Samenvatting
Samenvatting Biologie Voortplanting & Seksualiteit
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Zeer uitgebreide samenvatting over seksualiteit, voortplanting, de menstruatiecyclus, SOA's en anticonceptie. Op eindexamenniveau, VWO 6
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting thema voortplanting enseksualiteit:
Alles over voorplanting, soa’s, anticonceptie, mitose, meiose, anatomie, vruchtbaarheid,
menstruatiecyclus en seksualiteit.
CELLEN EN DNA:
Celdeling:
Als een cel zich deelt worden de onderdelen van de cel verdeelt over de twee dochtercellen.
Vele organellen kunnen zichzelf verdelen over de twee dochtercellen (mitochondriën,
chloroplasten, membranen). De celkern bevat de erfelijke informatie die nodig is voor de
opbouw van de cel. De gehele informatie hiervan moet naar beide dochtercellen. Dit noem
je mitose. Hierbij worden de chromosomen (DNA-draden) in een aantal “pakketjes” verdeeld
zodat ze goed naar de dochtercellen komen.
Verdubbeling DNA:
Voor de kerndeling is het DNA in de chromosomen verdubbelt. Dit noem je replicatie en dit
gebeurt tussen de twee delingen in. Dat noem je de interfase. In deze fase is het DNA
draadvormig en niet als chromosoom zichtbaar. Het werkt als volgt:
1. Je hebt 1 streng DNA
2. De replicatie begint
3. Replicatie
4. De replicatie is volbracht, je hebt nu twee dochterstrengen.
5. DNA gaat ordenen voor de kerndeling. De identieke strengen worden verpakt in de
chromatiden, dit noem je spiralisering.
6. De volledig verpakte DNA vormt een chromosoom in de chromatiden.
Mitose: BINAS TABEL 76B
1. Profase: chromosomen zichtbaar en ontstaan uit chromatiden. Zitten op een plek
vast: centromeer. Kernmembraam verdwijnt langzaam.
2. Metafase: chromosomen verdichten en spiraalstructuur niet meer te zien. De
chromosomen verzamelen in het midden: equatoriale vlak. Aan de polen ontstaan
poolkapjes, hieruit komen trekdraden die naar de centromeren gaan. Alle draden
samen wordt kernspoel genoemd.
, 3. Anafase: chromatiden van chromosoom worden uit elkaar getrokken en gaan naar
de polen van de cel, allebei de polen krijgen een volledige set chromatiden.
4. Telofase: chromatiden vervagen er komt een nieuw membraam om de twee aparte
groepen. Chromatiden worden weer chromosomen genoemd.
Verschillen dierlijke en plantencellen:
Dierlijke cellen: delen door insnoering celmembraan. Het cytoplasma maakt een ring
van actinefilamenten tussen de twee kernen in. De ring trekt samen en snoert het
membraam net zo ver totdat er twee nieuwe cellen ontstaan zijn.
Plantencellen: na de telofase rangschikken een soort blaasjes met celwandmateriaal
(pectine). De blaasjes versmelten en vormen een dunne celwand, er komen steeds
meer blaasjes en zo ontstaat er een middenlamel. De dochtercellen zetten hier
cellulose tegen af en zo ontstaat er een primaire celwand.
VOORTPLANTING VAN MENSEN:
Primaire geslachtskenmerken: (zijn bij geboorte aanwezig)
Eierstokken
Eileiders
Baarmoeder
Vagina
Uitwendige schaamdelen (vulva)
Testes (teelballen
Bijballen
Prostaat
Penis
Secundaire geslachtskenmerken: (ontstaan tijdens de groei)
het volgroeid zijn van eierstokken, baarmoeder, vagina en vulva
de menstruele cyclus
de borsten
beharing onder de oksels en in de schaamstreek
verbreding van het bekken
toename van onderhuids vet op bepaalde plaatsen, zoals heupen en bovenbenen.
het volgroeid zijn van testes en penis
stemverlaging (‘baard in de keel')
grotere bot- en spierontwikkeling
MANNELIJKE VOORTPLANTINGSORGANEN:
Penis: BINAS TABEL 86A
De penis bevat drie zwellichamen, deze bestaan uit een sponsachtig
bindweefsel. De urinebuis loopt door het onderste zwellichaam. De
zwellichamen bevatten veel bloedvaten, wanneer er seksuele opwinding
is neemt de bloedtoevoer naar de zwellichamen toe en zo ontstaat een
erectie. Aan het uiteinde van de penis ligt de eikel. Hier ligt een stuk huid
overheen, de voorhuid. Als de penis een erectie krijgt komt de eikel bloot
te liggen. Aan de binnenkant van de voorhuid zitten kliertjes die slijmerig
, vocht afscheiden, dit noem je smegma. Smegma zorgt ervoor dat de eikel soepel en glad
blijft, het bestaat uit huidcellen, prostaatvocht en kliervocht.
