1. College stadia van palliatieve zorg
• in eigen woorden vertellen wat palliatieve zorg inhoudt;
• de stadia van palliatieve zorg uitleggen;
markering en ziektetrajecten
wanneer start je met palliatieve zorg?
- Bij ziektes zoals kanker spreek je over palliatieve zorg vanaf het moment dat de ziekte niet
meer te genezen is. Een hulpmiddel is de suprise question. Suprise question: zou het mij
verbazen als deze zorgvrager binnen een jaar is overleden? Is het antwoord op deze vraag
NEE dan start je met palliatieve zorg.
- Wanneer er sprake is van een plotselinge en snelle achteruitgang (FASE A)
- Geleidelijke achteruitgang met ernstige episodes (FASE B)
- Lang aanwezige, onvoorspelbare achteruitgang (FASE C)
,Spectrum van palliatieve zorg
- Stadium 1: markering palliatieve fase
- Stadium 2: meer ziektegericht dan symptoomgericht
Ziektegerichte palliatie: heeft als doel de kwaliteit van leven de handhaven. Kwaliteit van
leven staat in het middelpunt. Proberen de ziekte te behandelen.
Symptoomgerichte palliatie: handhaven of verbeteren van kwaliteit van leven.
Voorkomen van pijnklachten. Proberen de ziekte draagbaar te maken.
- Stadium 3: meer symptoomgericht dan ziektegericht. Wegen alle behandelingen nog wel op
tegen de kwaliteit van leven.
- Stadium 4: palliatie in de stervensfase. Van kwaliteit van leven > kwaliteit van sterven
- Stadium 5: nazorg
Patienten die palliatieve zorg krijgen doorlopen vaak 5 fase:
1. Stabiel
2. Instabiel
3. Achteruitgang
4. Terminaal
5. Nazorg
2. College klinisch redeneren: risico- inschatting en vroegsignalering
• uitleggen wat de fasen van ‘risico-inschatting’ en ‘vroegsignalering’ inhouden;
- Risico-inschatting: de verpleegkundige weet op basis van diepgaande kennis welke mensen
een verhoogd risico hebben op het ontstaan van bepaalde problemen
- Vroegsignalering: de verpleegkundige weet dat veel problemen zich aandienen met
voortekenen of vroege symptomen, zij kent die en kan daardoor tijdig een probleem
signaleren
• uitleggen hoe de fasen van ‘risico-inschatting’ en ‘vroegsignalering’ zich verhouden tot het
klinisch redeneren.
• risico-inschatting en vroegsignalering toepassen bij patiëntproblemen in de palliatieve fase
- Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patienten en
naasten die te maken krijgen met een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen
en verlichten van lijden door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige
beoordeling en behandeling van pijn en andere symptomen van lichamelijke, psychosociale
en spirituele aard
,Klinisch redeneren werkgroep 1
• De student verwoordt wat het verschil is tussen curatieve en palliatieve zorg.
Wat is palliatieve zorg?
Curatief of palliatief
Het belangrijkste verschil is het behandeldoel. Bij curatief is het behandeldoel genezen. Bij
palliatieve zorg is het doel van de behandeling stabiliseren en de kwaliteit van leven bevorderen.
Curatieve zorg Palliatieve zorg
- Doel: genezen - doel : behoud/ verbetering kwaliteit
van leven
Behandelen Behandeling van ziekte indien mogelijk en
alleen na afweging voor- en nadelen
Maximaal reanimeerbeleid Overeengekomen reanimeerbeleid
Protocollaire zorg Zorg op maat
ADL tijdelijk afhankelijk Wisselende ADL afhankelijkheid
Uiteindelijk: integratie in persoonlijke en sociaal Uiteindelijk: gericht op kwaliteit van sterven
leven
Belangrijke begrippen palliatieve zorg:
Curatieve fase Genezing
Palliatieve fase Kwaliteit van leven
Terminale fase Kwaliteit van sterven
• De student legt uit wat palliatieve zorg inhoudt en weet welke thema’s van belang zijn in de
palliatieve fase.
