1. Inleiding
We leren de samenleving beter te begrijpen, we begrijpen de samenleving waarin we leven
en hoe die samenleving een invloed heeft op ons leven.
Sociologen onderzoeken:
- structuren van groeperingen, organisaties, samenleving
- de wijze waarop mensen in deze context met elkaar omgaan
- individuele gebeurtenissen om deze te vergelijken het geheel van sociale relaties
- regelmatigheden in het sociale leven om deze op een wetenschappelijke manier te
beschrijven en te verklaren
De samenleving geeft vorm aan onze handelingen en keuzes in het leven
Het individu wordt in het centrum van verscheidene sociale krachten geplaatst.
Verliefdheid
Cupido is selectief.
Verliefdheid is blind maar de keuze van de levenspartner niet.
Verliefdheid is sociaal gestuurd.
De kans is groot dat mensen met éénzelfde sociale achtergrond, zelfde opleidingsniveau bij
elkaar komen.
Bepaalde dingen worden zelfs in wetteksten gegoten zoals: geslacht, leeftijd, etniciteit,…
Levensverwachting
Sociologen hebben gezien dat hoe oud je wordt, beïnvloed wordt door het opleidingsniveau.
Mensen met een laag opleidingsniveau zullen minder lang leven.
Welke krachten spelen daarop in?
Hogere opleiding; leidt tot materiële voordelen, bepaalde persoonlijke vorming.
- Men heeft het leven beter in de hand
- Dit leidt tot een langere levensverwachting
- Verschil in levenskansen (weerbaarheid, buurt, job satisfactie, overdracht op privé
leven)
Wie is slimmer?
Meisjes? Jongens?
Meisjes doen het beter op school:
Is dat echt zo? Is dat een nieuw verschijnsel? Alleen bij ons of ook in andere landen?
,Sociologie vertrekt vanuit een aanvoelen en gaat er onderzoek bij doen.
Nagaan of het effectief zo is, is het iets recent of is het altijd al zo geweest?
Onderzoek van Derks & Vermeersch (2002)
Sinds 1957
Meisjes doen het beter, mislukken minder
Waarom?
- Houding op school
- School is meer op natuurlijke vrouwelijke neigingen geschool vb. zorgzaamheid
- Vervrouwelijking lerarenkorps?
Verklaring van leerprestaties
- Aangeboren intelligentie
- Mate van stimulerend optreden van ouders en leerkrachten
- Mate waarin onderwijs een belangrijk middel is tot sociale promotie
=> leerprestaties afhankelijk van biologische, psychologische en sociologische kenmerken
Rol van de moeder is hier ook cruciaal. Hoe hoger onderwijs moeder, hoe meer er hierin
wordt ingespeeld.
1. Hoe is sociale orde mogelijk?
Socioloog vertrekt vanuit de samenleving die al bij al zonder conflicten verloopt.
Waarom?
opzoek naar sociale wetmatigheden
We zijn allemaal beetje hetzelfde. Heel groot deel van ons is student op onze leeftijd en
hebben vaak dezelfde gewoontes.
Niet zoals in de exacte wetenschappen
-noodzakelijkheid- , maar gebaseerd op een verwachting
Ook sociale wanorde: op zoek naar beste wijze om wanorde te herstellen
Wij zijn altijd strevend naar sociale orde.
Sociologische “zwaartkracht”
Fysica
- Wetmatigheden
- Noodzakelijkheid
=> Voorspellingen
“Een appel valt altijd naar de grond.”
“De boomgrens ligt in de Alpen op 2200 meter.”
Sociologie
- Probabiliteit
- Contingentie
- Het is noodzakelijk noch onmogelijk rn dus had het ook anders kunnen zijn.
Tegengestelde van arbitrair (willekeurig).
, => Verwachtingen
“Een student komt deftig gekleed naar de les.”
“Het huwelijk is een verbintenis tussen een man en een vrouw.”
De samenleving heeft een aantal verwachtingen en houden ons hieraan.
