraan op drie plekken gaan meetrillen. Op die plaatsen gaan dan
ook de haarcellen hun werk doen: de hoge tonen uit een complex geluid worden
dus door andere haarcellen doorgegeven dan de midden- of lage tonen.
13] De gehoorzenuw begint in het midden van het slakkenhuis, op de plaats
waar de haarcellen zitten. De uitlopers van de gehoorzenuw heten neuronen en
die worden door de trillende beweging van de haarcellen geprikkeld. De
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marijezeilstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen