dit is een goede samenvatting om aan het begin of eind van het jaar een goed cijfer te halen. Het heeft begrippen, complexiteit maar ook veel weetjes over onze rechtsstaat.
Rechtsstaat
H1 idee en oorsprong van de rechtsstaat.
1.1: wat is een rechtsstaat?
De overheid beschermt burgers tegen elkaar
Burgers worden tegen de overheid beschermd
Nederland is een:
Democratische rechtsstaat
Sociale rechtsstaat
Vertrouwen en wederkerigheid.
Voordelen van de rechtsstaat:
Sociale vrede en sociale cohesie
Vertrouwen en wederkerigheid
Burgers vertrouwen rechtvaardiging rechtssysteem
Burgers beried premies voor sociale voorzieningen te betalen.
Burgers houden zich aan wet, burgers verwachten ook van overheid rechtszekerheid
1.2: Hoe is de rechtsstaat ontstaan?
Men wilde rechtszekerheid en rechtsgelijkheid.
Sociaal Contract:
Contacten met familie, vrienden en collega's
Grondbeginselen Rechtsstaat:
De conflictfilosofen zien deze grondbeginselen als voorwaardelijk voor een rechtsstaat:
Het beginsel van grondrechten
Het soevereiniteits- en democratiebeginsel
Het legaliteitsbeginsel
Het beginsel van de trias politica.
De eerste rechtsstaten: VS
Sinds 1776 onafhankelijk van UK
Onafhankelijkheidsverklaring riep op tot nieuwe samenleving, gebaseerd op
Vrijheid en gelijkheid.
Staatsmacht gebonden aan grondrechten van Bill of Right
Onafhankelijkheidsverklaring en Bill of Right vormen samen de constitutie
De eerste rechtsstaten: Frankrijk
In 1789: Franse Revolutie. Strijdkreet: “vrijheid, gelijkheid, broederschap of de dood”.
In 1791: Verklaring van de rechten van de mens en Burger.
In 1799: Verlichte Dictatuur:
Verlichte: dictatuur waarin de machthebber in zekere mate
, Dictatuur: Rekening houdt met de bevolking
Ontwikkelingen in West-Europa:
Oude machtsstructuren hersteld
Politieke oorlogen burgerrechten en democratieën in West-Europa
H2 Grondwetten en Grondwet:
De grondwet: Legt de grondrechten van burgers vast
Woning, onderwijs en gezondheidszorg
2.1 Ontstaan van de grondwet (1848)
1789: Franse Revolutie
1798: Staatsregeling Bataafse Republiek
1813: Val van Napoleon
1814: NL krijgt de eerste echte grondwet waarin de mach van de koning Willem I wordt
vastgelegd.
Macht van koning Willem I wordt vastgelegd
1815: Grondwetwijziging (België erbij)
1840: Grondwetwijziging (België erbij)
1848: Grondwetwijziging door Thorbecke
Huis van de Rechtsstaat:
Halverwege 19e eeuw heel Europa revoluties plaats, tegen vorsten
1848: kamerlid Thorbecke stelt grondwetswijziging voor. Koning Willem II stemt in met
grondwet waarin zijn macht wordt ingeperkt.
De democratie werd vergroot door censuskiesrecht: mannelijke burgers die belasting
betaalden mogen stemmen bij verkiezingen voor de 2e kamer.
NL: nachtwakersstaat: 19e eeuw
Is een staat waar de overheid zich zo weinig mogelijk bemoeit met de burgers.
Uitgebreide kiesrecht:
De nachtwakersstaat zorgt voor sociale onrust: arbeiders gingen gebukt onder uitbuiting,
armoede en een hoge kindersterfte. Hierdoor ontstond er een klasse strijdt tussen arm en
rijk.
Een van de gevolgen van de klassenstrijd was het ontstaan van Algemeen kiesrecht. In
1917 voor alle mannen, in 1919 ook voor alle vrouwen.
Ontwikkeling door de Tweede Wereldoorlog:
Duitse bezetting maakt einde aan grondrechten burgers als recht op
vrijemeningsuitings, drukpers en vereniging.
Groepen als joden, zigeuners, homo’s, zwakzinnigen en verzetsstrijders werden
zonder proces ter dood veroordeeld of in concentratiekapen geplaatst.
Gevolgen: bescherming van burgers tegen discriminatie en recht op sociale
zekerheid.
Klassieke Grondrechten:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fienesiccama. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
