Dieetvoeding samenvatting
H1 voedingsstoffen
Voor hoeveel procent bestaat een kat of hond uit water?
Bij de geboorte voor 75% en volwassen leeftijd voor 60%.
Voor hoeveel procent bestaan de volgende onderdelen uit water?
Lichaamsvetten: 15%
Skelet: 10%
Spieren: 75%
Bloed: 83%
Wat is de dagelijkse vochtbehoefte van een kat en hond?
33-60 ml per kilogram
Waardoor kan de vochtbehoefte toenemen?
Hogere omgevingstemperatuur, activiteit, dracht of lactatie en bepaalde
ziektebeelden.
Functie van water?
• Voedingsstoffen en afvalstoffen transporteren door lichaam.
• Reguleren van de lichaamstemperatuur
• Spijsvertering
• Voorziet gewrichten, interne oor en ogen van vocht.
Wat gebeurt er bij een overmaat aan water?
Maagdarmproblemen en verandering van waterbalans in lichaam waarbij
oedemen ontstaan.
Proteïnen?
Eiwitten.
Eiwitten zijn aanwezig in voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong en in
voedingsmiddelen van plantaardige oorsprong. Vlees, vis, eieren en
melkproducten. Bonen, linzen, erwten, granen en soja.
Waaruit zijn eiwitten opgebouwd?
Aminozuren.
Essentiële aminozuren: (kan zelf niet aanmaken)
Hond: arginine, histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, fenylalanine,
threonine, tryptofaan, valine
Kat: ^ + taurine
Essentiele aminozuren kunnen niet door het lichaam aangemaakt worden en
aminozuren wel.
,Functies van eiwitten:
Worden als bouwstenen gebruikt voor opbouw en herstel van vele
weefsels.
Eiwitten zijn nodig om bepaalde moleculen te transporteren en om giftige
stoffen af te voeren
Hormonen zijn ook eiwitten waarmee signalen van het ene orgaan naar het
andere orgaan worden verstuurd.
Eiwitten versnellen e verbranding en opbouw van stoffen in het lichaam.
Voor de afweer. Antilichamen zijn eiwitten en vormen een belangrijke
schakel bij de bestrijding van virussen en bacteriën.
Vervullen een belangrijke rol bij de waterhuishouding. Dankzij de eiwitten
in het bloed wordt weefselvocht teruggehaald naar het bloed. De eiwitten
hebben daarom een belangrijke functie bij behoud van de osmotische
druk.
En als laatste leveren eiwitten ook nog energie voor bijvoorbeeld beweging
en behoud van lichaamstemperatuur.
Waardoor wordt de voedingswaarde beïnvloed?
De verteerbaarheid en de biologische waarde.
Verteerbaarheid eiwit?
Geeft aan hoeveel procent van het eiwit in de dunnen darm wordt afgebroken en
opgenomen in het bloed.
Biologische waarde eiwit?
Geeft aan hoe efficiënt lichaamsweefsel kan worden opgebouwd uit de
opgenomen eiwitten uit de voeding.
Gevolgen bij tekort aan eiwit?
Groeiachterstand, verlies spierweefsel, bloedarmoede, stofwisselingsstoornissen,
lagere weerstand en een slechte conditie leiden.
Koolhydraten:
Hoe worden de kleinste suikers genoemd?
Monosacchariden (glucose, fructose en galactose).
Andere naam tweevoudige suikers?
Disacchariden (sucrose en lactose).
Andere naam meervoudige suikers?
Polysacchariden (zetmeel en voedingsvezels).
Niet-oplosbare vezels?
Verhogen door binding van water het volume van de maaginhoud en versnellen
de doorgang van het verteringsstelsel.
Oplosbare vezels?
Houden water vast waardoor galvorming ontstaat.
,Fermenteerbare vezels?
Worden door de bacteriën in de dikke darm gefermenteerd. Hierbij worden
vluchtige vetzuren gevormd die als brandstof dienen voor de cellen van de dikke
darm.
Niet-fermenteerbare vezels?
