Lesweek 1: Elementair formeel strafrecht (H1 par. 1,2,4,7 en 8 + H6 t/m 6.2.6). Elementair
materieel strafrecht (H1.3) en het strafrechtelijk legaliteitsbeginsel.
Het strafproces:
1. Er wordt een melding gedaan
2. Politie die gaat onderzoek doen onder leiding van de officier van justitie
3. Op basis van het onderzoek komt er een verdachte te boven
4. Aanhouding verdachte en wordt verhoord door de politie.
5. De officier gaat dagvaarden of seponeert de zaak
6. Zitting bij de rechtbank
7. Het vonnis
8. Vrijspraak of veroordelen
Nemo tenetur: de verdachte hoeft niet actief mee te werken aan zijn eigen veroordeling.
Een kenmerk van het Nederlandse stelsel is dat een verdachte het zwijgrecht en het recht dat de
verdachte zichzelf niet te belasten zijn hiervan sprekende voorbeelden.
Het materiële strafrecht regelt welk gedrag onder welke omstandigheden strafbaar is en tot welke
sancties dat gedrag kan leiden.
Het strafprocesrecht geeft aan welke procedure moet worden gevolgd wanneer iemand ervan wordt
verdacht een strafbaar feit te hebben gepleegd. Simpel gezegd het geeft de spelregels voor de
afdoening van een strafzaak.
Het belangrijkste kenmerk bij een inquisitoire procesvorm is dat er een ambtshalve onderzoek
plaatsvindt dat gericht is op het vaststellen van de waarheid en waarin de verdachte voorwerp van
het onderzoek is. De verdachte heeft geen zelfstandige rechten en bevoegdheden. In dit inquisitoire
proces staat de waarheidsvinding centraal en is de strafrechter actief en ondervraagt zelf de getuigen
en doet zelf onderzoek.
Bij een accusatoire procesvorm is dat het proces is geconstrueerd als een procedure tussen twee
gelijkwaardige partijen. De partijen zijn dus verantwoordelijk voor het aanbrengen van
bewijsmateriaal in het belang van hun positie. De waarheidsvinding wordt dan bepaald door het
uitgangspunt van tegenspraak tussen de partijen. De rechter bewaakt hier daarbij de regels van het
proces. Het onderzoek wordt verricht op basis van tegenspraak, dus in aanwezigheid van
procespartijen.
Adversarial proceedings wil zeggen dat de verdediging in het strafproces de gelegenheid moet
hebben zelf bewijs in te brengen maar ook kennis moet kunnen nemen van en commentaar moet
kunnen leveren op al dat materiaal dat van invloed kan zijn op de beslissing van de rechter.
In Nederland hebben we alleen beroepsrechters. Burger worden hier – anders dan in andere landen-
niet bij een rechtspraak betrokken. Ook kennen wij geen juryrechtspraak, wat ze bijvoorbeeld in
Amerika wel kennen.
Plea bargaining is een soort overeenkomst tussen de verdachte en de officier van justitie.
Strafprocedures kunnen alleen gehouden worden als er ook een oprechte verdenking is van de
verdachte.
, Actoren in het strafproces en het onderzoek te terechtzitting zijn belangrijk is ons
strafrechtssysteem.
De strafrechter is in ons stelsel een zeer actieve rechter, die de leiding heeft over het onderzoek te
terechtzitting en over een groot aantal bevoegdheden beschikt om het onderzoek in goede banen te
leiden en orde te behouden. Alle taken van de voorzitter staan in artikel 286 ev. Wetboek van
strafvordering.
De officier van justitie
De officier van justitie kan in geval van de verdenking van een strafbaar feit, vervolging instellen en
een rechterlijke beslissing afdwingen. Het OM bepaald of er ook daadwerkelijk vervolgd zal worden,
hetgeen is gebaseerd op het zogeheten opportuniteitsbeginsel. De officier van justitie
vertegenwoordigt het OM tijdens een rechtsspraak. (Artikel 284, eerste lid Sv. Artikel 311, eerste lid
Sv).
De raadsman
De raadsman heeft een belangrijke rol in het strafproces. De advocaat die een verdachte tijdens een
proces bijstaat en het woord voert door middel van zijn pleidooi. Hij laat zich leiden door het
belangen van de cliënt.
Bij het optreden van een raadsman dient hij een aantal belangrijke uitgangspunten en beginselen in
acht te nemen:
- Onafhankelijkheid: de raadsman treedt onafhankelijk op van de vervolgende overheid.
- Onzelfstandigheid: de raadsman verwoord zijn standpunt dat instemming heeft van zijn
cliënt.
- Eenheid van verdedigde: de raadsman beschikt over de bevoegdheden die zijn cliënt
toebedeeld.
- Vertrouwelijkheid: de raadsman heeft een geheimhoudingsplicht ten aanzien van hetgeen
cliënt met hem bespreekt.
De griffier
De griffier is werkzaam op de afdeling strafrecht van de rechtbank dan wel het hof en is verweven
met de functie van juridisch medewerker in dat gerecht. Hij houdt zich bezig met de werkzaamheden
als griffier tijdens het onderzoek ter terechtzitting, waarvan hij proces-verbaal opmaakt en anderzijds
met de juridische voorbereiding van een strafzaak en alles wat voortvloeit uit het onderzoek ter
rechtzetting. Ook is het een belangrijke gesprekspartner in de dagelijkse werkzaamheden van de
strafrechters.
Belangrijke kernwaarden van en griffier:
- Sterk analytisch vermogen
- Een goede schriftelijke- en mondelinge uitdrukkingsvaardigheden
- Integere beroepshouding
- Sterke persoonlijkheid
- Goed ontwikkelde ‘maatschappelijke antenne’ hebben
De tolk
De tolk is belangrijk als een verdachte een andere taal spreekt dan Nederlands. De tolk kan dan
vertalen zodat de zitting nog steeds door kan gaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisa1258. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.