100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
KBT (TOETS) Kennisbasis Nederlands samenvatting 2022 €4,99   In winkelwagen

Samenvatting

KBT (TOETS) Kennisbasis Nederlands samenvatting 2022

1 beoordeling
 52 keer bekeken  4 keer verkocht

In dit document heb ik de deelparagrafen die in de toetsmatrijs van de Landelijke KBT toets (2022) samengevat. Deze samenvatting kan je dus voor de landelijke toets in jaar 3 gebruiken. Houd de inhoudsopgave naast de toetsmatrijs om te kijken over welk domein de meeste vragen komen!

Voorbeeld 5 van de 26  pagina's

  • 9 januari 2022
  • 26
  • 2021/2022
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (8)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: berrybuis • 1 jaar geleden

reply-writer-avatar

Door: bmbakker • 1 jaar geleden

Hoihoi, vanwaar 3 sterren?

avatar-seller
bmbakker
Inhoudsopgave
1. Luistervaardigheid.............................................................................................................................................................................4
1.1 Kwadrant 1.................................................................................................................................................................................4
1.1.3 Luisterdoelen......................................................................................................................................................................4
1.1.4 Luisterstrategieën...............................................................................................................................................................4
1.1.5 Spreekdoelen......................................................................................................................................................................4
1.1.6 Spreekstrategieën...............................................................................................................................................................4
1.1.8 Sociale taalfuncties.............................................................................................................................................................5
1.1.9 Cognitieve taalfuncties.......................................................................................................................................................5
1.3 Kwadrant 3.................................................................................................................................................................................5
1.3.2 Taalverwerving...................................................................................................................................................................5
1.3.3 Taalontwikkelingsfasen......................................................................................................................................................5
1.3.4 Tweedetaalontwikkeling....................................................................................................................................................6
1.3.6 Communicatieve competentie...........................................................................................................................................6

2. Woordenschat...................................................................................................................................................................................7
2.1 Kwadrant 1.................................................................................................................................................................................7
2.1.2 Receptieve woordenschat..................................................................................................................................................7
2.1.3 Productieve woordenschat.................................................................................................................................................7
2.1.4 Woordleerstrategieën........................................................................................................................................................7
2.1.5 Woordbetekenis.................................................................................................................................................................7
2.1.6 Woordenschatopbouw.......................................................................................................................................................7
2.1.7 Vaktaalwoorden.................................................................................................................................................................7
2.1.8 Schooltaalwoorden.............................................................................................................................................................8
2.1.9 Signaalwoorden..................................................................................................................................................................8
2.3 Kwadrant 3.................................................................................................................................................................................8
2.3.2 Mentaal lexicon..................................................................................................................................................................8
2.3.3 Woordenschatverwerving..................................................................................................................................................8

3. Beginnende geletterdheid.................................................................................................................................................................9
3.1 Kwadrant 1.................................................................................................................................................................................9
3.1.1 Ontluikende geletterdheid.................................................................................................................................................9
3.1.3 Boekoriëntatie en verhaalbegrip........................................................................................................................................9
3.1.4 Functies van geschreven taal..............................................................................................................................................9
3.1.5 Taalbewustzijn en alfabetisch principe..............................................................................................................................9
3.1.6 Auditieve vaardigheden......................................................................................................................................................9
3.1.7 Visuele vaardigheden.......................................................................................................................................................10
3.1.8 Elementaire leeshandeling...............................................................................................................................................10
3.1.9 Elementaire spellinghandeling.........................................................................................................................................10
3.1.13 Klankzuivere woorden....................................................................................................................................................10
3.3 Kwadrant 3...............................................................................................................................................................................10
3.3.1 Ontwikkeling van het jonge kind......................................................................................................................................10
3.3.2 Schriftsystemen................................................................................................................................................................11
3.3.3 Functionele geletterdheid................................................................................................................................................11
3.3.4 Thuissituatie en geletterdheid..........................................................................................................................................11

4. Voortgezet technisch lezen.............................................................................................................................................................12
4.1 Kwadrant 1...............................................................................................................................................................................12
4.1.1 Strategieën technisch lezen..............................................................................................................................................12
4.1.3 Voordrachtaspecten.........................................................................................................................................................12
4.1.5 Leesteksten.......................................................................................................................................................................12
4.1.6 Niveaubepaling.................................................................................................................................................................12
4.3 Kwadrant 3...............................................................................................................................................................................13
4.3.2 Automatisering.................................................................................................................................................................13
4.3.3 Leesproces........................................................................................................................................................................13
4.3.4 Dyslexie.............................................................................................................................................................................13