Sociologie vertrekt vanuit een waarschijnlijkheid, fysica doet exacte voorspellingen.
Wat is Sociologie?
- Sociologie is de studie van het sociaal handelen
- op zoek naar de regelmatigheden in het sociale leven
- deze op een wetenschappelijke manier beschrijven en verklaren
- bestudeert ook de (cultuur)patronen en structuren die voortkomen uit het sociaal
handelen van mensen.
De waarden en normen binnen bepaalde structuren.
Sociologie is een (humane) wetenschap
Geen uitspraken op basis van persoonlijk aanvoelen maar op basis van door onderzoek
vastgelegde feiten.
De socioloog als cijferaar (versus de ethicus en de filosoof).
Gebruik van wetenschappelijke methoden en technieken
Waarmee zijn sociologen bezig?
- Analyses van diverse ‘sociale’ fenomenen, vb. echtscheiding
- Niet
Het karakter of de persoonlijkheid van die uit huwelijk wil treden (psycholoog)
- Wel
Frequentie van echtscheidingen
De variaties naargelang inkomen, beroep, woonplaats, leeftijd partners.
= kenmerken in verband gebracht met de sociale condities waaronder mensen een
huwelijk sluiten en dit al dan niet verbreken en opzeggen.
Cijfergegevens en statistieken
Redenen voor echtscheiding naar geslacht (m/v)
Andere achtergrondkenmerken:
- Inkomen
- Opleidingsniveau
- Aantal kinderen
- Politieke voorkeur
- …
De sociologische verbeelding
, Sociologen zijn deel van de samenleving en hebben al een bepaalde interesses, aanvoelen.
Een specifieke wijze van kijken hoe het in de samenleving gebeurd. Maatschappij van
vandaag is ontstaan door verschillende culturele invloeden,…
- Startpunt van de sociologische verklaring
- Het is een specifieke wijze van kijken naar wat met mensen in hun leven gebeurt.
- Voor de socioloog zijn gebeurtenissen die deel uit maken van een individuele
biografie niet zo individueel.
- Het geheel van sociale relaties waarvan we deel uitmaken is het voorlopige resultaat
van een historische ontwikkeling.
- Het geheel van sociale relaties = samenleving
- = sociale relaties bepalen de biografieën van mensen
De sociale relaties zijn echter het resultaat van historisch proces.
Voorbeelden
- Alles wat er in de samenleving gebeurt roept bij een socioloog vragen op
vb.
Waarom kunnen Vlamingen en Walen het niet altijd goed met elkaar vinden, maar bij
het WK voelen we ons ineens allemaal Belg?
Wat is de invloed van sociale media op face-to-face communicatie, bijvoorbeeld in
het gezin of in vriendengroepen?
- Wat is de invloed van sociale media op face-to-face communicate, bijvoorbeeld in
het gezin of in vriendengroepen?
- Waarom mochten emoties eerst niet geuit worden en nu wel? (bv. dr. Phill)
- Waarom kan afdeling A wel samenwerken met B, maar niet met afdeling C?
- Niet allen kijken naar cijfers, maar ook naar het verhaal erachter
Evolutie inschrijvingen hoger onderwijs
Vb. meer inschrijvingen verpleegkunde door covid-19.
Misschien is de rede dat ze in deze onzekere tijden werk willen aangezien verpleegkunde en
knelpuntberoep is.
Sociaal handelen
- De actor houdt bij het plannen van zijn handelen rekening met wat andere
deden/doen of kunnen doen.
Samenleven betekent ontmoeten. Mensen houden rekening met elkaar en
stemmen hun handelen op elkaar af.
Handelen is zinvol betrokken op dat van anderen.,
- A-sociaal zijn = sociaal handelen
Elkaar niet (willen, kunnen) ontmoeten is even cruciaal voor het sociale handelen van
mensen als elkaar (al dan niet vreedzaam) ontmoeten.
Sociologie bestudeert sociaal handelen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camsdb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.