Testes en spermacelontwikkeling: BINAS TABEL 86D
De testes (teelballen) liggen in de balzak (scrotum). Hierin ontwikkelen en rijpen de
spermacellen. Dit noem je spermatogenese. Dit begint bij de spermatogonia, dit zijn diploïde
cellen en ze liggen aan de buitenkant van de wand van de zaadbuisjes. Hiertussen liggen de
speciale cellen sertolicellen, deze helpen de spermatogenese met voeding en ondersteuning.
Vanaf de puberteit gaat de spermatogonia zich delen onder invloed van testosteron. Zo
ontstaan er spermatocyten.
De spermatocyten worden in de richting van de zaadbuisjes opgeduwd en ondergaan
intussen meiose. De haploïde cellen worden nu spermatiden genoemd, deze differentiëren
uiteindelijk tot spermacellen. De spermacellen worden naar de bijbal afgevoerd, deze ligt
dicht tegen de teelbal aan. Dit is de opslagplaats voor de spermacellen.
In de testes bevinden zich ook de leydigcellen die testosteron produceren.
Zaadleiders, prostaat en zaadblaasjes:
Via de linker en rechterlies lopen de zaadleiders vanaf de bijballen naar de buikholte. Dan
komen ze in de prostaat bij elkaar waar ze samen met de afvoerbuisjes van de zaadblaasjes
in de urinebuis uitmonden.
De prostaat ligt onder de blaas. Deze produceert prostaatvocht (pH 6,3). Naast de prostaat
liggen de zaadblaasjes die zaadvocht produceren (pH 7,8). Het bevat ook fructose, dit
kunnen de spermacellen als energiebron gebruiken.
Sperma= prostaatvocht + zaadvocht + spermacellen.
Erectie, geslachtsgemeenschap en zaadlozing:
Als gevolg van een seksuele prikkeling kan een jongen een erectie krijgen. Hierbij vullen de
zwellichamen van de penis zich met bloed. Er wordt door klieren vocht afgescheiden die de
top van de eikel glad maken. Doordat een penis ritmisch heen en weer beweegt tijdens seks
worden de zenuwuiteinden in de penis geprikkeld. Dit zorgt voor een ejaculatie met een
orgasme.
VROUWELIJKE VOORPLANTINGSORGANEN:
Eierstokken en eicelontwikkeling: BINAS TABEL 86B
De eierstokken (ovaria) dienen voor de ontwikkeling en afgifte van eicellen. Elke
eicelmoedercel ligt in een klein blaasje, de primaire follikel. De eicelrijping begint met het
optreden van meiose.
Als een follikel rijp is wordt het een Graafse follikel genoemd, ze knapt dan open en de eicel
komt dan vrij. Dit wordt ovulatie genoemd. De eicel wordt dan opgevangen door de
eitrechter, deze gaat over in de eileider. Dit is een dunne buis waardoor de eicel naar de
baarmoeder wordt vervoerd. Dit gebeurt door trilhaartjes in de wand van de eileider. De
bevruchting vindt meestal plaats in de eileider. Een niet-bevruchte eicel wordt door witte
bloedcellen opgeruimd.
Slechts een van de vier cellen na meiose I en II wordt de rijpe eicel. De cel is groot, zodat er
na de bevruchting genoeg voedingsstoffen aanwezig zijn.
Voor de ovulatie maakt de follikel het hormoon oestrogeen aan. Na de ovulatie gaan de
cellen van de wand van de lege follikel zich delen. Binnen enkele uren vullen ze de holte op,
de cellen die zwellen zich op en bevatten een gelige en korrelige substantie (luteïne). Het is
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tiekzzz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80364 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen