In het onderwijs zijn doelen en het controleren van doelen, belangrijker geworden sinds de invoering
van passend onderwijs en referentieniveaus voor rekenen en taal.
Effectieve scholen beschouwen toetsdata als uitkomst van de kwaliteit van het geboden onderwijs.
Door het optimaliseren van de input (instructie kwaliteit van de leerkrachten), verbetert de output
(leerprestaties van de leerlingen).
Het doel van dit boek is leren hoe je een goede les kan voorbereiden en geven.
HOOFDSTUK 2
Een goede les begint met het delen van het lesdoel met de leerlingen.
Stel altijd een vraag aan de hele klas, wacht een paar seconden voordat je willekeurig een leerling
(door bijvoorbeeld gebruik van ijsstokjes met hun namen erop) kiest die het antwoord mag geven.
Hierdoor denkt de hele groep actief mee.
Succesvolle leerkrachten richten zich op ontwikkelen in plaats op talent ontdekken/ welke
voorkennis aanwezig is.
Kenmerken van goede instructie:
1. De aanpak is effectief en efficiënt
2. De aanpak is bewezen effectief
3. De aanpak maakt het mogelijk om een les goed voor te bereiden
4. De aanpak kan worden gebruikt voor alle vakgebieden, leeftijden en groepen
5. De aanpak zorgt ervoor dat vrijwel alle leerlingen de gestelde doelen behalen
2 visies op onderwijs:
1. Ontdekkend/ natuurlijk leren waarin de leerkracht meer een coachende rol heeft.
Beleidsmakers en het ministerie van onderwijs pleiten voor deze visie.
2. Directe instructie, waarin de leerkracht een centrale rol heeft en het leerproces overziet,
duidelijke doelen en gerichte instructie geeft aan de leerlingen, deze visie wordt uitgewerkt
in dit boek. In plaats van doelen verlagen bij kinderen die problemen hebben, wordt er meer
preventief gewerkt om ervoor te zorgen dat alle kinderen de doelen kunnen behalen.
Wetenschappers die hebben aangetoond dat Directe instructie zeer goed werkt:
John Hattie in zijn boek Visible Learning
De meta-analyse van Stockard 2018
Project Follow Through, 10 jaar durend onderzoek
Voordelen van Direct instructie:
Leerlingen leren meer
Zelfvertrouwen van leerlingen neemt toe
Verbetering in het probleem oplossend vermogen van leerlingen, de leerlingen presteren
beter in zaakvakken
, 2
Een EDI (Expliciete Directe Instructie) les bestaat uit de volgende onderdelen:
1. Activeren van voorkennis (Activeren en betrekken)
2. Lesdoel dat gedeeld wordt met leerlingen (Activeren en betrekken)
3. Instructie over het concept (= begrippen die in het lesdoel staan worden uitgelegd)
(Controleren van begrip)
4. Begeleide inoefening (= leerlingen passen de lesstof toe terwijl de leerkracht controleert of
ze het begrijpen) (Geven van feedback)
5. Kleine lesafsluiting (= leerlingen maken opdracht waaruit blijkt dat ze de begrippen en
vaardigheden van het lesdoel begrijpen) (Geven van feedback)
6. Zelfstandige verwerking (= leerlingen oefenen zelfstandig met de begrippen en vaardigheden
van het lesdoel) (Herhalen)
7. Verlengde instructie (= de leerlingen die in de kleine lesafsluiting de stof niet voldoende
begrepen krijgen nu een verlegde instructie) (Herhalen)
8. Grote lesafsluiting (= de leerkracht bespreekt met de leerlingen hoe de les is verlopen)
Een EDI les bevat de volgende technieken:
1. Betrekken en activeren
2. Controleren van begrip
3. Feedback
4. Herhalen
EDI is een vorm van metacognitief lesgeven: Als leerkracht weet je hoe je instructie geeft, wanneer je
bepaalde technieken inzet, waarom je dit doet en wat het effect is op de ontwikkeling van de
leerlingen.
HOOFDSTUK 3
Tijdens een EDI les worden de leerlingen uitgedaagd om actief mee te doen en mee te denken.
Activeren van leerlingen kan door:
1. Ze te laten overleggen met hun schoudermaatjes
2. Door het gebruik van wisbordjes.
Door het gebruik van wisbordjes wordt ieder kind individueel geactiveerd om met de lesstof te
oefenen. De leerkracht kan in een oogopslag zien welke leerlingen de lesstof begrepen hebben.
Wanneer de leerling een beurt krijgt dan vertelt hij hoe hij tot het antwoord is gekomen.
Overleg met schoudermaatjes is een vorm van coöperatief leren die de leerlingen activeert. De
leerlingen oefenen hun gedachten te verwoorden in plaats van alleen in stilte te denken. Ook helpt
het hen met onthouden van de stof omdat ze niet alleen het antwoord maar ook de
oplossingsprocedure aan elkaar vertellend herhalen. Er is hierdoor een betere verhouding tussen het
praten van de leerkracht en het praten van de leerling. Voor verlegen kinderen is het minder eng om
gedachten te delen in een kleine setting waardoor het passend onderwijs is, ook voor zorgleerlingen.
Het is aan te raden om met een vast gebaar/signaal de aandacht weer terug te vragen wanneer er
een dip in het geluidsniveau komt nadat de kinderen hebben overlegd met hun schoudermaatjes.
Wanneer kinderen het moeilijk vinden om te antwoorden in een hele zin, geeft de leerkracht
ondersteuning met een voorbeeldzin. Als de leerling een goed antwoord geeft dan herhaal je dat. Bij
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mickey69. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.