,5. Begrijpend lezen..............................................................................................................................................................................15
5.1 Kwadrant 1...............................................................................................................................................................................15
5.1.2 Leesdoel bepalen..............................................................................................................................................................15
5.1.3 Leesstrategieën.................................................................................................................................................................15
5.1.4 Technieken voor informatieverwerking...........................................................................................................................15
5.1.8 Tekstsoorten.....................................................................................................................................................................15
5.1.9 Tekstkenmerken...............................................................................................................................................................15
5.1.10 Relaties in teksten..........................................................................................................................................................16
5.1.11 Tekstdoelen....................................................................................................................................................................16
5.3 Kwadrant 3...............................................................................................................................................................................16
5.3.2 Informatieverwerking.......................................................................................................................................................16

6. Stellen..............................................................................................................................................................................................17
6.1 Kwadrant 1...............................................................................................................................................................................17
6.1.1 Stelstrategieën..................................................................................................................................................................17
6.1.2 Bepalen doel, publiek en tekstsoort.................................................................................................................................17
6.1.3 Verzamelen.......................................................................................................................................................................17
6.1.4 Structureren.....................................................................................................................................................................17
6.1.5 Formuleren.......................................................................................................................................................................17
6.1.6 Reviseren..........................................................................................................................................................................17
6.1.7 Verzorgen.........................................................................................................................................................................18
6.1.8 Reflecteren op schrijfgedrag............................................................................................................................................18
6.1.10 Tekstsoorten...................................................................................................................................................................18
6.3 Kwadrant 3...............................................................................................................................................................................18
6.3.2 Functies van schrijven.......................................................................................................................................................18
6.3.3 Schrijfproces.....................................................................................................................................................................18

7. Jeugdliteratuur................................................................................................................................................................................20
7.1 Kwadrant 1...............................................................................................................................................................................20
7.1.4 Literaire genres.................................................................................................................................................................20
7.1.7 Versvorm en rijm..............................................................................................................................................................20
7.3 Kwadrant 3...............................................................................................................................................................................21
7.3.3 Beoordelingscriteria jeugdliteratuur................................................................................................................................21

8. Taalbeschouwing.............................................................................................................................................................................22
8.1 Kwadrant 1...............................................................................................................................................................................22
8.1.1 Taalbeschouwingsstrategieën..........................................................................................................................................22
8.1.2 Zinsontleden.....................................................................................................................................................................22
8.1.3 Woordbenoemen.............................................................................................................................................................22
8.1.5 Taalvariatie.......................................................................................................................................................................22
8.3 Kwadrant 3...............................................................................................................................................................................22
8.3.2 Taal...................................................................................................................................................................................22
8.3.3 Fonologie..........................................................................................................................................................................22
8.3.4 Morfologie........................................................................................................................................................................22
8.3.55 Syntaxis...........................................................................................................................................................................23
8.3.6 Semantiek.........................................................................................................................................................................23
8.3.7 Pragmatiek........................................................................................................................................................................23
8.3.8 Orthografie.......................................................................................................................................................................23
8.3.9 Metalinguïstisch bewustzijn.............................................................................................................................................23
8.3.10 Schoolgrammatica..........................................................................................................................................................23
8.3.11 Nut van grammaticaonderwijs.......................................................................................................................................23
8.3.12 Taalverandering..............................................................................................................................................................24

9. Spelling............................................................................................................................................................................................25
9.1 Kwadrant 1...............................................................................................................................................................................25
9.1.1 Elementaire spellinghandeling.........................................................................................................................................25
9.1.2 Spellingstrategieën...........................................................................................................................................................25
9.1.6 Spellingcategorieën..........................................................................................................................................................25

, 9.1.7 Werkwoordspelling..........................................................................................................................................................25
9.1.8 Interpunctie......................................................................................................................................................................26
9.3 Kwadrant 3...............................................................................................................................................................................26
9.3.2 Schriftsystemen................................................................................................................................................................26

, 1. Luistervaardigheid
1.1 Kwadrant 1
1.1.3 Luisterdoelen
Voorbeelden van luisterdoelen:
 Iets te weten willen komen
 Een bepaald gevoel willen ondergaan
 Zich een mening willen vormen
 Een bepaalde handeling willen uitvoeren
 Een spel mee willen spelen

1.1.4 Luisterstrategieën
Om luisterdoelen te realiseren kiest luisteraar bewust of onbewust een strategie, zoals:
 Globaal luisteren (grote lijnen)
 Intensief luisteren (details ook belangrijk vinden)
 Gericht luisteren (specifieke informatie oppikken)
 Kritisch luisteren (mening vormen)
Leerkracht geeft leerling inzicht in luisterstrategieën en leert hem deze bewust in te zetten. De luisteraar
kan de volgende strategieën gebruiken:
 Oriënteren op luisterdoel
 Oriënteren op onderwerp en eigen kennis daarvan
 Oriënteren op soort luistertekst
 Oriënteren op spreker
 Reflecteren op luistertaak
 Monitoren van luistertaak
 Evalueren van luistertaak
Leerkracht daagt leerling uit om de strategie af te stemmen op de tekstsoort. De manier van luisteren kan
variëren van passief tot actief luisteren. Actief luisteren is de vorm waarbij de luisteraar zich maximaal
inzet om de spreker te volgen en begrijpen, met middelen als aankijken, luisterresponsen geven (knikken)
en vragen stellen.

