Arresten
Arresten Materieel strafrecht
Eerst wordt een omschrijving gegeven van het arrest en vervolgens worden de rechtsregels gegeven. Ik heb met dit overzicht erbij een 8 gehaald op het tentamen.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Arresten Materieel strafrechtWeek 1
Wet bodembescherming: Een boer die biologisch verantwoord wil boeren die rijdt zijn mest
niet uit hoe de wet dat voorschrijft. Hij denkt dat hij een methode heeft (Vir-methode) die
beter is voor het milieu. De wet verbiedt ex art. 8 Besluit het niet emissiearm aanwenden van
mest. Hij heeft deze wet overtreden. De boer heeft 3 argumenten waarom hij vrijgesproken
dient te worden, waarvan 1 een beroep op het ontbreken van de materiële
wederrechtelijkheid. Het rechtsgoed wordt door zijn gedraging volgens hem beter gediend
dan wanneer hij zich zou gedragen volgens de wet. Het hof verwerpt dit verweer. Daarbij
spelen verschillende factoren een rol:
1. Rechtsgoed: verdachte lijkt alleen aan de (schone) lucht te denken. Volgens het hof is het
doel van de bepaling niet enkel het tegengaan van luchtverontreiniging, maar ook
bescherming van de bodem. En dan is de vraag of zijn gedraging ook dat (deel)rechtsgoed
wel dient.
2. Wet kent mogelijkheid van ontheffing. Verdachte: Ja, maar die kon ik niet krijgen want ik
ben geen onderzoeksinstelling. Hof: ja, maar is bewust zo gedaan. Veel te ingewikkeld, dus
alleen aan onderzoeksinstellingen.
3. Meest interessant is het 3e punt. Het hof leidt uit de wetsgeschiedenis af, dat bij het
opstellen van de voorschriften ook rekening is gehouden met de controleerbaarheid en
handhaafbaarheid van die voorschriften. De voorschriften zijn zo gemaakt, dat een goede
controle mogelijk is en dus ook de handhaving daarvan. Wanneer dit soort alternatieve
wijzen van bemesting zouden worden toegelaten door de rechter, komt die
handhaafbaarheid onder druk te staan. Je zou kunnen zeggen: de handhaafbaarheid is als
het ware ook een rechtsgoed (niet als zelfstandig rechtsgoed, maar wel ondersteunend). En
daarmee is uiteindelijk ook het milieu gediend. Dan kun je niet hebben dat enkelen zelf gaan
bedenken wat goed is voor dat belang, want dat leidt tot chaos. Zit dus ook een
ordeningsaspect in.
Brandstichting (niet verplicht)
- HR, r.o. 2.3: In art. 157 Sr is straf bedreigd tegen onder anderen degene die
opzettelijk brand sticht indien daarvan levensgevaar voor een ander te duchten is.
Van zulk levensgevaar is niet reeds sprake indien de brand is gesticht in een
woning (of een andere behuizing die tot menselijke bewoning dient)…. Om in
een dergelijk geval in rechte het levensgevaar voor in het bijzonder de bewoner(s)
als vaststaand te kunnen aannemen is vereist dat uit de inhoud van wettige
bewijsmiddelen volgt dat dat levensgevaar inderdaad te duchten was. Dit betekent
dat het levensgevaar ten tijde van de brandstichting naar algemene
ervaringsregels voorzienbaar moet zijn geweest. Dat de dader zelf dat gevaar
wellicht niet heeft voorzien, is in dat verband dus niet van belang. Van die vereiste
voorzienbaarheid zal in de regel geen sprake zijn indien de bewoner(s) zich ten
tijde van de brandstichting niet in de woning bevond(en).