Worden heel langzaam of niet verder afgebroken door bacteriën in het
maagdarmkanaal van de kat en hond.
De functies van de verschillende koolhydraten zijn:
• Leveren van snelle energie en glucose
• Bevorderen van de darmpassage
• Vergroten van het volume van de ontlasting
• Brandstof voor de darmcellen van de dikke darm
• Bevorderen van een gezonde darmflora
• Vertragen van de opname van glucose door darmwand
• Bevorderen van een verzadigd gevoel
Koolhydraten zijn aanwezig in voedingsmiddelen van plantaardige oorsprong,
zoals granen, groente en fruit.
Tekort of overmaat koolhydraten
Tekort: darmfunctie minder, bij jonge dieren sloom en uiteindelijk in coma
Overmaat: overgewicht
Lipiden?
Vetten.
Hoofdbestanddelen vetten?
Vetzuren en glycerol, die vormen samen triglyceriden.
Onverzadigde vetten?
Bevatten naast eventuele verzadigde vetzuren, ook onverzadigde vetzuren. Ze
bevatten minimaal één dubbele binding tussen twee koolstofatomen.
Verzadigde vetten?
Bevatten uitsluitend verzadigde vetzuren. Deze bevatten dus geen dubbele
bindingen.
Welke vetzuren zijn voor alle zoogdieren essentieel?
Alfa-linoleenzuur (ALA) en linolzuur.
Welk vetzuur is essentieel voor de kat?
Arachindonzuur.
De essentiële vetzuren kunnen worden onderverdeeld in omega-3
vetzuren en omega-6 vetzuren:
, Omega-3 vetzuren: alfa-linoleenzuur (ALA), eicosapenteaanzuur (EPA),
docosahexaeen (DHA).
Omega-6 vetzuren: linolzuur, gammalinoleenzuur (GLA), arachidonzuur.
De functies van vetten zijn:
De belangrijkste functie van vetten is het leveren van energie: 1 gram vet
levert 9 kilocalorieën aan energie ten opzichte van 4 kilocalorieën aan
energie geleverd door 1 gram eiwit en 1 gram koolhydraten.
Vetten zijn de leveranciers van de essentiële meervoudig onverzadigde
vetzuren. Deze vetzuren zijn onder andere nodig voor de vorming van
celmembranen, hormonen en ze spelen een rol bij de stofwisseling.
Vetten zorgen voor een goede opname van de vetoplosbare vitaminen A,
D, E, en K. - Vet verhoogt de smaak van het voer.
Vetten dragen bij aan de warmte-isolatie van het lichaam
Tekort vetten?
Kan de groei belemmeren en voortplantingsproblemen veroorzaken. Conditie van
de vacht en de huid kunnen verminderen.
Overmaat vetten?
Overgewicht
Vetoplosbare vitaminen?
Vitaminen A, D, E, en K.
Wateroplosbare vitaminen?
B en C.
In welke 2 vormen komt vitamine A (retinol) voor?
Bètacaroteen (provitamine A) van plantaardige oorsprong en Vitamine A (retinol)
in voeding van dierlijke oorsprong. Wordt opgenomen door de dunne darm en in
de lever opgeslagen.
Bronnen vitamine A (retinol): lever, vlees, vis, eieren en melkproducten
Bronnen bètacaroteen (provitamine A): groente en fruit
Waar wordt vitamine E opgeslagen?
In het vetweefsel van het lichaam, de lever en de spieren.
Vrij radicaal?
Een molecuul of atoom dat door zijn specifieke bouw reacties aangaat met
andere stoffen, waardoor cellen kunnen worden beschadigd. Vitamine E
beschermt het lichaam tegen de schadelijke werking.
Vitamine D (calciferol)
Honden en katten hebben dit in de voeding nodig. De natuurlijke bronnen van
vitamine D zijn: vette vis (sardines, tonijn), eigeel, melk en melkproducten.
Hoe wordt vitamine K geproduceerd?
Door bacteriën in de darm.
Bronnen vitamine K: vlees, groente