Duidelijke samenvatting van het vak Parodontologie deel 2 gegeven door Dr. D. Van Strydonck.
Delen van de samenvatting komen uit het boek Parodontologie (H.4 en H.5) deze is echter verouderd dus zit er veel lesstof van de lessen in.
,Herhaling parodontologie 1
Historie
USA Dr. Fones is de grondlegger van MH
1906: Irene Newman is de eerste MH
1923: eerste MH-vereniging: American Dental Hygiënists Association
1947: school of dental hygiëne, 2-jarige opleiding
1971: MH starten met geven van lokale anesthesie
o Nederland, 57 jaar
1964: eerste MH als preventie medewerker naar USA, Canada en VK gegaan
1967: NVM opgericht
1968: Utrecht, 2-jarige opleiding
1992: 3-jarige opleiding van gemaakt
2002: 4-jarige opleiding van gemaakt (Utrecht, Amsterdam en Nijmegen). Onder controle
van en op aanwijzing van een TA.
2006: vrije vestiging
2020: uitbreiding van werkzaamheden: boren, RX nemen, verdoven en meer zelfstandigheid.
Bouw en functie
Gingiva
Gezond tandvlees heeft een sinaasappeleffect -> stippeling, als tandvlees niet gezond is, is
dit effect weg.
Gingiva bestaat uit 4 delen:
- Vrije gingiva
Dat is de papil en loopt tot de sulcus lijn.
- Aangehechte gingiva
Begint onder de sulcus lijn en eindigt aan de mucogingivale lijn.
Deze is stevig verbonden met de onderliggende harde weefsels via collagene vezels.
- Mucogingivale lijn
Hier stopt de aangehechte gingiva en begint de alveolaire mucosa.
- Alveolaire mucosa
Donker en rood van kleur.
2
,Recessie = afnamen van de gingiva breedte, bij volwassenen is de breedte tussen 0,5 mm – 9
mm.
o Epitheel
4 soorten basis-weefsel:
Epitheel, bindweefsel, spierweefsel en zenuwweefsel.
Het epitheel is het weefsel dat het vrije oppervlak van de gingiva bedekt. Deze epitheelcellen
zijn levende of dode (verhorend = gekeratiniseerd) cellen.
Ze sluiten heel dicht op elkaar aan en zijn daardoor weinig doorlaatbaar voor moleculen.
Epitheel bestaat uit verschillende vormen: plaveisel, hoog cilindrisch, kubisch of met
trilharen. Ze bestaan uit 1 of meer lagen.
De gingiva is een 5-lagig plaveiselepitheel:
1) Stratum corneum
2) Stratum lucidum
3) Stratum granulosum
4) Stratum spinosum
5) Stratum basale
Gingiva epitheel heeft een verhoornd plaveiselepitheel met gekartelde rand = retelijsten, dit
zorgt voor een grote oppervlakte om de gingiva te verbinden met bindweefsel.
o Functie van epitheel
Epitheliale barrière -> bescherming tegen infectie en uitdroging
Goed bestand tegen mechanische krachten
Hoge celdeling (turnover) -> snelle genezing
Uitwisselen van voedingsstoffen & afval producten uit het onderliggende bindweefsel
Belangrijke rol in de immuunrespons bij ontsteking: uittreden van neutrofielen, lymfocyten,
cellen van Langerhans en doorlaatbaar voor creviculaire vloeistof.
o Sulcus epitheel
Is niet verhoornd, zonder retelijsten.
Loopt van de cement glazuur grens (CEJ) over in aanhechtingsepitheel = tot aan de botrand.
Bij ontsteking verdwijnt er bindweefsel langs het worteloppervlak en verschuift het
aanhechtingsepitheel naar apicaal = aahechtingsverlies.
In een gezonde situatie gaat de pocketsonde niet verder dan het aanhechtingsniveau =
meestal 1 mm tot aan de alveolaire botrand.
o Aanhechtingsepitheel
Is niet verhoornd, geen retelijsten en is permeabel.
Krijgen wel retelijsten bij ontsteking.
Het is een structuur die het gingivale bindweefsel verbindt met de tand of implantaat.
Pocket diepte vs. sondeerdiepte
Bij hogere sondeerdiepte, duw je verder dan de histologische diepte v/d pocket =
sondeerdiepte.
3
, o Sulcus gebied
Is een zwakke schakel, maar heeft verdedigingsmogelijkheden, om het lichaam te
beschermen tegen bacteriën.
- Cellen van het aanhechtingsepitheel
Hebben een hoge turnover: vernieuwen snel en migreren in een hoog tempo, ze hechten
aan bacteriën en worden samen met de bacteriën in de creviculaire vloeistof afgevoerd.
- Cellen van Langerhans
Bevinden zich in het basale membraan. Op het moment dat er bacteriën invaderen gaan
deze cellen zich verplaatsen via de bloedbaan naar lymfeknopen en door helpers te halen
kunnen ze bacteriën neutraliseren. Zijn dendritische cellen met lange uitlopers.
- Polymorphonucleaire neutrofielen (PMN’s)
Als er bacteriën zitten door een slechte mondhygiëne, gaat het lichaam witte bloedcellen
sturen (lymfocyten, monocyten, macrofagen). PMN’s verdedigen de sulcus.
- Creviculaire vloeistof
Is een serum vanuit de bloedvaten dat via het gingivale bindweefsel naar de sulcus komt.
Het bevat eiwitten en antilichamen. De hoeveelheid stijgt bij infectie, dit flusht de bacteriën
uit de sulcus.
Parodontium
De structuur die het wortelcement verbindt met het bot. Is een bindweefsel.
o Kenmerken
PL is enkel aanwezig rondom een natuurlijke tand
PL is niet aanwezig rond een implantaat
PL is niet meer aanwezig bij ankylose (directe verbinding met bot)
PL bevat vezels, cellen en groeifactoren
o Functies
Zorgt voor een soepele beweging van tand in het bot
Zorgt voor het adaptief vermogen van het parodontium
Beschermt de tand tegen resorptie van osteoclasten
o Vezels
Hebben een specifieke ordeningspatroon maar lopen niet parallel
aan het wortel oppervlak. Zijn collageen vezels type 1 en 3.
De belangrijkste: Vezels van Sharpey.
In 1846 beschreven door William Sharpey.
Lopen tussen bot en wortelcement en liggen diep verankerd tot in
de dentine.
Kunnen drukkrachten op de tand omzetten in trekkrachten.
o Cellen
Epitheliale resten van Malassez (resten v/d schede van Hertwig)
Osteoclasten
Osteoblasten
Cementoblasten
Fibroblasten (belangrijkste in het PL, kunnen collagene vezels aanmaken)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SmilewithH. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,49. Je zit daarna nergens aan vast.