Levensgevaar te duchten: De verdachte heeft een kennis gevraagd een stroomvoorziening
in zijn woning op de tweede etage van een appartementencomplex aan te leggen voor zijn
hennepkwekerij. Deze kennis, die geen elektricien was, heeft een aansluiting aangelegd die
buiten de elektriciteitsmeter en de kast met daarin de zekeringen en aardlekschakelaars om
naar de hennepplantage voerde. Er is brand ontstaan terwijl er mensen in het complex
,aanwezig waren. De verdachte is veroordeeld wegens medeplegen van opzettelijk een
stoornis in de werking van een elektriciteitswerk veroorzaken en een ten opzichte van een
elektriciteitswerk genomen veiligheidsmaatregel verijdelen terwijl daarvan levensgevaar voor
anderen te duchten is (art. 161bis aanhef en onder 3˚ Sr)
- Om in rechte het levensgevaar als vaststaand te kunnen aannemen, is vereist dat uit
de inhoud van wettige bewijsmiddelen volgt dat dat levensgevaar inderdaad te
duchten was. Dit betekent dat het levensgevaar ten tijde van het verijdelen van
de veiligheidsmaatregel naar algemene ervaringsregels voorzienbaar moet zijn
geweest. Van die vereiste voorzienbaarheid zal in de regel geen sprake zijn
indien zich doorgaans geen personen in de nabijheid van het betreffende
elektriciteitswerk bevinden (r.o. 2.5.1). Uit de algemene overweging blijkt duidelijk
dat het bij te duchten levensgevaar in art. 161bis Sr om een beoordeling ex ante
gaat, dus ten tijde van het verrichten van de delictsgedraging. Niet de
voorzienbaarheid voor de dader is bepalend, laat staan dat deze het gevaar
daadwerkelijk moet hebben voorzien.
Een onbehoorlijke strafbepaling?: Iemand had haar voeten met schoenen op de stoel
tegenover haar gelegd. Iemand van de spoorwegpolitie zei dat dit niet mocht. Verdachte
begon de spoorwegpolitie uit te schelden. De vrouw werd vervolgd wegens het schelden en
wegens het met de voeten op de stoel zitten. Is dat onbehoorlijk? Verdediging doet een
beroep op het lex certa gebod. Hier werd door de vrouw geklaagd dat de term ‘onbehoorlijk
gedrag’ als voorkomend in art. 4 ARV te vaag is. De vrouw beroept zich op schending van
art. 1 Sr en art. 7 Verdrag van Rome.
- HR (r.o. 6.3): Het verbod zich op de stations en in de treinen onbehoorlijk te
gedragen is niet onverenigbaar met de in het middel bedoelde bepalingen. Daarbij is
van belang dat evenbedoelde norm in zoverre is geconcretiseerd dat het gaat om
gedrag op de stations en in de treinen en dat het voorts betreft een norm die, in de
bewoordingen van het Europese Hof voor de rechten van de mens is ‘inevitably
couched in terms which, … are vague and whose interpretation and application
are questions of practise.’
Art. 14fa Sr: Gaat over de tenuitvoerlegging van een voorwaardelijk opgelegde straf.
Strekking regeling: tenuitvoerlegging van het voorwaardelijk deel kan eerder tenuitvoer
worden gelegd. OvJ kan daaraan voorafgaand de aanhouding van de verdachte bevelen. In
april 2012 werd deze regeling ingevoerd. Wat moest de rechter doen met zaken die dateren
van voor 2012? Stel dat in 2013 iemand de voorwaarden overtreedt, mag dan deze regeling
worden toegepast? Verdachte was veroordeeld in 2011. Na april 2012 speelde dat hij
mogelijk de voorwaarden had overtreden. Mocht de regeling hier worden toegepast? Knigge
vindt dat de regeling op oude zaken kan worden toegepast en de HR volgt hem daarin.
- R.o. 4.3 → De in art. 14fa Sr vervatte regeling heeft betrekking op de executie van
een opgelegde straf. De invoering van deze regeling kan dus niet worden
aangemerkt als een wijziging van wetgeving ten aanzien van de strafbaarstelling of
de strafbedreiging. Gelet hierop en in aanmerking genomen dat toepassing van art.
14fa Sr als zodanig geen wijziging brengt in de aard en de maximale duur van de
mogelijk ten uitvoer te leggen straf, kan niet worden gezegd dat een onmiddellijke
toepassing van deze bepaling in strijd is met het legaliteitsbeginsel dat is vervat in
art. 1 Sr en in art. 7 EVRM.