4 dimensies binnen de palliatieve zorg:
1. lichamelijke dimensie
- pathofysiologisch: het mechanisme dat dot het symptoom leidt
- sensorisch: de gewaarwording van het symptoom
- functioneel: de gevolgen van het symptoom oor het fysiek functioneren
2. psychische dimensie
- affectief: de emotionele problemen die ontstaan door, samengaan met of van invloed zijn op
het symptoom
- cognitief: begrip van het symptoom en de gedachten hierover
3. sociale dimensie
- gedrag en interactie met de eigen omgeving
- functionele gevolgen van het niet meer kunnen vervullen van rollen in het eigen sociale
systeem
4. existentiële dimensie
- gedachten, gevoelens en vragen die het symptoom oproept ten aanzien van de persoonlijke
zin- en betekenisgeving die verbonden zijn met het ziekteverloop en het levenseinde
thema’s binnen palliatieve zorg:
- kwaliteit van leven: lichamelijk, sociaal en psychisch
- symptoommanagement: specifieke symptomen ondervangen/onderdrukken
- multidimensionale zorg: alle dimensies (spiritueel/lichamelijk/sociaal/psychisch)
- zorg voor cliënt en naasten: rouwproces begint, schuldgevoelens bij naasten
- anticiperen en proactieve zorgplanning: optijd beginnen met gesprekken over dingen die
nog gaan komen. Bijvoorbeeld: wil iemand nog wel opgenomen worden
, - autonomie: patient zelf laten beslissen over zijn of haar behandeling
• De student kent de meest voorkomende symptomen bij cliënten in de palliatieve fase en kan
inschatten welke mensen een verhoogd risico hebben op deze symptomen en kan deze herkennen
in de fase van vroegsignalering.
Top 3 van meest voorkomende symptomen in palliatieve fase
Patiënten met kanker Patiënten met hartfalen Patiënten met COPD
Vermoeidheid 74% Kortademigheid 72% Kortademigheid 94%
Pijn 71% Vermoeidheid 72% Pijn 68%
Gebrek aan energie 69% Slaapproblemen 45% Vermoeidheid 68%
Meetinstrumenten:
- delirium observation screening scale (DOSS): observatie instrument voor de herkenning van
de verschijnselen van delirium door verpleegkundigen.
- multidimensionele pijnanamnese: besteet naast de pijn zelf ook aandacht aan wat het
hebben van pijn voor de patient betekend.
- Lastmeter: de lastmeter is een vragenlijst voor patienten met kanker. Uit de antwoorden
word duidelijk van welke problemen of zorgen de patient op dat moment last heeft. En of er
behoefte is aan meer ondersteuning.
- hospital anxiety and depression scale (HADS): de hads meet kernklachten van angst en
depressie ZONDER daarbij lichamelijke klachten te betrekken
- utrecht symptoom dagboek
• De student legt uit wat de symptomen en oorzaken zijn van ‘slaapproblemen’ in de palliatieve
fase.
Oorzaken slaapproblemen in palliatieve fase:
- ongewenste slaaphouding
- onvoldoende behandelde of behandelbare lichamelijke symptomen als gevolg van ziekte,
behandeling of comorbiditijd (bv dyspnoeu jeuk, hoesten, misselijkheid etc.)
- verstroing van het dag- en nachtritme bij de ziekte van alzheimer en andere vormen van
dementie
- onrust, verwardheid en/of delier
- piekeren/bezorgdheid/hopeloosheid
- depressie, spanning of angst
- bijwerkingen van medicatie en/of behandeling
- bijwerkingen van middelen (alcohol of cafeinehoudende dranken) (acuut stoppen van een
van de middelen)
- omgevingsfactoren en/of hospitalisatie, leidend tot gebrek aan privacy, nachtelijke onrust en
verstoring van het dag- en nachtritme
symptomen:
- vermoeidheid
- psychische gevolgen: verminderde aandacht en concentratie, niet goed om kunnen gaan
met stress, stemmingsstoornissen, niet kunnen genieten
- negatieve beïnvloeding van beleving van andere symptomen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper misabir. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.