1.1.5 Spreekdoelen
Spreker heeft altijd bewust of onbewust een doel. Leerkracht moet aandacht besteden aan de volgende
doelen:
 Amuseren (bijvoorbeeld mop vertellen)
 Informeren (bijvoorbeeld vertellen hoe laat het is)
 Instrueren (bijvoorbeeld wegwijzen)
 Overtuigen (bijvoorbeeld vertellen hoe goed een boek is)
Leerling moet leren dat hij zijn strategie moet afstemmen op luisteraar en spreekdoel. Zo kan de spreker
kiezen voor een bepaalde vorm of type taalgebruik.

1.1.6 Spreekstrategieën
Om spreekdoelen te realiseren kiest de spreker bewust of onbewust een strategie. Leerkracht stimuleert
leerling zicht te krijgen op zijn strategiegebruik en leert hun strategieën bewust in te zetten bij gespreks- en
spreektaken.
Spreekstrategieën zijn:
 Oriënteren op het doel van spreektaak
 Oriënteren op onderwerp en eigen kennis daarvan
 Oriënteren op soort spreektaak
 Oriënteren op gesprekspartner(s) of publiek
 Reflecteren op spreektaak

,  Monitoren van spreektaak
 Evalueren van spreektaak

1.1.8 Sociale taalfuncties
Spreker hanteert sociale taalfuncties die betrekking hebben op interactie tussen mensen. Leerkracht
besteedt aandacht aan volgende functies:
 Zelfhandhaving: zichzelf verdedigen of bezit beschermen
 Zelfsturing: eigen handelingen met woorden ordenen of plannen aankondigen
 Sturing van anderen: beïnvloeden van gedrag van anderen
 Structurering van gesprek: bijvoorbeeld beurten aangeven

1.1.9 Cognitieve taalfuncties
Spreker hanteert cognitieve functies van taal om te verwijzen naar betekenissen en concepten. Cognitieve
taalfuncties verwijzen naar conceptualiserende functie van taal. Via taal benoemt en ordent hij
werkelijkheid. Leerkracht besteedt aandacht aan verschillende cognitieve functies (gerangschikt o.b.v.
mate van complexiteit:
 Rapporteren: verslag doen van iets wat in werkelijkheid voorkomt (bijvoorbeeld: benoemen,
beschrijven, vergelijken)
 Redeneren: beschrijving waarin extra denkstap wordt verwoord (bijvoorbeeld: chronologisch
ordenen, concluderen, middel-doelrelatie, oplossen van probleem, oorzaak-gevolgrelatie)
 Projecteren: verplaatsen in gedachten en gevoelens van anderen

1.3 Kwadrant 3
1.3.2 Taalverwerving
In praktijk worden begrippen taalverwerving en taalontwikkeling door elkaar gebruikt. In
taalontwikkelingsproces leren kinderen regels voor taalinhoud (semantisch aspect), taalvorm (fonologie,
morfologie en syntaxis) en taalgebruik (pragmatiek). Ontwikkeling van moedertaal wordt gedeeltelijk
gestuurd vanuit rijping van centrale zenuwstelsel (minimumspreeknormen die bij logopedie worden
gehanteerd). Taalinput van buitenaf zorgt voor prikkeling van hersencellen, waardoor taal zich in eerste 6
jaren op hersenschors vastlegt in mentale atlas. Die bestaat uit vermogen tot geluidswaarneming,
klankvorming, woordbegrip, zinsbegrip en zinsproductie. Er bestaan verschillende theorieën over hoe
kinderen taal verwerven, ze imiteren niet simpelweg, maar zijn creatieve bouwers die beschikken over
taalleermechanisme. De interactionele benadering voegt toe dat taalaanbod van en interactie met
moedertaalsprekers een grote rol speelt bij leren van taal.

1.3.3 Taalontwikkelingsfasen
In moedertaalontwikkeling zijn de volgende fasen:
 Prelinguale of preverbale fase (0-1 jaar)
o Huilen (0-6 weken)
o Vocaliseren (6-20 weken)
o Vocaal spel (4-6 maanden)
o Brabbelfase (7+ maanden)
 Linguale of talige fase (1+ jaar)
o Vroeglinguale periode (1-2,5 jaar): een-, twee- en meerwoordzinnen.
o Differentiatiefase (2,5-5 jaar): explosieve ontwikkeling, aspecten worden uitgebouwd en
verfijnd, nieuwe aspecten komen aan bod.
o Voltooiingsfase (5+ jaar): kind bezit bouwstenen voor mondelinge taalvaardigheid, puntjes
op de i zetten.
Moedertaalsprekers op basisschool zijn in voltooiingsfase, ze beheersen moedertaal wat structurele
kenmerken betreft. Spreken grammaticaal correcte, minder complexe zinnen. Op basisschool breiden zij

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bmbakker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 80364 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99  4x  verkocht
  • (1)
  Kopen