, - Een onmiddellijke toepassing van deze bepaling is niet in strijd met het
legaliteitsbeginsel dat is vervat in art. 1 Sr en in art. 7 EVRM.
- Op veranderingen in de strafexecutie hebben art. 1 Sr en art. 7 EVRM geen
betrekking.
- Let op: Uit latere jurisprudentie blijkt: art. 1 Sr is niet van toepassing op wijziging van
regels mbt executie van de (opgelegde) straf. Maar art. 7 EVRM in
uitzonderingsgevallen wel.
Week 2
G. tegen Frankrijk: Rijexaminator die ervan werd verdacht om handtastelijkheden te
verrichten bij zijn studenten. Gebruikte geen fysiek geweld. Op grond van het destijds
geldende artikel was een dergelijke aanranding alleen strafbaar als sprake was van geweld.
Die term werd echter door de Franse cassatierechter zeer ruim uitgelegd. Volgens vaste
jurisprudentie vielen daaronder alle vormen van dwang. Het artikel over aanranding werd
na het plegen van het feit vervangen door een nieuw artikel dat aanranding door middel van
dwang expliciet strafbaar stelde, naast aanranding met geweld. Dit zorgde voor codificatie
van het voorheen geldende (jurisprudentie)recht. De man werd berecht en de nieuwe
bepaling werd op hem toegepast, waarop minder straf stond. De man klaagde dat zijn
veroordeling in strijd was met art. 7 EVRM.
- Naar geldend recht was het kenbaar dat deze gedraging onder de strafwet viel. De
strafbaarheid was voorzienbaar/kenbaar, want een ruime uitleg van het bestanddeel
‘geweld’ (ook ‘dwang zonder fysiek geweld’) was vaste jurisprudentie.
- Tegen terugwerkende kracht ten voordele van de verdachte verzet art. 7 EVRM zich
niet.
C.R. tegen het Verenigd Koninkrijk: Een man werd verdacht tot poging van verkrachting.
Slachtoffer was zijn echtgenote. De vrouw had de woning al verlaten en ze had het plan om
een echtscheiding aan te vragen. In het Engelse vrouw was verkrachting van de eigen
echtgenote aanvankelijk niet strafbaar. Destijds was de gedachte: als je met iemand
getrouwd bent, dan geeft de ander per definitie toestemming tot sex. Daardoor kan geen
sprake zijn van verkrachting. In 1976 was verkrachting een common law delict. Nu is van
belang om te weten: ook destijds had de rechtspraak al uitzonderingen op de regel dat nooit
sprake kan zijn van verkrachting binnen het huwelijk. Uitzonderingen waren bijvoorbeeld:
ovk tot echtscheiding of als er een gerechtelijke beslissing was dat de vrouw niet hoefde
samen te wonen met de man. Dit geval voldeed niet aan de uitzonderingen. Engelse
rechters komen desondanks tot een veroordeling. De term ‘unlawful’ werd door het House of
Lords weg geïnterpreteerd. De Engelse rechters verlaten de regel: als je geen toestemming
geeft, dan is het unlawful en dus verkrachting. EHRM wijdt enkele algemene overwegingen
aan deze zaak. EHRM vond de klacht ongegrond, de man mocht veroordeeld worden voor
verkrachting.
- Zie r.o. 34: In ieder rechtsstelsel bestaat steeds de behoefte aan ‘elucidation’
(opheldering van twijfelpunten) en van ‘adaptation’ (aanpassing aan veranderende
omstandigheden). Inherent aan het zich ontwikkelende recht is een bepaalde mate
van rechtsonzekerheid. Ondanks voorafgaande onzekerheid bij de verdachte over de
vraag of zijn gedraging een strafbare is, kan hij strafrechtelijk aansprakelijk zijn, mits
bij de door de rechter gegeven interpretatie sprake is van:
1) Geleidelijke ontwikkeling in de jurisprudentie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosjonkman1999. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48072 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen